Προβληματισμένοι οι Επαγγελματοβιοτέχνες της Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης για την ΕΟΖ

Την Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου οι Πρόεδροι των Ομοσπονδιών Επαγγελματιών – Βιοτεχνών – Εμπόρων της Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, ανταποκρινόμενοι στην πρόσκληση του Χρηματοοικονομικού Φόρουμ Θράκης, παρευρεθήκαμε στο Συμπόσιο με θέμα «Ανασυγκροτώντας την Ελλάδα – Ειδική Οικονομική Ζώνη».

Ο Υπουργός Ανάπτυξης χαιρέτησε την εκδήλωση δια μαγνητοσκοπημένου μηνύματος ενώ από το βήμα του Συμποσίου μίλησαν ο Περιφερειάρχης Αν. Μακεδονίας – Θράκης και ο Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης. Παρέμβαση έκανε και ο Πρόξενος της Τουρκίας στην Κομοτηνή...»

Ομιλητές ήταν ο Γερμανός δικηγόρος Χανς Μπέεγκ που έχει συντάξει την «τεχνική» έκθεση του Φόρουμ για ΕΟΖ στη Θράκη και ο Γραμματέας Στρατηγικών Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης Πέτρος Σελέκος που επιμελείται του φακέλου για ΕΟΖ στην ΑΜΘ - ο οποίος, όπως ο ίδιος δήλωσε, σε ένα δεκαήμερο θα είναι έτοιμος να περάσει από το Υπουργικό Συμβούλιο.

Η «επόμενη μέρα» του Συμποσίου βρίσκει τους Προέδρους των Ομοσπονδιών έτι περαιτέρω προβληματισμένους για το θέμα της ΕΟΖ διότι, ενώ ο Υπουργός Ανάπτυξης εμφανίστηκε συγκρατημένος ως προς τη σκοπιμότητα εφαρμογής ενός μηχανισμού ΕΟΖ στην Ελλάδα (είπε «θα δούμε») ωσάν να μην πρόκειται για πολιτική που εκπορεύεται από το Υπουργείο του, ο Γραμματέας Στρατηγικών Επενδύσεων μίλησε για ένα σχέδιο που βρίσκεται στο τελευταίο του στάδιο από πλευράς τεχνοκρατικής.

Ο Υπουργός Ανάπτυξης χωρίς να μνημονεύσει την παρουσία του κ. Σελέκου ως εκπροσώπου του ΥπΑν στο Συμπόσιο, δήλωσε ότι η μελέτη του εγχειρήματος θα τεθεί στην ευθύνη του Περιφερειάρχη ΑΜ-Θ προς τον οποίο εξέφρασε την απόλυτη εμπιστοσύνη του.

Ο δε Περιφερειάρχης δεσμεύθηκε για μια μελέτη που θα τεθεί σε ευρεία κοινωνική διαβούλευση της οποίας όμως το χρονοδιάγραμμα ο Γραμματέας Στρατηγικών Επενδύσεων έθεσε έως το Μάρτιο του 2012.

Πέραν αυτών, δεν κατέστη σαφές εάν η ΕΟΖ είναι μία κεντρική πολιτική επιλογή της ελληνικής κυβέρνησης ή εάν η επιβολή της επιδιώκεται από άλλα κέντρα λήψης αποφάσεων εντός και εκτός Ελλάδος.

Η εντύπωση την οποία αποκομίσαμε είναι ότι η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης «απέχει» από το να είναι ένθερμος θιασώτης των ΕΟΖ – σε αντίθεση με τη Γραμματεία Στρατηγικών Επενδύσεων που διατύπωσε μετά βεβαιότητας την άποψη ότι για την ΕΟΖ θα εκδηλωθεί ανταγωνισμός μεταξύ περιοχών και κύμα ενδιαφερομένων επιχειρήσεων για ένταξη.

Τέλος, καμία πειστική απάντηση δεν έλαβαν οι Ομοσπονδίες Επαγγελματιών – Βιοτεχνών – Εμπόρων ΑΜΘ στις ερωτήσεις που έθεσαν προς τον κ. Σελέκο, ήτοι:

1. Γιατί το Υπουργείο Ανάπτυξης δεν ενημέρωσε νωρίτερα την τοπική κοινωνία και τους παραγωγικούς φορείς για τα σχέδια που δρομολογούσε περί ΕΟΖ;
2. Ποιος είναι ο βαθμός συνεργασίας του Χρηματοοικονομικού Φόρουμ Θράκης με το Υπουργείο Ανάπτυξης και το Γραμματέα Στρατηγικών Επενδύσεων; Εργάζονται και οι δύο επί της ίδιας μελέτης για ΕΟΖ στη Θράκη ή στην ΑΜΘ;
3. Το Υπουργείο Ανάπτυξης πριν στείλει τη μελέτη για ΕΟΖ στο Υπουργικό Συμβούλιο, θα τη θέσει σε κοινωνική διαβούλευση με τους θεσμικούς εκπροσώπους των μικρομεσαίων: ΓΣΕΒΕΕ και περιφερειακές Ομοσπονδίες;
4. Οι πρόνοιες που προβλέπονται στις ΕΟΖ θα ισχύουν και για τις υφιστάμενες μικρές και πολύ μικρές η μεγάλες ντόπιες επιχειρήσεις;
5. Στη μελέτη του Υπουργείου προβλέπεται κατώτατο όριο προϋπολογισμού επένδυσης προκειμένου αυτή να ενταχθεί στην ΕΟΖ, όπως π.χ. στην Πολωνία που είναι τα 100 χιλιάδες ευρώ;
6. Η ΕΟΖ της μελέτης ΥΠΑΝ επεκτείνεται σε αστικές περιοχές ή είναι εκτός αστικών περιοχών όπως στην Πολωνία;

Μας είπε, απαντώντας, ο κ. Σελέκος ότι δεν ενημέρωσε νωρίτερα την τοπική κοινωνία γιατί μόλις το φθινόπωρο ξεκίνησε τη μελέτη αφού έδειξαν ενδιαφέρον οι Γερμανοί, το καλοκαίρι, δια του Όλι Ρεν, ότι φυσικά υπάρχει μια συνεργασία με το Φόρουμ αποφεύγοντας να δώσει το ακριβές πλαίσιο, ότι η κοινωνική διαβούλευση θα γίνει με τους θεσμικούς σε επίπεδο εξειδίκευσης του περιεχομένου της ΕΟΖ δηλαδή αν θα είναι στο σύνολό της η ΑΜ-Θ ή κάποιες περιοχές της (με πρώτη επιλογή το Τρίγωνο Έβρου) που θα υπαχθούν στο καθεστώς, ότι οι πρόνοιες θα ισχύσουν και για τις υφιστάμενες επιχειρήσεις, ότι εξετάζεται ένα όριο προϋπολογισμού για ένταξη νέων επιχειρήσεων στην ΕΟΖ αλλά αυτό είναι πολιτική απόφαση, ότι η ΕΟΖ θα αφορά και τις αστικές περιοχές.

Τι δεν αποσαφηνίστηκε:

• Γιατί το «εργαλείο» της ΕΟΖ θα αποδώσει στην ανάπτυξη αυτά που δεν απέδωσαν το φαστ–τρακ, ο νόμος απλοποίησης αδειοδότησης μεταποιητικών επιχειρήσεων, τα κλάστερς, ο εφαρμοστικός του Μεσοπρόθεσμου, το άρθρο 37, κοκ.

• Πώς αναμένεται, σε μία χώρα μικρών αποστάσεων και πυκνής ανθρωπογεωγραφίας όπως η Ελλάδα, το μοντέλο ΕΟΖ να μην προκαλέσει σοβαρές κοινωνικοοικονομικές ανισορροπίες με δυναμική ντόμινο μεταξύ όμορων περιοχών;

• Ποια η σκοπιμότητα του να αποτελούν τα πλέον κρίσιμα τεχνικά χαρακτηριστικά, δηλαδή το ύψος της επένδυσης, ο τύπος της ΕΟΖ (εμπορική, μεταποιητική ή υπηρεσιών) και η χωροταξία της στην ΑΜΘ, αντικείμενο μελλοντικής πολιτικής απόφασης και όχι αντικείμενο μιας μελέτης τεκμηρίωσης της έτοιμης τεχνοκρατικής πρότασης για ΕΟΖ;

• Αφού οι πρόνοιες της ΕΟΖ αναγνωρίζονται από Γραμματεία Στρατηγικών Επενδύσεων και προβάλλονται ως αναπτυξιακά ατού (χαμηλή φορολόγηση, περιορισμένη γραφειοκρατία, κοκ), γιατί δεν υιοθετούνται ως επιμέρους μέτρα μιας εθνικής αναπτυξιακής πολιτικής για όλες της επιχειρήσεις στη χώρα προκειμένου να ανανήψει στο σύνολό της η ελληνική οικονομία;

• Ποιος ο στόχος της ΕΟΖ στην ΑΜ-Θ; Σύμφωνα με τον κ. Σελέκο, κρίσιμο στοιχείο στην επιτυχή λειτουργία της ΕΟΖ θα είναι το διαφορετικό καθεστώς επίλυσης δικαστικών διαφορών για τις εταιρείες εντός των ορίων της. Υποθέσεις που εκκρεμούν επί μακρώ μέχρι την ανώτατη δικαστική βαθμίδα (ΣτΕ), προβλέπεται εντός ΕΟΖ να τελεσιδικούν στο δεύτερο βαθμό (εφετείο). Για μια νησίδα, ένα πείραμα «καλού κράτους» μίλησε ο Γραμματέας του Υπουργείου, μέσα στο οποίο όλες οι γραφειοκρατικές διαδικασίες και ο κρατικός διοικητικός έλεγχος θα είναι σχεδόν εκμηδενισμένα. Δεδομένου ότι η υφιστάμενη νομοθεσία (φαστ-τρακ, επιχείρηση μιας στάσης, αδειοδότητση επιχειρήσεων & επαγγελμάτων, επιχειρηματικά πάρκα, αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, άρθρο 37, κλπ) θεωρούμε ότι είναι υπερεπαρκής για τον περιορισμό της γραφειοκρατίας και την προσέλκυση ξένων επιχειρήσεων, οι ΟΕΒΕ ΑΜΘ εκφράζουμε την έντονη ανησυχία μας για τη νέα διάσταση που έδωσε ο κ.Σελέκος στην ΕΟΖ, καθώς ένα πείραμα «καλού κράτους» εν κράτει, θα μπορούσε να αποτύχει όπως συχνά συμβαίνει στα πειράματα ή να αποβεί εις βάρος της τοπικής κοινωνίας. Άλλωστε για να είναι ένα κράτος «καλό κράτος» αρκεί να γίνει «κράτος δικαίου» στο σύνολό του και όχι μια νησίδα «καλού κράτους» εν κράτει.

Σε κάθε περίπτωση οι Ομοσπονδίες Επαγγελματιών – Βιοτεχνών – Εμπόρων Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι είναι υπέρ οιασδήποτε αναπτυξιακής πολιτικής με γνώμονα τη διαφύλαξη και ενδυνάμωση του μικρομεσαίου επιχειρείν και της οικονομίας εν γένει.

Δε λέμε «όχι» στην ανάπτυξη με το παραπάνω περιεχόμενο. Δε λέμε «ναι» σε πρακτικές αβεβαιότητας κι επισφάλειας για το μέλλον της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας.