Μύθοι και αλήθειες για τη ζάχαρη και τις ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες

Γράφει η Κατερίνα Παγκράτη
Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Πολύς λόγος έχει γίνει τα τελευταία χρόνια σχετικά με την ασφάλεια και την χρήση των ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών υλών (γνωστά και ως υποκατάστατα ζάχαρης ή γλυκαντικά έντονης γλυκύτητας), αλλά και για τη σχέση της ζάχαρης με την υγεία. Δεν είναι λίγες οι φορές που άρθρα σε μέσα ενημέρωσης και στο διαδίκτυο έχουν αμφισβητήσει τις γλυκαντικές ύλες για την αποτελεσματικότητα, ακόμα και για την ασφάλειά τους, παρά τις διαβεβαιώσεις των επίσημων επιστημονικών φορέων. Τι ισχύει τελικά; ...
Ας δούμε όλη την αλήθεια!

Οι ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες βοηθούν στο αδυνάτισμα

Αλήθεια. Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι οι ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες μπορούν να συμβάλουν στην απώλεια αλλά και τη συντήρηση του σωματικού βάρους. Για παράδειγμα, μια ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Nutrition Bulletin» του British Nutrition Foundation από τον Hunty και τους συνεργάτες του αξιολόγησε τα αποτελέσματα 16 καλά σχεδιασμένων κλινικών μελετών και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση τροφίμων και ποτών που περιέχουν ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες (π.χ. ασπαρτάμη) αντί για ζάχαρη, μπορεί να οδηγήσει σε μια μείωση της ενεργειακής πρόσληψης κατά 10% και του σωματικού βάρους κατά 0,2 kg την εβδομάδα ή 10 kg το χρόνο. Επιπλέον, η κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες, μπορεί να μειώσει την ενεργειακή πυκνότητα της δίαιτας, διατηρώντας παράλληλα την γευστική ικανοποίηση, που μπορεί να συμβάλει σημαντικά στις μακροχρόνιες προσπάθειες απώλειας βάρους. Όλα τα παραπάνω, συμφώνα με τους διακεκριμένους ερευνητές Bellisle και Drewnowski, πρέπει να συνοδεύονται με αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως αύξηση της φυσικής δραστηριότητας και μείωση της ενεργειακής πρόσληψης.

Η ασπαρτάμη προκαλεί καρκινογενέσεις

Μύθος. Αν και η ασφάλεια της ασπαρτάμης έχει κατά καιρούς αμφισβητηθεί από μερίδα επιστημόνων, συνολικά οι μελέτες που επιβεβαιώνουν την ασφάλειά της ξεπερνούν τις διακόσιες! Το 2006, το Εθνικό Ινστιτούτο για τον Καρκίνο των ΗΠΑ (US National Cancer Institute) δημοσίευσε τα αποτελέσματα μιας πενταετούς έρευνας σε 500.000 άτομα και κατέληξε, ότι δεν υπάρχει καμία σχέση ανάμεσα στην κατανάλωση ασπαρτάμης και την εκδήλωση καρκίνου. Στην πιο πρόσφατη ανασκόπηση του συνόλου των μελετών, άρθρων και εκθέσεων για την ασφάλεια της ασπαρτάμης, που πραγματοποιήθηκε από τους 8 κορυφαίους επιστήμονες ανά τον κόσμο και η οποία δημοσιεύτηκε στο «Critical Reviews in Toxicology» το 2008, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, η ασπαρτάμη είναι ασφαλής στα υπάρχοντα επίπεδα κατανάλωσης» και ότι «δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να υποστηρίζουν ότι η ασπαρτάμη προκαλεί καρκινογένεση, νευροτοξικότητα ή άλλες παρενέργειες στον άνθρωπο».

Φυσικά, η πιο ισχυρή ένδειξη ότι η ασπαρτάμη είναι ασφαλής για κατανάλωση από όλες τις ομάδες του πληθυσμού είναι οι επανειλημμένες αξιολογήσεις και διαβεβαιώσεις της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA 2006, 2009, 2011), λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ερευνητικά δεδομένα.

Η ζάχαρη περιέχει περισσότερες θερμίδες από την φρουκτόζη

Μύθος. Η ζάχαρη και η φρουκτόζη είναι και οι δύο υδατάνθρακες και έχουν ακριβώς τις ίδιες θερμίδες, δηλαδή 4 θερμίδες ανά γραμμάριο. Αυτό που έχει συνδέσει τη φρουκτόζη με τις δίαιτες, είναι το γεγονός πως έχει διπλάσια σχεδόν γλυκύτητα από τη ζάχαρη. Επομένως, για να πετύχουμε το ίδιο γλυκαντικό αποτέλεσμα χρησιμοποιούμε μικρότερη ποσότητα φρουκτόζης από ότι ζάχαρης, με αποτέλεσμα να προσλαμβάνουμε λιγότερες θερμίδες.

Η ζάχαρη προκαλεί διαβήτη

Μύθος. Ο διαβήτης είναι αποτέλεσμα ενός συνδυασμού γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων και όχι της υπερκατανάλωσης ζάχαρης. Βέβαια η παχυσαρκία, δηλαδή το αυξημένο σωματικό βάρος και η έλλειψη άσκησης αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2. Οι άνθρωποι που έχουν ιστορικό διαβήτη στην οικογένεια, θα πρέπει να ελέγχουν το βάρος τους και να ακολουθούν ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο.

Κατερίνα Παγκράτη
Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Πηγή: