Άνθιμος: «Παλαιότερα ο Δαρβίνος, τώρα το μποζόνιο»

Άρθρο του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως κ. Ανθίμου   
σχετικά με το μποζόνιο του Higgs   

Παλαιότερα ο Δαρβίνος, τώρα το μποζόνιο   

(οι θεολόγοι να μην ανακατευόμαστε εκεί που δεν μας σπέρνουν)   

Αν η Αγ. Γραφή ήταν επιστημονικό βιβλίο θα έπρεπε να κλείσουν όλα τα Πανεπιστήμια του κόσμου. Οι επιστήμες με παρατήρηση και πείραμα εξετάζουν το επιστητό. Στοχεύουν στο να μας αποκαλύψουν βασικά τον... τρόπο με τον οποίο δημιουργήθηκαν όσα μας περιβάλουν ώστε έπειτα να βρούμε την σχέση που έχουν μαζί μας.

Ο Μ. Βασίλειος αναφέρει: «Οὐ γὰρ ἐλαττοῦται ἡ ἐπὶ τοῖς μεγίστοις ἔκπληξις, ἐπειδὰν ὁ τρόπος καθ’ ὃν γίνεταί τι τῶν παραδόξων ἐξευρεθῇ·εἰ δὲ μὴ ἀλλὰ τό γε ἁπλοῦν τῆς πίστεως ἰσχυρότερον ἔστω τῶν λογικῶν ἀποδείξεων». (Εἰς τὴν Ἑξαήμερον PG 29, 25 A).

Εδώ εγείρεται το ερώτημα· η Αγ. Γραφή δεν μας αποκαλύπτει τον τρόπο της δημιουργίας των όντων; Ε! λοιπόν, όχι! Η Αγ. Γραφή μας δείχνει ξεκάθαρα, μόνο το "ποιός" δημιούργησε το σύμπαν. Για το "ποιός", οι επιστήμες δεν δικαιούνται να αποφαίνονται επειδή οποιαδήποτε σχετική άποψή τους είναι έξω από το επιστητό που μπορούν να ερευνήσουν.

Για το "πως" δημιουργήθηκε ο κόσμος, οι θεολόγοι ας μην ανακατευόμαστε. Είναι "αλλουνού παπά ευαγγέλιο"! Η Αγ. Γραφή περιγράφει δυο εκδοχές γένεσης, σύμφωνα πάντοτε με το κοσμοείδωλο της εποχής της και με τρόπο που μπορούσε να γίνει κατανοητός από τα επιστημονικώς απαίδευτα μυαλά των βεδουίνων στη 2η προ Χριστού χιλιετία.

Χρειάζεται να εξασκήσουμε το μυαλό μας. Μας το ζητεί πάλι ο Μ. Βασίλειος: «(Ἡ Γραφὴ) πολλὰ ἀπεσιώπησεν… παρέλιπε δὲ ἡ ἱστορία τὸν ἡμέτερον νοῦν γυμνάζουσα… ἐξ ὀλίγων ἀφορμὴν παρεχομένη ἐπιλογίζεσθαι τὰ λειπόμενα» (Εἰς τὴν Ἑξαήμερον PG 29, 33 Β).

Όταν, λοιπόν, καθώς σκεπτόμαστε τα υπόλοιπα κάνουμε επιστήμη, έχουμε δικαίωμα να διαφωνούμε. Κάθε εποχή θα ξεπερνάει την προηγούμενη, θα την συμπληρώνει ή θα την διαψεύδει, αφού οι επιστήμες προοδεύουν ταχύτατα και η τεχνολογία εκλεπτύνεται. Έτσι διαπιστώνουμε να διαφωνεί ο Μ. Βασίλειος με τον Γρηγόριο Νύσσης σχετικά με το πώς δημιουργήθηκαν τα έμβια όντα. Ο πρώτος αποδέχεται την θεωρία της εξελίξεως: «Ἑκάστου γένους τὰς ἀπαρχὰς νῦν, οἰονεὶ σπέρματά τινα τῆς φύσεως προβληθῆναι κελεύει· τὸ δὲ πλῆθος αὐτῷ ἐν τῇ μετὰ ταῦτα διαδοχῇ ταμιεύεται, ὅταν αὐξάνεσθαι καὶ πληθύνεσθαι δέῃ…» (Εἰς τὴν Ἑξαήμερον PG 29, 149 C).

Αντίθετα ο δεύτερος, αποδέχεται την θεωρία του Big Bang.

«…ὅτι πάντων τῶν ὄντων τὰς ἀφορμὰς καὶ τὰς αἰτίας καὶ τὰς δυνάμεις συλλήβδην ὁ Θεὸς ἐν ἀκαρεῖ κατεβάλετο καὶ ἐν τῇ πρώτῃ τοῦ θελήματος ὁρμῇ ἡ ἑκάστου τῶν ὄντων οὐσία συνέδραμεν, οὐρανός, αἰθήρ, ἀστέρες, πῦρ, ἀήρ, θάλασσα, γῆ, ζῶα, φυτά…» (Γρηγορίου Νύσσης, Περὶ τῆς Ἑξαημέρου PG 44, 72 AB).

Λοιπόν, ας βγούμε από αυτό το δίχτυ μέσα στο οποίο βρισκόμαστε κι ας διδαχθούμε από τη διπλή μεθοδολογία των Ορθοδόξων Πατέρων μας. Οι οποίοι δεν αστυνόμευαν την επιστήμη, ούτε την δαιμονοποιούσαν αλλά την θεράπευαν αυτενεργούντες επιστημονικά και την έβλεπαν ως τον αναβατήρα προς το θρόνο του Θεού. Μόνο όταν θεολογούσαν για το "ποιός", μόνο τότε δεν μπορούσαν να διχογνωμούν. Πήγαιναν στις Οικουμενικές Συνόδους για να ξεκαθαρίσουν το Πρόσωπο που δημιούργησε τα πάντα, το "πρώτο κινούν ακίνητον", το "αυτο-κίνητον" που ζητούσε ο Αριστοτέλης.

Και μια …προφητεία! Η εφημερίδα "Καθημερινή" είχε γράψει πριν χρόνια: "Στην υψηλή κορυφή που θα φτάσουν οι επιστήμονες ύστερα από εκατομμύρια χρόνια, θα βρουν εγκατεστημένη εκεί μια ομάδα θεολόγων, από αιώνες". Ας μη φοβόμαστε, λοιπόν.

✥ Ο Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΣ