Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που υπέγραψε εσπευσμένα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, την Παρασκευή 7-9-2012, μετά από πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου, και η όποια δημοσιεύτηκε αυθημερόν στην εφημερίδα της Κυβέρνησης, ήταν το κερασάκι στην τούρτα που άρχισε να φτιάχνεται το 1999
Την ίδια ημέρα (τυχαίο;) διατυπώθηκε και η σύμφωνη... γνώμη της επιτροπής ΔΕΚΟ της Βουλής, με ψήφους 9 υπέρ και 6 κατά, για τον διορισμό του νέου Πρόεδρου του Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) κ. Τάκη Αθανασόπουλου, ο οποίος δήλωσε, προφανώς παίζοντας με τις λέξεις, ή αγνοώντας τη σημασία τους, ότι: "Δεν πουλάει η χώρα τα λιμάνια απλώς τα εκχωρεί".
Με το παραπάνω νομοθέτημα, το οποίο αφορά 19 ΔΕΚΟ, εκ των οποίων 12 αφορούν λιμάνια και φυσικά ένα από αυτά είναι και της Αλεξανδρούπολης (Οργανισμός Λιμένα Αλεξανδρούπολης ΟΛΑ Α.Ε.), καταργείται το ελάχιστο ποσοστό, το οποίο πρέπει να κατέχει το Δημόσιο στις ΔΕΚΟ και επισπεύδονται οι διαδικασίες αποκρατικοποίησης ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την πλήρη ιδιωτικοποίησή τους.
Τα λιμάνια από πλευράς Φορέα Διαχείρισης και εκμετάλλευσης διακρίνονται σε Δημόσια και Ιδιωτικά.
Τα Δημόσια λιμάνια, τόσο από το Εθνικό (άρθρο 967 Αστικού Κώδικα, Νόμοι 2932/2001 και 2971/2001) όσο και το Διεθνές Δίκαιο (Σύμβαση της Γενεύης του 1923 για το Διεθνές καθεστώς των Θαλάσσιων Λιμένων, την οποία η Ελλάδα έχει επικυρώσει με το Ν. 3904/1929), θεωρούνται και είναι πράγματα κοινής χρήσης.
Ο σκοπός και ο ρόλος τους είναι να διαθέτουν τις αναγκαίες υποδομές για τη διακίνηση επιβατών και εμπορευμάτων.
Με απλά λόγια μπορούμε να πούμε ότι για τα λιμάνια ισχύει ό,τι ισχύει και για όλα τα κοινόχρηστα πράγματα, όπως είναι ο αιγιαλός, η παραλία οι πλατείες, τα πεζοδρομία κ.α. Δηλαδή, είναι δυνατή η παραχώρησή τους, εφόσον από αυτή δεν παραβιάζεται ο προορισμός τους ως κοινόχρηστων πραγμάτων, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και φυσικά για συγκεκριμένο χρόνο και έναντι ανταλλάγματος.
Τα Ιδιωτικά λιμάνια στην Ελληνική άλλα και διεθνή πρακτική κατασκευάζονται από τις παράκτιες εταιρείες που θέλουν να κάνουν χρήση δικών τους λιμενικών εγκαταστάσεων. Παράδειγμα, στη Χαλκίδα, τα Τσιμέντα Χαλκίδας, η ΣΕΛΜΑΝ, η ΣΟΓΙΑ και η ΙΝΤΕΡΚΕΜ, όλες παράκτιες εταιρείες, έχουν καθεμία το δικό της λιμάνι και δεν χρησιμοποιούν το εμπορικό (δημόσιο) λιμάνι της Χαλκίδας. Το ίδιο συμβαίνει και με τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στο Νοβόροσισκ (Ρωσία) και την Ταραγκόνα (Ισπανία).
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Τη δεκαετία του 1990, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, άνοιξε συζήτηση για την απελευθέρωση των «λιμενικών υπηρεσιών». Οι αλλαγές του διεθνούς εμπορίου ανάγκασαν πολλά ευρωπαϊκά λιμάνια να παραχωρήσουν τερματικούς σταθμούς εμπορευματοκιβωτίων (ΣΕΜΠΟ) σε πολυεθνικές ναυτιλιακές εταιρείες. Τριάντα (30) τουλάχιστον λιμάνια στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, με πρωταγωνιστές την Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Τουρκία και Ρουμανία, αναπτύχθηκαν κυρίως με τη μορφή εκχώρησης λιμενικών υπηρεσιών σε διεθνείς εταιρείες διαχείρισης λιμένων ή σε εταιρείες μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
Την ίδια περίοδο η Ελληνική Πολιτεία, άρχισε να παλεύει να θεσπίσει ένα νομοθετικό πλαίσιο για να μπορούν να μπουν ιδιωτικά κεφαλαία στα λιμάνια και μέχρι σήμερα – με εξαίρεση την προβλήτα ΙΙ του Ικόνιου, στην Κινέζικη Cosco, η οποία και ανέλαβε τη διαχείρισή από 1-6-2010 - δεν το έχει πετύχει. Το 1999 με το Ν. 2688 μετέτρεψε τους φορείς διοίκησης των δυο μεγάλων λιμανιών, Πειραιά και Θεσσαλονίκης σε Ανώνυμες Εταιρείες, ΟΛΠ ΑΕ και ΟΛΘ ΑΕ. Το 2001 με το Ν. 2932 και άλλα 10 λιμάνια, όπως και της Αλεξανδρούπολης, τα μετέτρεψε σε Οργανισμούς Λιμένα ΑΕ.
Ο λόγος είναι απλός. Ενώ και τα δυο κόμματα εξουσίας (ΠΑΣΟΚ - ΝΔ) πίστευαν το ίδιο στο θέμα της παραχώρησης λιμενικών υπηρεσιών σε ιδιώτες, άλλα πρότειναν όταν ήταν κυβέρνηση και άλλα όταν ήταν αντιπολίτευση. Η περίπτωση της Cosco είναι χαρακτηριστική.
Οι παραχωρήσεις λιμενικών υπηρεσιών σε ιδιώτες επενδυτές μέσα από διεθνείς διαγωνισμούς δεν θα μετέτρεπαν τα δημόσια λιμάνια σε ιδιωτικά, απλά ένα κομμάτι του δημοσίου λιμανιού θα παραχωρείτο με αντάλλαγμα για συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Η εθνική και κοινοτική νομοθεσία για την υγιεινή, την ασφάλεια και την απασχόληση του προσωπικού, την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος, την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας κ.α, θα εξακολουθούσαν να ισχύουν. Στο θέμα αυτό, τουλάχιστον ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ είχαν και έχουν πάντα σταθερή στάση – έστω παλαιομοδίτικη, κατά την προσωπική μου άποψη - ότι δηλαδή οι ιδιώτες επενδυτές δεν έχουν θέση στη διαχείριση των δημοσίων λιμανιών.
Δυστυχώς, όπως και για πολλά άλλα θέματα, πολιτικοί, στο βωμό της πολιτικής σκοπιμότητας και του κακώς εννοουμένου πολιτικού κόστους, μας κατέστρεψαν. Τώρα που έφτασε ο κόμπος στο χτένι, με τα «μνημόνια» και τις υπογραφές που έβαλαν, τρέχουν και δεν φτάνουν.
Τώρα, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ δεν παραχωρούν απλά μέρος των λιμανιών άλλα τα δίνουν όλα για να μη σκάσει η πτώχευση στα χέρια τους. Τώρα μας λένε ότι, προτιμούν την εκχώρηση από την πώληση. Προφανώς δεν γνωρίζουν την ακριβή σημασία των λέξεων. Στην «πώληση» ο ιδιοκτήτης εισπράττει τουλάχιστον κάποιο τίμημα. Στην «εκχώρηση» ενδεχομένως να μην εισπράξει τίποτα.
ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Υποναύαρχος Λ.Σ. (ε.α)
ΣΧΟΛΙΑ
Μπορείτε να σχολιάσετε μέσω Facebook ή Blogger (Google) επιλέγοντας την αντίστοιχη καρτέλα από πάνω