Η Ευρώπη, το 2015 θα ζήσει άλλο ένα έτος αβεβαιότητας και ανασφάλειας. Τα δύο τελευταία χρόνια οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι και ηγέτες έχουν κηρύξει, με τον έναν ή τον άλλο τα τρόπο, το τέλος της οικονομικής κρίσης. Οι τελευταίοι έξι μήνες έδειξαν
Οι κίνδυνοι δεν είναι οι ίδιοι με το 2012. Δεν υπάρχει κίνδυνος από την αδυναμία των χωρών να χρηματοδοτήσουν τα χρέη τους. Η απειλή τώρα είναι αυτή... της οικονομικής στασιμότητας και του αποπληθωρισμού.
Οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν προειδοποιήσει ξανά και ξανά ότι η αποτυχία να δημιουργηθούν ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας, κινδυνεύει να προκαλέσει όχι μόνο την έκρηξη των κοινωνικών εντάσεων αλλά και την κατάρρευση του ευρωπαϊκού σχεδίου. Η οικονομία δεν θα επιστρέψει στα επίπεδα του 2007 πριν το 2020 τουλάχιστον.
Το 2015 η οικονομική ανάκαμψη θα είναι άνιση. Η ζήτηση είναι εδώ και πάρα πολύ καιρό αδύναμη. Η Γερμανία θα παραμείνει η μηχανή της ευρωπαϊκής οικονομίας, αλλά όχι με την ίδια δύναμη που είχε πριν από δύο χρόνια. Η ανάπτυξη στη Γαλλία θα είναι γύρω στο 0,7%. Η Ιταλία θα απομακρυνθεί από την ύφεση, αλλά η ευρωζώνη δεν αναμένεται να σημειώσει ανάπτυξη άνω του 1% και αυτό δεν θα είναι αρκετό για να «γιατρέψει» την ανεργία που παραμένει στο 11,7%.
Για άλλη μια φορά τα μάτια στρέφονται στον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Mario Draghi. Κάποια στιγμή κατά τους πρώτους τρεις μήνες του έτους, αναμένεται να ανοίξει τους κρουνούς της ρευστότητας, να τονώσει την ζήτηση και να αγοράσει κρατικά ομόλογα. Μπορεί να μην γίνει τόσο … απλά και εύκολα, λόγω του γερμανικού «βέτο» αλλά και των διαφόρων νομικών προκλήσεων που υπάρχουν, αλλά είναι μονόδρομος.
Οι δυνάμεις του «Όχι» στη λιτότητα
Η Ευρώπη φαίνεται ότι εξακολουθεί να ποντάρει στην διατήρηση του ευρώ σε χαμηλά επίπεδα και να στηρίζεται στις φθηνότερες τις εξαγωγές για την τόνωση της εγχώριας ζήτησης.
Η λαϊκή δυσαρέσκεια απέναντι στην λιτότητα αυξάνεται. Για άλλη μια φορά είναι πιθανό να υπάρχουν εντάσεις μεταξύ του Βερολίνου- το οποίο συνεχίζει να απαιτεί να μειωθούν τα ελλείμματα κάτω από το 3% και να επισπευσθούν οι μεταρρυθμίσεις - και του Παρισιού και της Ρώμη - που πιστεύουν ότι η Ευρώπη χρειάζεται ανάπτυξη και επενδύσεις.
Το 2015 θα δώσει και πάλι στα κόμματα κατά της λιτότητας την ευκαιρία να εκμεταλλευτούν την δυσαρέσκεια στην Ευρώπη και στις εκλογές που θα διεξαχθούν θα παίξουν βασικό ρόλο: Στην Ελλάδα ο ΣΥΡΙΖΑ, αργότερα στο έτος το Podemos στην Ισπανία, αλλά και στη Βρετανία τον Μάιο το Ukip αναμένεται να έχει σημαντικό «λόγο».
Ένας από τους βασικούς παράγοντες της σημαντικά μειωμένης υποστήριξης των μεγάλων κομμάτων είναι η ανεργία. Στη Γαλλία, ο αριθμός των ατόμων που αναζητούν εργασία έχει φτάσει σε ύψη ρεκόρ. Τον Νοέμβριο αυξήθηκαν κατά 27.400 στα 3.488.300. Το ποσοστό εκείνων που αναζητούν εργασία έχει αυξηθεί κατά 5,8%. Αυτό απειλεί το πολιτικό μέλλον του προέδρου Francois Hollande. Αν η κυβέρνησή του δεν ξεκινήσει τη δημιουργία θέσεων εργασίας το 2015, το Εθνικό Μέτωπο της Marine Le Pen τον… περιμένει στη γωνία.
Το 2015 θα αποδείξει επίσης κατά πόσον ο πρώην Γάλλος πρόεδρος Nicolas Sarkozy όχι μόνο έχει δύναμη στο κόμμα του, αλλά εάν ο γαλλικός λαός θα μπορούσε να του δώσει μια δεύτερη ευκαιρία.
Στην Ιταλία, Matteo Renzi αντιμετωπίζει λαϊκή αντίθεση στις μεταρρυθμίσεις του, αλλά το μεγάλο του τεστ θα είναι κατά πόσο αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα αποδυναμωθούν ή θα τηρηθούν αυστηρά.
Το κλίμα στην Ιταλία είναι εύθραυστο: μια χώρα που έχει δει μικρή ανάπτυξη κατά τα τελευταία δέκα χρόνια. Δύο από τα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι ξεκάθαρα αντι-ευρωπαϊκά με το ένα ήδη να πιέζει για την διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την παραμονή της χώρας στο ευρώ.
Μεταναστευτικό
Κανένα άλλο ζήτημα δεν αντικατοπτρίζει την αστάθεια της… διάθεσης στην Ευρώπη, περισσότερο από το μεταναστευτικό. Για άλλη μια φορά, τους καλοκαιρινούς μήνες θα δούμε μεγάλους αριθμούς ανθρώπων να εγκαταλείπουν την αστάθεια στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, να προσπαθούν να διασχίσουν τη Μεσόγειο για να φτάσουν στην Ευρώπη.
Οι πολιτικοί θα δυσκολευτούν με αυτή την πρόκληση. Η Γερμανία, η οποία έχει λάβει πολύ περισσότερους πρόσφυγες από τη Μέση Ανατολή σε σχέση με άλλες χώρες, έχει πρόσφατα συγκλονιστεί από διαδηλώσεις.
Λίγο πριν τα Χριστούγεννα, 17.500 άνθρωποι διαδήλωσαν στη Δρέσδη υπό το σύνθημα «Πατριώτες Ευρωπαίοι κατά της ισλαμοποίησης της Δύσης». Υπήρξαν διαδηλώσεις και σε άλλες πόλεις. Το γερμανικό πολιτικό κατεστημένο ταρακουνήθηκε με τους πολιτικούς ηγέτες να κάνουν μάλιστα έκκληση για «κατανόηση».
Αυτό που αποδεικνύεται τελικά είναι ότι οι ανησυχίες σχετικά με τη μετανάστευση δεν περιορίζονται μόνο στη Βρετανία. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, είναι ένα ισχυρό πολιτικό ζήτημα που συμβάλλει στην αύξηση των κομμάτων κατά του κατεστημένου. Οι ηγέτες της Ευρώπης πρέπει να… ανακαλύψουν λοιπόν, μια πειστική απάντηση.
Βρετανία
Η Ευρώπη θα περιμένει με αγωνία το αποτέλεσμα των βρετανικών εκλογών. Ένας ανώτερος ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε πως η Βρετανία - μετά την ευρωπαϊκή οικονομία - θα είναι το κεντρικό ευρωπαϊκό ζήτημα για τα επόμενα τρία χρόνια.
Εάν ο David Cameron παραμείνει στην εξουσία, αναμένεται ότι οι συζητήσεις επαναδιαπραγμάτευσης της σχέσης της Βρετανίας με την ΕΕ θα αρχίσουν στο δεύτερο εξάμηνο του έτους – πριν από το κρίσιμο δημοψήφισμα του 2017, όπως αναφέρει το BBC. Στη Σύνοδο Κορυφής τον Ιούνιο αναμένεται να καθορίσει τι θέλει σε γενικές γραμμές. Θ' αντιμετωπίσει τόσο την επιθυμία να παραμείνει η Βρετανία στην ΕΕ, αλλά και την απροθυμία να προσφερθούν παραχωρήσεις που θα κάνουν τη χώρα μία «ειδική περίπτωση», υπονομεύοντας τις θεμελιώδεις αρχές της ΕΕ.
Παραμένει ασαφές ποια είναι θα είναι η διαδικασία για αυτές τις διαπραγματεύσεις, αλλά είναι πιθανό ότι η επαναδιαπραγμάτευση με την Βρετανία μπορεί να απαιτεί αλλαγή της Συνθήκης.
Ορισμένες χώρες, όπως η Γερμανία, πιστεύουν ότι οι Συνθήκες θα πρέπει να αλλάξουν για να στηρίξουν τη νέα αρχιτεκτονική της ευρωζώνης. Αλλά δεν φαίνεται να υπάρχει και τόση διάθεση να πραγματοποιηθεί μία διακυβερνητική διάσκεψη και η Γαλλία, ειδικότερα, θα αντιταχθεί σε οποιαδήποτε βήματα που οδηγούν σε δημοψήφισμα.
Έτσι, ο δρόμος για την επαναδιαπραγμάτευση της Βρετανίας θα είναι μακρύς και δύσκολος.
Κομισιόν
Το 2015 η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να αποδείξει ότι έχει τη βούληση και την ευελιξία να αγκαλιάσει ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις. Τι θα γίνει με το επενδυτικό ταμείο των 300 δισεκατομμυρίων ευρώ; Θα έχει αποτέλεσμα; Προτίθεται η ΕΕ να λάβει μέτρα προς την δημιουργία μιας ενεργειακής ένωσης;
Ο Jean-Claude Juncker αν και αναμένεται να έχει ένα δυναμικό ξεκίνημα, εξακολουθεί να είναι ευάλωτος, μετά και την αποκάλυψη των Luxleaks. Σε γενικές γραμμές θα επιβιώσει, επειδή τα δύο μεγαλύτερα κόμματα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον στηρίζουν σταθερά.
Ωστόσο, θα είναι σε κίνδυνο, αν αποδειχθεί ότι ήταν ένας ακτιβιστής πρωθυπουργός, ο οποίος ενθάρρυνε τις εταιρείες να ακολουθούν συστήματα που θα τις βοηθούσαν να αποφύγουν την καταβολή φόρων.
Ρωσία
Η Ρωσία θα παραμείνει ένας ανησυχητικός… άγνωστος. Ένας λάθος υπολογισμός στην Ανατολική Ουκρανία θα μπορούσε να τραβήξει την Ευρώπη προς ένα νέο ψυχρό πόλεμο.
Η ρωσική οικονομία έχει πλέον γονατίσει. Πρόσφατα ο πρώην υπουργός Οικονομικών Alexei Kudrin δήλωσε «έχουμε εισέλθει ή εισερχόσαστε σε μια πλήρη οικονομική κρίση».
Αυτό θα πλήξει την ευρύτερη ευρωπαϊκή οικονομία. Το 2015 είναι πιθανό να δούμε την ευρωπαϊκή ενότητα να δοκιμάζεται και πάλι απέναντι στη Ρωσία. Ορισμένες χώρες - όπως η Γαλλία και η Ιταλία - μπορεί ακόμα να μπουν και στον πειρασμό να ασκήσουν πιέσεις για την χαλάρωση των κυρώσεων.
Η Ρωσία, λοιπόν, έχει όλα τα… φόντα να γίνει το μεγάλο ευρωπαϊκό story του 2015…
Η καλύτερη δήλωση σχετικά με το τι διακυβεύεται τη νέα χρονιά στην Ευρώπη, ήρθε από τον Herman Van Rompuy, τον απερχόμενο πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου: «Χωρίς την Βρετανία, η Ευρώπη θα πληγωθεί, ίσως και να ακρωτηριαστεί κι έτσι πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να το αποφύγουμε. Αλλά θα επιβιώσει. Χωρίς όμως τη Γαλλία, η Ευρώπη και η ευρωπαϊκή ιδέα, θα πεθάνουν…».
Ελευθερία Κούρταλη
Δημοσιογράφος
marketnews.gr
ΣΧΟΛΙΑ
Μπορείτε να σχολιάσετε μέσω Facebook ή Blogger (Google) επιλέγοντας την αντίστοιχη καρτέλα από πάνω