Τα ρέματα που γειτνιάζουν με το εργοστάσιο της «Ελληνικός Χρυσός» έχουν τεράστια περιεκτικότητα σε βαρέα μέταλλα. Εκβάλλουν στον Στρυμονικό σε κοντινή απόσταση από ιχθυοκαλλιέργειες και μυδοκαλλιέργειες
Τα ρέματα που γειτνιάζουν με το εργοστάσιο της "Ελληνικός Χρυσός" έχουν τεράστια περιεκτικότητα σε βαρέα μέταλλα.
Εκβάλλουν στον Στρυμονικό σε κοντινή απόσταση από ιχθυοκαλλιέργειες και μυδοκαλλιέργειες.
Σοκαριστικές είναι οι καταγγελίες που έφτασαν στα γραφεία... της «Εφημερίδας των Συντακτών» από την Ολυμπιάδα Χαλκιδικής. Φωτογραφίες με καφεκίτρινα νερά και αφρούς από ρέματα που γειτνιάζουν με το εργοστάσιο εμπλουτισμού της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός», ενώ παραθέτονται ντοκουμέντα.
Ωρολογιακή βόμβα
«Για ωρολογιακή βόμβα έτοιμη να εκραγεί» κάνει λόγο ο καθηγητής Υδρογεωολογίας του Παν/μίου Αθηνών Αποστόλης Αλεξόπουλος. «Οι συγκεντρώσεις σε βαρέα μέταλλα και τοξικά είναι πολύ πάνω από τα ανώτατα προβλεπόμενα όρια. Ιδιαίτερα το αρσενικό, που είναι πολύ τοξικό και καρκινογόνο, το μαγγάνιο και ο μόλυβδος».
Τη περασμένη Δευτέρα η βουλευτής και ο δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Αριστοτέλη, Κώστας Ευθυμίου, προχώρησαν σε καταγγελία προς την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης, την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, την οποία κοινοποίησαν και προς τον δήμαρχο Βόλβης, Δημήτρη Γαλαμάτη. Οι μετρήσεις, τις οποίες επικαλούνται, έγιναν από ειδικευμένο εργαστήριο που είναι διαπιστευμένο στο ΕΣΥΔ (Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης) για χημικές και μικροβιολογικές αναλύσεις σε νερά και απόβλητα.
Στη σχετική καταγγελία αναφέρεται:
«Στις 15 Μαρτίου 2013 καταγγέλθηκε από κατοίκους της περιοχής Ολυμπιάδας Χαλκιδικής ότι σε δύο ρέματα της περιοχής "Καλύβια Βαρβάρας", που γειτνιάζουν με το εργοστάσιο εμπλουτισμού Ολυμπιάδας της εταιρείας "Ελληνικός Χρυσός", υπήρχε εκροή υγρών αποβλήτων, προερχόμενων από το εργοστάσιο εμπλουτισμού. Την επομένη 16 Μαρτίου 2013 πήραμε με πρωτοβουλία μας δείγματα των υγρών αποβλήτων, όπως και δείγματα υγρών και λάσπης από την κοίτη των ρεμάτων στα κατάντη και τα στείλαμε για ανάλυση σε διαπιστευμένο εργαστήριο αναλύσεων, από όπου στις 30 Μαρτίου 2013 πήραμε και τα αποτελέσματα των αναλύσεων που σας επισυνάπτουμε. Στο ένα από τα δύο ρέματα υπήρχαν τοποθετημένοι και σωλήνες εκροής που απέβαλλαν υγρά της τάξης των μερικών κυβικών μέτρων ανά ώρα».
Ο υδροφόρος ορίζοντας
«Σας επισημαίνουμε ότι τα ρέματα αυτά έχουν άμεση σχέση με τον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής και εκβάλλουν στον Στρυμονικό Κόλπο, μερικές εκατοντάδες μέτρα μετά τα σημεία εκροής των αποβλήτων. Σε κοντινές αποστάσεις από τα σημεία της εκβολής υφίστανται στη θαλάσσια περιοχή ιχθυοκαλλιέργειες και μυδοκαλλιέργειες που δέχονται άμεση επίδραση από τα απόβλητα στη θάλασσα.
Από τα αποτελέσματα αναλύσεων του διαπιστευμένου εργαστηρίου διαπιστώσαμε ότι οι περιεκτικότητες σε βαρέα και τοξικά μέταλλα (As, Pb, Zn, Mn κ.λπ.) υπερβαίνουν κατά πολύ τα θεσμοθετημένα όρια και για τους αποδέκτες, αλλά και για χρήση νερού.
Επειδή, με βάση τα παραπάνω στοιχεία, εγκυμονούνται σοβαροί κίνδυνοι για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, ζητάμε να διενεργήσετε άμεση αυτοψία στους χώρους που προαναφέραμε, να γίνουν δειγματοληψίες και αναλύσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες και να ελέγξετε αν τηρούνται οι περιβαλλοντικοί όροι της ΑΕΠΟ (ΑΠ οικ. 201745, 26/07/2011, ΑΔΑ: 4ΑΣΔ0-ΩΔ0) και ειδικότερα οι περιβαλλοντικοί όροι που αναφέρονται στο υποέργο Εργοστάσιο Εμπλουτισμού Ολυμπιάδας της εταιρείας "Ελληνικός Χρυσός"».
Οι κάτοικοι
Ο Κώστας Ευθυμίου και ο Γιώργος Ζουμπάς είναι μέλη της συντονιστικής επιτροπής αγώνα κατοίκων της περιοχής. «Δεν είχαμε αμφιβολίες πως τα νερά που βγαίνουν από το εργοστάσιο δεν είναι καθαρά. Όταν φίλος από την Ολυμπιάδα μας ενημέρωσε για την εικόνα που παρουσιάζουν τα ρέματα, πήγαμε επιτόπου 4 άτομα και πήραμε δείγματα. Τα αποτελέσματα του εργαστηρίου είναι η επιβεβαίωση ότι το εργοστάσιο λειτουργεί ανεξέλεγκτα. Ξέρουν πολύ καλά τι ρίχνουν και τι καταλήγει στα νερά και στο έδαφος…», μας λένε.
«Η "Ελντοράντο" διατείνεται με δηλώσεις και διαφημίσεις ότι κάνει τη μεγαλύτερη περιβαλλοντική αποκατάσταση στην Ευρώπη. Το μόνο που έχουν κάνει για το πράσινο είναι πως… έβαψαν πράσινο το εργοστάσιο στην Ολυμπιάδα. Η εταιρεία είναι έκθετη, οφείλει εξηγήσεις για τα τοξικά νερά. Όλα αυτά χύνονται από το εργοστάσιο μέσω των ρεμάτων στον Στρυμονικό Κόλπο και στον υδροφόρο ορίζοντα», δηλώνει η Ιγγλέζη.
Η επιστημονική άποψη
«Απορίες και εύλογη ανησυχία για το αν είναι ανθρωπογενούς προέλευσης και τι είδους ανθρωπογενούς προέλευσης είναι οι επιβαρύνσεις που διαπιστώνονται» εκφράζει ο επίκουρος καθηγητής Χημείας Τροφίμων του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιάννης Ζαμπετάκης. «Προφανώς τα στοιχεία πρέπει να διαβιβαστούν στα αρμόδια όργανα, όπως η ΕΥΕΠ (Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος), ώστε η επίσημη πολιτεία να πράξει τα δέοντα, εάν πραγματικά ενδιαφέρεται για τους κατοίκους και το περιβάλλον», συμπλήρωσε.
«Σαφέστατα και διαπιστώνω υψηλές συγκεντρώσεις στα βαρέα μέταλλα κι αυτό είναι προς διερεύνηση», λέει ο χημικός μηχανικός, Σωτήρης Στασινός. «Οι κάτοικοι θα πρέπει να προχωρήσουν σε καταγγελίες προς τις αρμόδιες υπηρεσίες που θα προβούν άμεσα σε αυτοψία. Οφείλουν να διερευνήσουν οι αρχές πού οφείλονται οι συγκεντρώσεις αυτές, αλλά και την ίδια τη φύση του εδάφους».
Σάλος στη Χαλκιδική, ζητούν παρέμβαση της πολιτείας
«Θορυβηθήκαμε πάρα πολύ με τα αποτελέσματα του ελέγχου που μας κοινοποιήθηκαν», δήλωσε στο Ράδιο Θεσσαλονίκη ο δήμαρχος Βόλβης, Δημήτρης Γαλαμάτης. «Ήδη στέλνεται διαβιβαστικό προς το υπουργείο Ανάπτυξης και προς κάθε αρμόδιο φορέα», ανέφερε ο κ. Γαλαμάτης.
«Το γνωρίζω το εργαστήριο, είναι πιστοποιημένο. Τα ευρήματα είναι πολύ πάνω από τα επιτρεπτά όρια. Πρέπει αμέσως να επέμβουν οι αρχές», δήλωσε επίσης στο Ράδιο Θεσσαλονίκη ο Κώστας Φυτιάνος, καθηγητής Χημείας και διευθυντής του Εργαστηρίου Ρύπανσης Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Ενδελεχείς έλεγχους στο νερό και στα τρόφιμα από την Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων ζητά ο επίκουρος καθηγητής Χημείας Τροφίμων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γιάννης Ζαμπετάκης, τονίζοντας πως κάθε περίπτωση έχει τις γεωγενείς και ανθρωπογενείς ιδιομορφίες της. «Η παγκόσμια ιστορία της επίδρασης της ανθρωπογενούς ρύπανσης στη διατροφική αλυσίδα βρίθει παραδειγμάτων όπου τοξικοί ρυπαντές που υπάρχουν στο νερό και στη θάλασσα και δι’ αυτών στα τρόφιμα έχουν προκαλέσει καρκίνο και σοβαρές, νευρολογικής φύσεως, ασθένειες όπως για παράδειγμα η ασθένεια Minamata-Niigata (λόγω βιοσυσσώρευσης στη διατροφική αλυσίδα μεθυλιωμένων ενώσεων του υδραργύρου). Μέχρι το 2001, είχαν παρουσιασθεί 2.265 περιπτώσεις στην περιοχή του κόλπου Minamata [στην Ιαπωνία] ακόμα και σε νεαρά παιδιά που γεννήθηκαν με νευρολογικές διαταραχές!».
Δεν αμφισβητούν την ουσία της καταγγελίας
Η εταιρεία εξέδωσε δελτίο Τύπου όπου σημειώνει ότι «το θέμα της επιφανειακής απορροής των παλαιών σωρών αρσενοπυρίτη δεν συνδέεται σε καμία περίπτωση με τις τρέχουσες δραστηριότητες της Ελληνικός Χρυσός».
«Η ανακοίνωση είναι αποπροσανατολιστική» λέει από την πλευρά του ο αν. καθηγητής στο Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιάννης Αλεξόπουλος. «Οι συγκεντρώσεις σε βαρέα μέταλλα είναι πολύ επάνω από τα επιτρεπτά όρια. Η εταιρεία δεν αμφισβητεί την ουσία της καταγγελίας, την ύπαρξη τοξικών λυμάτων. Και γεννά μεγάλα ερωτήματα: Ποιες διαδικασίες θα ακολουθήσουν για την επεξεργασία των υπαρχουσών τοξικών λασπών; Πού θα εναποτεθούν; Τι θα κάνουν με τις μελλοντικές εναποθέσεις; Ποιος μας διαβεβαιώνει πως δεν θα περιέχουν τοξικά; Και, πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα: Από την ανοιχτή εκσκαφή παράγονται δεκάδες τόνοι σκόνης που περιέχει ένα στοιχείο που λέγεται τρεμολύτης. Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο και καρκινογόνο. Έχει εγκαταστήσει η εταιρεία όργανα μέτρησης της σκόνης και της σύστασής της; Και ποια μέτρα παίρνει για την προστασία της δημόσιας υγείας;»
«Οι μαρτυρίες των κατοίκων διαψεύδουν τους ισχυρισμούς της εταιρείας ότι η δραστηριότητά της δεν σχετίζεται με τα τοξικά», λέει ο κάτοικος και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα, Γιώργος Ζουμπάς. «Το ρέμα άρχισε να αφρίζει εδώ και λίγο καιρό, από τότε που άρχισε να επαναλειτουργεί το εργοστάσιο. Κι είναι ιδιαίτερα σημαντικό πως ούτε τα ίδια τα στελέχη δεν τολμούν να διαψεύσουν πως από τις εγκαταστάσεις τους φεύγουν τα τοξικά. Αυτό σημαίνει πως δεν μπορούμε να πιστέψουμε οποιαδήποτε διαβεβαίωση μας δίνουν για το μέλλον. Περιμένουμε άμεσα η πολιτεία με τα αρμόδια όργανά της να ελέγξει».
Ούτε βατράχι…
Κατηγορηματικός είναι και ο κάτοικος που πρώτος παρατήρησε ότι κάτι δεν πάει καλά στην Ολυμπιάδα. Για ευνόητους λόγους θέλησε να κρατήσει την ανωνυμία του (τα πλήρη στοιχεία του βρίσκονται στη διάθεση της «Εφ.Συν.»): «Όσο λειτουργούσε εδώ η TVX, στο ρέμα δεν έβλεπες ούτε βατράχι. Το 2006 μια μεγάλη πλημμύρα καθάρισε το ποτάμι. Εδώ κι ένα εξάμηνο άρχισε να μυρίζει θειάφι και να αφρίζει. Έβγαλα κάποιες φωτογραφίες και τις έδωσα στην κυρία Ιγγλέζη. Εκείνη, την επόμενη μέρα ήρθε με κλιμάκιο και πήραν τα δείγματα».
«Θα στηρίξουμε και νομικά και κοινοβουλευτικά όλες τις ενέργειες που κάνουν οι κάτοικοι της Χαλκιδικής. Θα φέρουμε το θέμα άμεσα στη Βουλή. Οφείλει απαντήσεις ο υπουργός», δήλωσε η επικεφαλής του Τομέα Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ Ηρώ Διώτη. «Η εταιρεία επιχειρεί να πετάξει την μπάλα στην εξέδρα με μια αστεία απάντηση σε σοβαρότατες καταγγελίες», δηλώνει η βουλευτής Χαλκιδικής του ΣΥΡΙΖΑ Κατερίνα Ιγγλέζη. «Προσπαθούν να μεταστρέψουν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, λέγοντας πως πρόκειται για παλαιότερες δραστηριότητες και άρα δεν φέρουν καμία ευθύνη, χωρίς να απαντούν: Είναι 49.000 φορές πάνω από τα όρια το αρσενικό; Κι αν όλα έχουν γίνει σωστά, γιατί προσπαθούν να μπαζώσουν άρον άρον τα ρέματα με χαλίκια, όπως αποδεικνύεται από το φωτογραφικό υλικό;»
Η απάντηση της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ…
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ
ΤΗΣ «ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ»
ΤΗΣ «ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ»
Το θέμα της επιφανειακής απορροής των παλαιών σωρών αρσενοπυρίτη της Ολυμπιάδας δεν συνδέεται σε καμία περίπτωση με τις τρέχουσες δραστηριότητες της εταιρείας μας ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ. Αφορά μια ανθρωπογενή επίπτωση στο περιβάλλον, η οποία δημιουργήθηκε τη δεκαετία του ’80 (όταν μεταλλειοκτήτρια εταιρεία ήταν η «ΑΕΕΧΠ&Λ») και η πλήρης αποκατάσταση της οποίας έχει ενταχθεί, και μάλιστα κατά προτεραιότητα, στο επενδυτικό μας πλάνο.
Το θέμα έχει αναδειχθεί στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) της συνολικής επένδυσης, όσο και στην «Τεχνική Μελέτη Εκμετάλλευσης των Μεταλλευτικών Εγκαταστάσεων Ολυμπιάδας», οι οποίες έχουν αξιολογηθεί και εγκριθεί από την Ελληνική Πολιτεία. Πρόκειται για την επιφανειακή απορροή της περιοχής που βρίσκεται 400 μ. βορειοδυτικά του εργοστασίου εμπλουτισμού Ολυμπιάδας, όπου το 1988 διαμορφώθηκε ένας χώρος για την αποθήκευση του συμπυκνώματος χρυσοφόρων πυριτών. Σήμερα, μετά την απομάκρυνση του συμπυκνώματος που ήταν η βασική πηγή του προβλήματος, στην περιοχή έχουν απομείνει υπολείμματα, τα οποία χρήζουν επίσης πλήρους απομάκρυνσης και εναπόθεσης εντός κατάλληλα προστατευμένου χώρου.
Πρόκειται για μία συγκεκριμένη περιοχή, για τη οποίαν έχουμε και εμείς μετρήσεις, οι οποίες είναι κοινοποιημένες αρμοδίως και στη διάθεση οποιουδήποτε. Και βέβαια έχουμε και διαχρονικό έλεγχο όλου του ρέματος Μαυρόλακκα μέχρι και τις εκβολές του στη θάλασσα, για να τεκμηριωθεί πόσο συστηματικά εξυπηρετούνται τα θεσμοθετημένα όρια ποιότητας για τα επιφανειακά νερά του Νομού Χαλκιδικής (Νομαρχιακή Απόφαση Χαλκιδικής 96400/1985).
Έχουμε ήδη ξεκινήσει την απομάκρυνση των εν λόγω αποθέσεων που άφησαν πίσω τους οι προηγούμενες εταιρείες. Η αποκατάσταση της λεκάνης της Ολυμπιάδας συνεχίζεται σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμά μας και στα επόμενα πέντε χρόνια θα επανέλθει συνολικά στην πρότερη κατάστασή της.
Ο γενικός διευθυντής της Ελληνικός Χρυσός Πέτρος Στρατουδάκης σχολίασε το δημοσίευμα ως εξής: «Για άλλη μία φορά οι γνωστοί πια αυτόκλητοι θεματοφύλακες του περιβάλλοντος ανασύρουν φαντάσματα από το βαθύ παρελθόν, τα οποία μάλιστα εμείς αναδείξαμε στην εγκριθείσα μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, καθώς βλέπουν τις κατά καιρούς κατασκευαζόμενες αιτιάσεις τους να καταρρέουν η μία μετά την άλλη. Ωδινεν όρος και έτεκε μυν».
…Δεν έπεισε τους ειδικούς
«Οι συγκεντρώσεις σε βαρέα μέταλλα είναι πολύ επάνω από τα επιτρεπτά όρια. Η εταιρεία δεν αμφισβητεί την ουσία της καταγγελίας, την ύπαρξη τοξικών λυμάτων» επισημαίνει ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Παν/μίου Αθηνών, Γιάννης Αλεξόπουλος. Και θέτει μια σειρά από ερωτήματα:
- Ποιες διαδικασίες θα ακολουθήσουν για την επεξεργασία των υπαρχουσών τοξικών λασπών;
- Πού θα εναποτεθούν;
- Τι θα κάνουν με τις μελλοντικές εναποθέσεις;
- Ποιος μας διαβεβαιώνει πως δεν θα περιέχουν τοξικά;
- Και, πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα: Από την ανοιχτή εκσκαφή παράγονται δεκάδες τόνοι σκόνης που περιέχει ένα στοιχείο που λέγεται τρεμολύτης. Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο και καρκινογόνο. Εχει εγκαταστήσει η εταιρεία όργανα μέτρησης της σκόνης και της σύστασής της; Και ποια μέτρα παίρνει για την προστασία της δημόσιας υγείας;
«Το γνωρίζω το εργαστήριο, είναι πιστοποιημένο. Τα ευρήματα είναι πολύ πάνω από τα επιτρεπτά όρια. Πρέπει αμέσως να επέμβουν οι αρχές», δήλωσε στο «Ράδιο Θεσσαλονίκη» ο Κώστας Φυτιάνος, καθηγητής Χημείας και διευθυντής του Εργαστηρίου Ρύπανσης Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Ενδελεχείς έλεγχους στο νερό και στα τρόφιμα από την Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων ζητά ο επίκουρος καθηγητής Χημείας Τροφίμων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γιάννης Ζαμπετάκης.
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
ΣΧΟΛΙΑ
Μπορείτε να σχολιάσετε μέσω Facebook ή Blogger (Google) επιλέγοντας την αντίστοιχη καρτέλα από πάνω