Νικητές των εκλογών ήταν τα… θύματα του Μνημονίου

του Κώστα Ροδινού

Σ’ ένα πράγμα θα συμφωνήσω με τον κ. Τσίπρα. Η ψήφος της περασμένης Κυριακής ήταν συνειδητοποιημένη. Γι αυτό και οι νικητές των εκλογών είναι τα θύματα του Μνημονίου. Τα εκατομμύρια των συμπολιτών μας που βλέπουν:

- τις συντάξεις να πετσοκόβονται
- τους μισθούς να μειώνονται
- τα εισοδήματα να συρρικνώνονται
- τους φόρους να γίνονται δυσβάσταχτοι
- τις επιχειρήσεις να κλείνουν
- τα παιδιά τους να μαραζώνουν στην ανεργία.

Όλοι αυτοί βιώνουν τον φόβο, την αγωνία και την αβεβαιότητα για το αύριο.

Και δικαίως θεωρούν ως αιτία των δεινών τους τις πολιτικές του Μνημονίου.

Η πλειοψηφία των ψηφοφόρων αυτές τις πολιτικές καταδίκασε την περασμένη Κυριακή. Και τις καταδίκασε στο όνομα των κομμάτων που, με τον έναν ή άλλο τρόπο, στήριξαν, ανέχθηκαν ή δεν έκαναν όσα έπρεπε για να τις εμποδίσουν. Προφανώς γιατί ήθελαν να στείλουν ένα ηχηρό μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις: δεν αντέχουμε άλλο. Το μνημόνιο μας καταστρέφει.

Επιβράβευσαν την αντιμνημονιακή ρητορική.

Έτσι, μοιραία η πρώτη τους επιλογή ήταν τα κόμματα που επένδυσαν στην αντιμνημονιακή ρητορική.

Για διαφορετικούς λόγους ο καθένας.

Κάποιοι θεωρούν πως δεν έχουν πλέον τίποτα να χάσουν και ό,τι η πτώχευση της χώρας μπορεί να αποτελέσει για αυτούς μια νέα ευκαιρία επειδή μες τον κουρνιαχτό της πτώχευσης θα …χαθούν τα ίχνη και οι οφειλές του παρελθόντος.

Άλλοι, από καθαρά εκδικητική διάθεση, ακολουθώντας το «αποθανέτω η ψυχή μου μετά των αλλοφύλων».

Κάποιοι τρίτοι, επειδή γοητεύτηκαν από τις διακηρύξεις του κ. Τσίπρα για μια «κυβερνώσα Αριστερά» που θα κατήγγειλε μονομερώς το Μνημόνιο, θα προσλάμβανε 100 χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους και θα επανέφερε μισθούς και συντάξεις στη προ μνημονίου εποχή.

Μερικοί επειδή έδωσαν βάση στις πομφόλυγες του κ. Καμμένου ότι και αυτός θα καταγγείλει το Μνημόνιο, ενώ έχει και εξασφαλισμένη χρηματοδότηση της χώρας από άλλες πηγές.

Είχαμε υπογραμμίσει εγκαίρως, ότι οι πολιτικές του Μνημονίου θα έπλητταν οριζοντίως όλα τα κοινωνικά στρώματα και θα δημιουργούσαν μια …τάξη απελπισμένων που δεν θα συμπεριφέρονταν με βάση τα κομματικά της πιστεύω, αλλά με μόνο κριτήριο τις απώλειες που υπέστη εξ αιτίας του μνημονίου. Και στην ομάδα αυτή αθροίζονται ψηφοφόροι από όλα τα κόμματα! Όποιος μελετήσει με προσοχή τις διαρροές των πρώην ψηφοφόρων του 2009 της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, θα το διαπιστώσει ανάγλυφα.

Και είναι λάθος να πιστεύουν κάποιοι ό,τι μετά τις εκλογές της Κυριακής ο κόσμος εκτονώθηκε και θα ψηφίσει όπως παλιά. Τέτοια ρεύματα δεν αναστρέφονται από τη μια στιγμή στην άλλη. Θέλουν χρόνο και αλλαγές μεγάλες ή κάποιο σοκ.

Το επιβεβαιώνουν ήδη οι πρώτες μετεκλογικές δημοσκοπήσεις.

Το τίμημα που πλήρωσε η ΝΔ

Κατά μία τραγική ειρωνεία, βαρύ τίμημα πλήρωσε και η Ν.Δ. Παρά το γεγονός ότι ο κ. Σαμαράς από το 2010 ακόμα, είχε προβλέψει τα δεινά του μνημονίου, ακόμα και στις λεπτομέρειές τους, ενώ παράλληλα μιλούσε διαρκώς για ένα άλλο σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης! Το εκλογικό σώμα δεν «χώνεψε» την στήριξη της Κυβέρνησης Παπαδήμου.

Και για αυτό ευθύνεται πρωτίστως η ΝΔ που άργησε πολύ να εξηγήσει, πειστικά, την τακτική της. Αν, όπως κάποιοι τότε πρότειναν, η ΝΔ είχε ψηφίσει και το Μνημόνιο Ι, σήμερα θα είχε μονοψήφια ποσοστά.

Επιπλέον, στο αρνητικό αποτέλεσμα συνέβαλε και η προεκλογική εκστρατεία. Πολλά τα λάθη.

Ενδεικτικά θα επισημάνω, μερικά επειδή τα περισσότερα έχουν ήδη επαρκώς αναλυθεί.

Τα ψηφοδέλτια ήταν αδύναμα και σε πολλούς νομούς καταρτίστηκαν με αποκλειστικό κριτήριο να διασφαλιστεί η εκλογή συγκεκριμένων προσώπων. Αν και ήταν ανανεωμένα κατά 50%, ουδεμία θετική επιρροή άσκησαν επειδή η ανακοίνωσή τους επισκιάστηκε από τον τραγελαφικό χειρισμό της υποψηφιότητας Συμπιλίδη.

Οι εκλογές δεν κερδίζονται πλέον με τα παραδοσιακά μέσα. Δεν αρκούν δυο-τρεις συνεντεύξεις και μερικές ομιλίες σε κλειστά γήπεδα. Ουδέποτε στη ΝΔ αντιλήφθηκαν τις χαμηλές πτήσεις του κόμματος στις νέες ηλικίες; Και αν τις αντελήφθησαν τι έκαναν για αυτό;

Ο κομματικός μηχανισμός κατελήφθη σε χειμερία νάρκη. Όποιος βρέθηκε στις συγκεντρώσεις το διαπίστωσε. Αν δεν ήταν η δυναμική παρουσία της ΟΝΝΕΔ που έδινε τόνο, θα έμοιαζαν με εκείνες του κ. Βενιζέλου. Και ουδείς ακόμα από την κομματική οργάνωση έχει αναλάβει τις ευθύνες του.

Μέγα λάθος ήταν η αποφυγή του debate. Στην κοινή γνώμη εμφανίστηκε ένας Σαμαράς που ηρνείτο να αντιμετωπίσει τον βασικό του αντίπαλο. Πολλοί, δικαίως αναρωτήθηκαν γιατί ο Πρόεδρος της ΝΔ, με την επάρκεια που έχει στα οικονομικά θέματα, απέφυγε την αντιπαράθεση;

Η προεκλογική εκστρατεία της ΝΔ δεν είχε ισχυρή στόχευση σε μεγάλα τμήματα της κοινωνίας που πλήττονται από το Μνημόνιο και απέτυχε να τους προσφέρει προοπτικές ελπίδας.

Η ΝΔ απέτυχε να δημιουργήσει ισχυρό ρεύμα νίκης. Ακόμα και η διαφαινόμενη πρωτιά της, ερχόταν σε δεύτερη μοίρα επειδή κυριαρχούσαν τα σενάρια των κυβερνήσεων συνεργασίας.

Η ΝΔ αρχικά είχε υποτιμήσει το κόμμα Καμμένου. Όταν το αντελήφθη, δεν είχε αρκετό χρόνο για να το αντιμετωπίσει.

Η ΝΔ καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής της εκστρατείας δεν κατάφερε να αρθρώσει ένα σύγχρονο λόγο που θα προκαλούσε το ενδιαφέρον εκείνων που δήλωναν απογοητευμένοι από την πολιτική. Δεν είναι τυχαίο ότι αυξήθηκε περαιτέρω η αποχή.

Και τώρα τι;

Είθισται, μετά από ένα ατυχές εκλογικό αποτέλεσμα, στη ΝΔ ν’ αναζωπυρώνεται η εσωστρέφεια. Έχει …ταλέντο σ’ αυτό! Απ’ ότι θυμάμαι, με εξαίρεση τον Κωνσταντίνο Καραμανλή (αν και εκείνος τ’ άκουσε το 1977) όλοι οι αρχηγοί της ΝΔ πέρασαν μια φάση αμφισβήτησης.

Ο κ. Σαμαράς δεν γλίτωσε ούτε από την κακοδαιμονία που κατατρέχει τους, μετά τον ιδρυτή της ΝΔ, αρχηγούς. Ουδείς κέρδισε την Πρωθυπουργία με την πρώτη προσπάθεια! Οι αείμνηστοι Ράλλης, Αβέρωφ και Έβερτ δεν κέρδισαν ποτέ. Ο κ. Μητσοτάκης το κατάφερε μετά από τρεις προσπάθειες, ενώ ο κ. Κώστας Καραμανλής χρειάστηκε δύο!

Επανέρχονται, επίσης, και τα σενάρια της μεγάλης κεντροδεξιάς. Έτσι, από το βράδυ της Κυριακής άρχισαν να μιλάνε για επανένταξη της κας Μπακογιάννη, του κ. Μάνου και του κ. Καρατζαφέρη!

Όλη αυτή η συζήτηση, έτσι όπως γίνεται δημοσίως και ατάκτως, μόνο ζημιά κάνει. Γιατί αφορά τα εγώ ή την ιδιοτέλεια κάποιων και τίποτα παραπάνω.

Στα σοβαρά πιστεύει κανένας ότι αν συμμετείχαν στα ψηφοδέλτια της ΝΔ οι ανωτέρω, τα ποσοστά της θα ήταν αισθητά υψηλότερα; Πολύ φοβούμαι ότι ίσως ήταν χαμηλότερα! Γιατί, άντε να εξηγήσεις τις θέσεις του κ. Μάνου για τις απολύσεις, τις κυβιστήσεις του κ. Καρατζαφέρη ή τη μνημονιακή προσήλωση της κας Μπακογιάννη;

Όταν ο λαός καταδικάζει μια πολιτική, είναι δυνατόν η ΝΔ να αναζητά …σωτηρία σε υπερμάχους αυτής της πολιτικής;

Ανάκτηση των πρωτοβουλιών

Η ΝΔ, για να έχει βάσιμες για κάτι καλύτερο, πρέπει να ανακτήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων.

Πρώτον, πρέπει να κλείσουν ει δυνατόν και σήμερα τα ζητήματα της εσωστρέφειας. Όποιος θέλει να πει κάτι να το πει τώρα, Αλλιώς διαρροές και παπαγαλάκια κανέναν δεν ωφελούν.

Δεύτερον, ο κ. Σαμαράς, τη Δευτέρα στη σύσκεψη υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να καταθέσει μια ξεκάθαρη και τολμηρή πρόταση διακυβέρνησης, κατά τα "πρότυπα Μόντι" ικανής να αποτρέψει νέες εκλογές. Και επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ, οι ΑΝΕΛ και το ΚΚΕ θέλουν πάση θυσία εκλογές, ας αναλάβουν και το πολιτικό κόστος, αν τις προκαλέσουν. Αν η ΝΔ είχε περισσότερη …φαντασία θα έσπευδε να αποδεχθεί τους όρους που έθεσε ο κ. Τσίπρας από το βράδυ της Παρασκευής!

Τρίτον, το εγχείρημα της μεγάλης κεντροδεξιάς δεν απευθύνεται τόσο στους γνωστούς παράγοντες και αποτυχόντες προέδρους και αρχηγούς, όσο κυρίως στα στελέχη και τους απλούς ψηφοφόρους. Και πρόκειται για μια στρατηγική επιλογή που πρέπει να προετοιμαστεί καλά για να έχει αποτελέσματα γιατί διαφορετικά θα καταλήξει σε φιάσκο.

Τέταρτον, η ΝΔ πρέπει να απομυθοποιήσει τους κήρυκες του …αντιμνημονιακού μετώπου. Ήδη ο κ. Τσίπρας συνεμορφώθη προς τα υποδείξεις και η μονομερής καταγγελία του μνημονίου έγινε …επανεξέταση! Ο κ. Στρατούλης επιδίδεται σε μαθήματα… τραπεζικής που προκαλούν «σοκ». Η κα Δούρου μας περιγράφει το όραμά της για τα εθνικά θέματα!

Το αυτό και για τα ήξεις – αφίξεις του προέδρου των ΑΝΕΛ. Το πρόγραμμά του διαψεύδει τις δημόσιες τοποθετήσεις του.

Επί πλέον ο κ. Σαμαράς πρέπει να φέρει ενώπιον των ευθυνών τους τόσο τον κ. Τσίπρα, όσο και τον κ. Καμμένο για τα ομόλογα που λήγουν στις 13 και 18 Μαΐου. Θα πληρωθούν στο άρτιο ή θα προκριθεί κάποια άλλη λύση; Και όποιοι προτείνουν την άλλη λύση, να αναλάβουν και το κόστος της.

Πέμπτον, να δημιουργηθεί μια ισχυρή ομάδα παραγωγής πολιτικής και διαχείρισης κρίσεων που θα επικουρεί τον Πρόεδρο. Γιατί ομάδα που χάνει, θέλει αλλαγές και ενίσχυση.

Έκτον, η ΝΔ οφείλει να σκύψει πάνω από τα «θύματα του μνημονίου» και να επεξεργαστεί πολιτικές που θα τους προσφέρουν ελπίδα.

Έβδομον, να επαναφέρει στο προσκήνιο και να επιβάλει στην ατζέντα της κεντρικής πολιτικής την πρότασή της έξοδο από την κρίση. Εκείνη την πρόταση του Ζαππείου που τότε όλοι λοιδόρησαν, αλλά σήμερα κλέβουν τις ιδέες της.

Όμως, σε κάθε περίπτωση, η ΝΔ από ιδρύσεώς της ήταν πυλώνας σταθερότητας και δύναμη ευθύνης. Και έτσι οφείλει να παραμείνει. Οι …νίκες του λαϊκισμού είναι πάντα προσωρινές και στο τέλος καταλήγουν σε τραγωδίες. Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από το 2009.

Κώστας Ροδινός