Ελλάδα, Ιταλία, Δικαιοσύνη, Καντ και Φεραίος

του Ιωακείμ Βράβα

Ελλάδα, Ιταλία. Una faccia, una razza. Δυστυχώς όμως, από ό,τι φαίνεται και μία ίδια διαλεγμένη μοίρα για τους λαούς των δύο χωρών. 78χρονη Ιταλίδα αυτοκτόνησε επειδή της μείωσαν τη σύνταξη και δεν θα μπορούσε πλέον να εξασφαλίσει τον επιούσιον. Την ίδια μέρα, 77χρονος Έλληνας αυτοκτονεί για τον ίδιο λόγο στο Σύνταγμα. Τι τραγικό, το κράτος που σου επιβάλει υψηλά πρόστιμα, και ορθώς πράττει, για να σώσει τη ζωή σου από πιθανά... αυτοκινητιστικά δυστυχήματα, το ίδιο κράτος επιβάλοντας σου πρόστιμα επειδή απλώς είσαι πολίτης του σε οδηγεί στην αυτοκτονία, και μυωπικά, στον ίδιο του τον αφανισμό.

Και αυτές είναι οι φανερές, ξεκάθαρες δολοφονίες των οποίων ηθικοί αυτουργοί είναι οι υπογράφοντες των νόμων εθνοσωτήρες και από τις δύο πλευρές της Αδριατικής - Ιονίου. Δε μπορούν να μετρηθούν οι σταδιακά αυτοκτονούντες που αδυνατούν να αγοράσουν τα φάρμακά τους, αδυνατούν να εξασφαλίσουν στον εαυτό τους την απαραίτητη περίθαλψη, αυτοί που επιλέγουν να υποσιτισθούν για να ταΐσουν τα παιδιά τους. Αυτοί δεν θα γίνουν πρωτοσέλιδο, ούτε θα γίνουν πορείες στη μνήμη τους. Είναι όμως θύματα των ίδιων αδίστακτων δολοφόνων, που επέλεξαν να πληρώνουν άλλοι με το αίμα τους, τη δική τους διαφθορά και ανικανότητα.

Δεν είναι πια τα δάκρυα που υγραίνουν τα μάτια, δάκρυα της θλίψης. Δεν είναι πια τα δάκρυα της ανημποριάς απέναντι στην καταστρατήγηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Είναι πλέον δάκρυα θυμού και οργής. Όταν ένας άνθρωπος με σώας τας φρένας αποφασίζει να στερήσει από τον εαυτό του την ίδια του την ύπαρξη, τότε δε μπορεί κανείς παρά να εξοργισθεί εναντίον όσων έφεραν περήφανους ανθρώπους αντιμέτωπους με την εξαθλίωση, στο όνομα της διατήρησης μιας υποτιθέμενης έννομης τάξης που για την επιβίωσή της βάζει άλλους να πεθαίνουν, θεωρώντας το δίκαιο, μια και είναι ψηφισμένο.

Η δικαιοσύνη ενός συστήματος, και των ψηφισμένων νόμων του κατ’ επέκταση, κρίνεται , πρώτον, από τον βαθμό που οι κανόνες του ικανοποιούν τις προσδοκίες των πολιτών για δίκαιη κατανομή ζημιών και ωφελών, και, δεύτερον, από την έκταση στην οποία οι κανόνες αυτοί διαμορφώνονται και εφαρμόζονται σύμφωνα με αυτό που οι πολίτες αντιλαμβάνονται ως ορθή διαδικασία. Στην Ελλάδα, ένα Κοινοβούλιο χωρίς λαϊκή νομιμοποίηση, και μάλιστα συχνά ενάντια στην εκφραζόμενη λαϊκή βούληση, λαμβάνει αποφάσεις, μη ελεγχόμενο από ένα βραδυπορούν και με αποδείξεις εν μέρει διεφθαρμένο δικαστικό σύστημα. Η χωρα μας, κοντολογίς, από την σκοπιά της θεωρίας των πολιτικών επιστημών, της μεθόδου οργάνωσης της κοινωνίας δηλαδή, απέχει πολύ από το να συμπεριλαμβάνει την έννοια της δικαιοσύνης στη διακυβέρνηση.

Αιώνες πριν, ο Immanuel Kant, εκ των πατέρων του ορθολογισμού, τοποθετήθηκε επί του προβλήματος γράφοντας: «Η δικαιοσύνη είναι η πρώτη αρετή των κοινωνικών θεσμών, όπως είναι και η αλήθεια για τις σχολές σκέψεις. Μία θεωρία, όσο εκλεπτυσμένη και οικονομική και αν είναι, πρέπει να αναθεωρηθεί ή να απορριφθεί, εφόσον είναι αναληθής. Έτσι και οι νόμοι και οι θεσμοί, όσο αποτελεσματικοί και καλοφτιαγμένοι και αν είναι, πρέπει να αναθεωρούνται ή να απορρίπτονται, εφόσον είναι άδικοι». Ή, όπως είπε σε απλούστερα ελληνικά ο Ρήγας Φεραίος: «Όταν η διοίκησις βιάζη, αθετή, καταφρονή τα δίκαια του λαού και δεν εισακούη τα παράπονά του, το να κάμη ο λαός ή κάθε μέρος του λαού επανάστασιν, να αρπάζη τα άρματα και να τιμωρή τους τυράννους του, είναι το πλέον ιερόν από όλα τα δίκαιά του και το πλέον απαραίτητον από όλα τα χρέη του».

Δυτικότροπη ορθολογική φιλοσοφία ή εθνική συναισθηματική σκέψη οδηγούν στο ίδιο συμπέρασμα. «Όχι άλλα δάκρυα, κλείσαν οι τάφοι... Οδηγοί της ελπίδας, οι πρώτοι νεκροί». Οδηγοί αυτοί που πρόταξαν την αξιοπρέπεια. Αυτοί που επέλεξαν το θάνατο, από την ατίμωση. Αυτοί που επέλεξαν το Κούγκι, όχι την αυλή του «μονάρχη Αρταξέρξη» και τη σατραπεία.

Ελλάδα - Ιταλία. Una faccia, una razza. Α! Και ένας ίδιος εγκάθετος τραπεζίτης για πρωθυπουργός...

Όμως και το ίδιο πάθος για ελευθερία. Και δικαιοσύνη.

Υ.Γ. Οι δηλώσεις του Ιταλού Αντόνιο Ντι Πιέτρο για τη σημερινή αυτοκτονία είχαν ως εξής: «‎Υπάρχουν συμπολίτες μας που δεν καταφέρνουν να φτάσουν στο τέλος του μήνα, και αυτοκτονούν. Οι αυτοκτονίες αυτές, βαραίνουν την συνείδηση του πρωθυπουργού. Καταστρέφετε την χώρα με το γάντι. Κάνετε λανθασμένες επιλογές σαν τον γιατρό που λέει: η επέμβαση πέτυχε αλλά ο ασθενής απεβίωσε. Εσείς δολοφονείτε την χώρα. Νοιάζεστε μόνο για τα λόμπι, την προνομιούχα κάστα, σας ενδιαφέρει να κάνετε χάρες. Δεν είστε καλοί οικογενειάρχες, αλλά κλέφτες του δημοσίου».

Οι δηλώσεις του Έλληνα Πάνου Μπεγλίτη: «Δεν μπορούμε όμως αυθαίρετα να συνδέσουμε την αυτοκτονία του με την οικονομική κατάσταση της χώρας. Το αν είχε χρέη, ή δεν είχε χρέη, αν τα έφαγε αυτός ή τα παιδιά του…».