Γιορτή Βιολογικής Γεωργίας στην Αλεξανδρούπολη

Στροφή στα ντόπια, ποιοτικά και ασφαλή προϊόντα

Γεύσεις και μυρωδιές του τόπου μας απολαύσαμε στη Γιορτή Βιολογικής Γεωργίας που πραγματοποιήθηκε το διήμερο 8-9 Οκτωβρίου, στο Βιολογικό Αγρόκτημα «Βιόκηπος» στην Αλεξανδρούπολη και διοργάνωσαν γι’ άλλη μια χρονιά οι βιοκαλλιεργητές του Έβρου.

Μυρωδιές που πλημμύρισαν το χώρο του αγροκτήματος από νωρίς το απόγευμα του Σαββάτου και απόλαυσαν 400 περίπου τυχεροί που οσφρήσθηκαν αλλά και γεύτηκαν τα ντόπια βιολογικά προϊόντα που πρόσφεραν οι βιοκαλλιεργητές του Έβρου και της Ροδόπης. Κάποιοι τυχεροί απόλαυσαν εις διπλούν ενώ... κάποιοι αργοπορημένοι ατύχησαν και είναι σίγουρο ότι του χρόνου θα φροντίσουν να έρθουν νωρίτερα.

Η Γιορτή Βιολογικής Γεωργίας ήταν και φέτος μια γιορτή εξύμνησης της παράδοσης και του τόπου μας, ένα λιθαράκι στο μεγαθήριο της θρακιώτικης πολιτιστικής κληρονομιάς που κάποιοι ευτυχώς παλεύουν ακόμη να κρατήσουν ζωντανή για τις μελλοντικές γενιές. Για τις γενιές που οι δυσοίωνες προβλέψεις στοιχηματίζουν εις βάρους τους. Για τις γενιές που θα σηκώσουν το βαρύ «κληροδότημα» ενός ελλείμματος τόσο οικονομικού, όσο και πνευματικού και αναπτυξιακού.

Σε αυτά τα προγνωστικά ευτυχώς αρνούνται να δηλώσουν συμμετοχή πολλοί Θρακιώτες. Και αγωνίζονται να αναβιώσουν πρακτικές και συνεργασίες οργανώνοντας νέου είδους και νοοτροπίας «συνεταιρισμούς», που βασίζονται σε ένα κοινό στόχο, ένα κοινό όραμα. Ένα όραμα που μοιράζονται οι συμμετέχοντες στο «Τοπικό Σύμφωνο Ποιότητας Ροδόπης» και η άτυπη ομάδα των βιοκαλλιεργητών του Έβρου και που μας δείχνει τα πρώτα βήματα για νέους ορίζοντες, νέες προοπτικές, προς την υλοποίηση στόχων που όλοι λίγο πολύ έχουμε στο μυαλό μας αλλά η «νέα τάξη πραγμάτων» δεν μας αφήνει να οραματισθούμε.

«Χιλιάδες άνθρωποι έπαυσαν να ασχολούνται με την παραγωγή γιατί δεν τους στηρίξαμε όταν, όπως και όσο έπρεπε. Την απαξίωση προς τον αγροτικό τομέα και τον αγρότη, όπως και από όποιον αυτή εκδηλώνεται, θα την πληρώσει η ελληνική κοινωνία με την πλήρη εξάρτησή της, για θέματα διατροφής, από τρίτες χώρες, με τις όποιες αναμενόμενες αρνητικές συνέπειες σε θέματα ασφάλειας και ποιότητας τροφίμων», ανέφερε στην εισήγησή του ο κ. Κωνσταντίνος Μπούντας, γεωπόνος Διευθυντής του κέντρου «Δήμητρα» της Κομοτηνής, παρουσιάζοντας το Τοπικό Σύμφωνο Ποιότητας Ροδόπης στους παρισταμένους. Γιατί πλέον όπως είπε χαρακτηριστικά «Τρεφόμαστε πιο… δυτικά και από τους Δυτικούς». Γιατί όντως «φτιάξαμε και γεμίσαμε χωματερές με δικά μας αγροτικά προϊόντα ενώ εισαγάγαμε τα πάντα από παντού με δανεικά».

Γιατί άραγε τα εισαγόμενα προϊόντα είναι ποιο φθηνά; Γιατί παρ’ ότι οι τιμές τους είναι τόσο χαμηλές καταγράφουν έως 500% κέρδος φθάνοντας στις αγορές του αναπτυσσόμενου κόσμου; Υπό ποιες συνθήκες παράγονται στον τρίτο κόσμο ή επί το ευγενέστερο στις αναδυόμενες αγορές του τέως υπανάπτυκτου κόσμου; Ποιες οι ασφαλιστικές δικλείδες στην παραγωγική διαδικασία και ποια τα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά; Γιατί άραγε, αν και είναι γεγονός πως η Ελλάδα πλέον υστερεί σε επίπεδο ελέγχου (κυρίως λόγω έλλειψης προσωπικού), παρ’ όλα αυτά οι ελάχιστοι έλεγχοι που γίνονται στην εγχώρια αγορά καταγράφουν πλήθος αγορανομικών παραβάσεων σε εισαγόμενα είδη, δηλ. μη ελληνικής προέλευσης.

Ερωτήματα που πρέπει να φέρνουμε πάντα στο μυαλό μας φθάνοντας στο ράφι κάποιου καταστήματος. Και να θυμόμαστε πάντα τις γεύσεις, τις μυρωδιές, το απόλυτο δέσιμο του ζυμωτού ψωμιού που παρασκεύασαν οι βιοκαλλιεργητές με το ντόπιο ελαιόλαδο, τα γευστικά κρέατα που μας καλούσαν τραβώντας μας κυριολεκτικά από τη μύτη, οι ευωδιαστές σαλάτες από ντόπια λαχανικά αλλά και οι παραδοσιακές πίτες… που μας παρέπεμψαν σε χρόνια αλλοτινά που κάποιοι είχαμε την τύχη να μεγαλώνουμε σε χωριά με λαχανόκηπους κι όχι σε μικρά ή μεγάλα κουτιά με μπαλκόνια. Και το βιολογικό κρασί της θρακικής αμπέλου, η μικρή και ποιοτική παραγωγή, το μεράκι της θρακιώτικης παράδοσής μας. Προϊόντα που κυκλοφορούν σε καταστήματα που στηρίζουν την ντόπια αγορά και οφείλουμε κι εμείς να στηρίξουμε. Γιατί όταν προτιμάμε το εισαγόμενο αντί για το ντόπιο, μια δουλειά χάνεται, ένα σπίτι Θρακιώτη κλείνει. Ντόπια βιολογικά προϊόντα που τουλάχιστον όσοι τα αναζητούν στις λαϊκές αγορές ή σε καταστήματα γνωρίζουν πως είναι υψηλών ποιοτικών χαρακτηριστικών και πολύ λογικών τιμών.

Διότι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των βιολογικών προϊόντων είναι βάση ερευνών κατά πολύ ανώτερα των συμβατικών. «Η Βιολογική Καλλιέργεια είναι μια μέθοδος καλλιέργειας η οποία ελαχιστοποιεί ή αποφεύγει πλήρως τη χρήση συνθετικών λιπασμάτων και ζιζανιοκτόνων, ρυθμιστών ανάπτυξης των φυτών, ορμονών καθώς και πρόσθετων ουσιών στις ζωοτροφές», ανέφερε ο κ. Ιωάννης Τέντες, αναπληρωτής καθηγητής Βιοχημείας στο ΔΠΘ στην ομιλία του το απόγευμα της Κυριακής. «Τα βιολογικά προϊόντα είναι πλούσια σε Πρωτεϊνες/αμινοξέα, Ωφέλιμα λιπαρά οξέα (ω-3, συζευγμένο λινολεϊκό οξύ), Βιταμίνες, Μεταλλικά στοιχεία και Ιχνοστοιχεία (K, P, Ca, Zn, Fe, Cu, Mg), Δευτερογενείς μεταβολίτες - Πολυφαινόλες (με αντιοξειδωτικές, αντιμικροβιακές, ανοσορρυθμιστικές, αντιφλεγμονώδεις, αντικαρκινικές δράσεις)», σε ποσοστά υψηλότερα των συμβατικών όπως καταγράφονται και σε διεθνείς έρευνες, ενώ υπολείπονται σε βλαβερές ενώσεις όπως νιτρικά, βακτηριοτοξίνες, φυτοφάρμακα.

«Σήμερα, οι παραγωγοί βιολογικών προϊόντων διαρκώς ανακαλύπτουν, εξηγούν, κατανοούν και βελτιώνουν, προσθέτοντας ο καθένας τη δική του εμπειρία. Εμείς ως καταναλωτές, υποστηρίζοντας τα βιολογικά προϊόντα, υποστηρίζουμε την αειφορική φιλοσοφία παραγωγής που παρέχει προστασία στο έδαφος, στο νερό, στο κλίμα, στηρίζει την βιοποικιλότητα και προστατεύει την Δημόσια Υγεία. Ως παραγωγούς και καταναλωτές, δεν μας ενδιαφέρει μόνο το τελικό προϊόν, αλλά και οι τυχόν επιπτώσεις στο περιβάλλον από τη διαδικασία παραγωγής του. Μία διαδικασία που στηρίζεται και πάλι στη μεγάλη προσπάθεια και στην μικρή κατανάλωση ενέργειας», ανέφερε ο κ. Τέντες. Διότι το ενεργειακό αποτύπωμα κάθε προϊόντος έχει μεγάλη σημασία για τις μελλοντικές γενιές.

«Η καλύτερη εναλλακτική μορφή ενέργειας είναι η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας», προτείνει ο κ. Ξενοφών Ζήσης, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, μέλος της Οικολογικής Κίνησης Θεσσαλονίκης. Το θέμα της ενέργειας και της σωστής χρήσης (και όχι κατανάλωσης) αποτελεί το μόνιμο βραχνά κάθε κράτους. Γιατί όπως δείχνουν τα σημεία των καιρών η επόμενη γενιά θα «ξεμείνει» από καύσιμα. Το δυσοίωνο μέλλον που στηρίξαμε σε ένα φαινομενικά προσοδοφόρο όχι μακρινό παρελθόν, πρέπει να αλλάξει.

«Εάν είχαμε επενδύσει στην δεκαετία του 80 στα παθητικά ηλιακά συστήματα, την βιομάζα και τα αιολικά, σήμερα ως χώρα θα είχαμε μηδενικό εξωτερικό χρέος συμπεριλαμβανομένης της απόσβεσης της αρχικής επένδυσης στις ΑΠΕ, αφού σε 30 έτη το συνολικό καθαρό οικονομικό όφελος θα ξεπερνούσε τα 220 δισεκατομμύρια ευρώ. Το μακροπρόθεσμο οικονομικό όφελος της χώρας από επενδύσεις σε ΑΠΕ θα προερχόταν κυρίως από την βιομάζα (ποσοστό οφέλους 57% - 128 δις ευρώ) από τα παθητικά ηλιακά συστήματα σε κτήρια (ποσοστό περίπου 32% - 73 δις ευρώ) τα αιολικά συστήματα (ποσοστό 10% - 22 δις ευρώ) και τα φωτοβολταϊκά (ποσοστό 1% - 2.7 δις ευρώ)», ανέφερε ο κ. Ζήσης. Αλλά «Ακόμη και σήμερα, με ορθολογικές επενδύσεις στις ΑΠΕ μπορούμε να υποκαταστήσουμε τουλάχιστον το 75% των εισαγωγών πετρελαίου της χώρας και να έχουμε ετήσιο όφελος άνω των 15 δις ευρώ, ποσό που ξεπερνάει την δανειοδότηση της χώρας από το ΔΝΤ με τα γνωστά επακόλουθα …».

Όσον αφορά στον τόπο μας, «Ακολουθώντας το παραπάνω μοντέλο για τον Ν. Έβρου θα χρειαζόταν ετησίως ξυλεία 150.000 τόνων για την κάλυψη των θερμικών αναγκών του συνόλου των κτηρίων του Νομού, ποσό μικρότερο από την τωρινή παραγωγική του ικανότητα! Εάν μάλιστα μπορούσαμε να διαχειρισθούμε με ταχυαυξή δασικά είδη τμήμα της «χαμένης» δημόσιας έκτασης (πχ 100.000 στρέμματα), αυτό θα απέδιδε ετησίως βιομάζα 1.0 εκατομμυρίου τόνων ποσότητα που θα μπορούσε να υποκαταστήσει πλήρως την χρήση πετρελαίου στον Νομό! Παρά την χαμηλή μέση ταχύτητα ανέμου, ο Νομός Έβρου θα μπορούσε να καλύψει το 30% των ηλεκτρικών του αναγκών από 50 μεγάλες ή 220 μεσαίες Α/Γ. Το κόστος, αν και είναι υψηλό περίπου 200 εκ ευρώ, θα αποσβεσθεί σε 9 χρόνια περίπου και στην συνέχεια ο Νομός θα απολαμβάνει ένα ετήσιο έσοδο που θα ξεπερνάει τα 18 εκ. Ευρώ! Η επιφάνεια εδάφους που πρέπει να δεσμευτεί στην περίπτωση αυτή είναι περίπου 2.000 στρέμματα, δηλαδή μικρότερη από το 0.1% της επιφάνειας του Νομού. Για την κάλυψη του 10% των ηλεκτρικών αναγκών του Νομού από Φ/Β απαιτείται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων ισχύος περίπου 70 MW το κόστος των οποίων θα ξεπεράσει τα 200 εκ ευρώ. Με τις σημερινές τιμές πώλησης της φωτοβολταϊκής kWh η απόσβεση θα γίνει σε περίπου 10 έτη και στην συνέχεια ο Νομός θα απολαμβάνει ετήσια εισόδημα 35 εκ ευρώ. Ο Νομός Έβρου με την ανάπτυξη και αειφορική αξιοποίηση των τοπικών πόρων μπορεί καλύψει των μεγαλύτερο μέρος των ενεργειακών του αναγκών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και να υποκαταστήσει σε μεγάλο βαθμό την χρήση πετρελαίου. Μάλιστα μια τέτοια εφαρμογή σε έκταση νομού θα δώσει σημαντικά περιβαλλοντικά και οικονομικά πλεονεκτήματα».

Πλεονεκτήματα που εξαρτώνται μόνον από τις δικές μας αποφάσεις. Διότι η βιώσιμη ανάπτυξη είναι μονόδρομος. Η παραγωγή ποιοτικών και ασφαλών προϊόντων είναι πιο αναγκαία από ποτέ.

• Επιλέγοντας ντόπια προϊόντα επιλέγουμε το φρεσκότατο – αυτό που επιβαρύνει ελάχιστα το περιβάλλον λόγω απόστασης μεταφοράς.
• Επιλέγοντας ντόπια προϊόντα επιλέγουμε την απεξάρτησή μας από τις εισαγωγές και την αιμορραγία συναλλάγματος.
• Επιλέγοντας ντόπια αγροτικά προϊόντα ανακυκλώνουμε τα χρήματα στην τοπική κοινωνία, διαμορφώνοντας ένα ποιοτικά ευοίωνο μέλλον για τα παιδιά μας.

Περισσότερες πληροφορίες στο www.biothraki.org