Το βακτήριο των ελαιόδεντρων διχάζει τη νότια Ευρώπη

Το βακτήριο θέτει σε συναγερμό την Περιφέρεια ΑΜ–Θ. Τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν για περαιτέρω μέτρα αντιμετώπισης του βακτηρίου καραντίνας Xylella fastidiosa που ρημάζει τα ελαιόδεντρα στη Νότια Ιταλία

Το βακτήριο θέτει σε συναγερμό την Περιφέρεια ΑΜ–Θ

Τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν για περαιτέρω μέτρα αντιμετώπισης του βακτηρίου καραντίνας Xylella fastidiosa που ρημάζει τα ελαιόδεντρα στη Νότια Ιταλία.

Η μόνιμη Επιτροπή της ΕΕ για την υγεία των φυτών, που αποτελείται από εκπροσώπους από τα 28 κράτη μέλη, πραγματοποίησε συνάντηση στις Βρυξέλλες για να συζητήσει την κοινή στρατηγική στην αντιμετώπιση του βακτηρίου Xylella fastidiosa, που πρωτοεμφανίστηκε σε ελαιόδεντρα της Απουλίας το 2013. Ωστόσο δεν κατόρθωσαν να φτάσουν σε κάποια κοινή συμφωνία. «Χρειάζονται και άλλες διαπραγματεύσεις και συζητήσεις για να φτάσουμε σε μία κοινή θέση», δήλωσε αξιωματούχους που συμμετείχε στη διάσκεψη.

Η Γαλλία, η Ελλάδα και η Ισπανία πιέζουν για την εφαρμογή μίας «σκληρής πολιτικής» με εκριζώσεις, φοβούμενες για τους δικούς τους ελαιώνες, καθώς και για τα αμπέλια και τα εσπεριδοειδή, τα οποία μπορούν επίσης να μολυνθούν από το βακτήριο.

Από την άλλη η Ιταλία εμφανίζεται λιγότερο πρόθυμη να λάβει δραστικά μέτρα, καθώς οι ελαιοπαραγωγοί αντιδρούν στην καταστροφή των αιωνόβιων, παραδοσιακών ελαιώνων. Πάντως η Ιταλία από μόνη της δεν θα μπορέσει να σταματήσει την επιβολή σκληρότερων μέτρων, καθώς η ψηφοφορία θα κριθεί κατά πλειοψηφία στη συγκεκριμένη Επιτροπή.

Η ασθένεια, για την οποία προς το παρόν δεν υπάρχει θεραπεία, έχει πλήξει σκληρά τα ελαιόδεντρα της Απουλίας. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τουλάχιστον το 10% των 11 εκατομμυρίων ελαιόδεντρων γύρω από την πόλη Λέτσε έχει προσβληθεί.

Μία νέα συνάντηση των αξιωματούχων της ΕΕ για το συγκεκριμένο θέμα έχει προγραμματιστεί για τον Απρίλιο. Οι συζητήσεις περιλαμβάνουν ακόμη την έκταση της «ζώνης ασφαλείας» για τον περιορισμό της ασθένειας αλλά και ποια άλλα δέντρα (εκτός των ελαιόδεντρων) θα πρέπει να ξεριζωθούν.

Μετά την κοινοποίηση εκ μέρους της Ιταλίας, τον Οκτώβριο του 2013, του ξεσπάσματος της Xylella fastidiosa στην περιοχή της Απουλίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τα πρώτα μέτρα έκτακτης ανάγκης προκειμένου να αποφευχθεί η εξάπλωσή της εντός της ΕΕ. Τα συγκεκριμένα μέτρα αντικαταστάθηκαν τον Ιούλιο του 2014, με λεπτομερέστερα μέτρα έκτακτης ανάγκης (Εκτελεστική απόφαση της Επιτροπής 2014/87/ΕΕ), τα οποία παρέχουν ειδικές απαιτήσεις για την εισαγωγή και διακίνηση των φυτών ξενιστών ειδών στην ΕΕ, καθώς και τον έγκαιρο έλεγχο στις πληγείσες περιοχές.

Η Ιταλία έχει κοινοποιήσει την οριοθέτηση της γεωγραφικής περιοχής (241.000 εκτάρια), που βρίσκεται στην επαρχία του Λέτσε (περιφέρεια Απουλία), στην οποία περιλαμβάνονται 90.000 εκτάρια ελαιώνων.

Οι έλεγχοι που διενεργήθηκαν από την υπηρεσία ελέγχου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και το Γραφείο Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων της Ιταλίας, το Νοέμβριο του 2014, επιβεβαίωσαν ότι η κατάσταση έχει επιδεινωθεί δραματικά από την προηγούμενη επιθεώρηση, τον Φεβρουάριο του 2014. Βάσει της νέας εκτίμησης του φυτοϋγειονομικού κινδύνου από την EFSA και των συμπερασμάτων των ελέγχων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επανεξετάζει τα μέτρα έκτακτης ανάγκης της ΕΕ.

Στο μεταξύ ο Επίτροπος Υγείας της ΕΕ, Βιτένις Αντριουκαΐτις, ανακοίνωσε ότι θα επισκεφθεί σύντομα την Ιταλία, προκειμένου να εξεταστεί η αποτελεσματικότητα των μέτρων που λαμβάνονται για να σταματήσει η επιδημία.

Πηγή: econews.gr

Το παθογόνο βακτήριο θέτει σε «συναγερμό» την Περιφέρεια ΑΜ–Θ

Τον ερχόμενο Ιούνιο αναμένεται να ξεκινήσουν δειγματοληψίες σε επίφοβες καλλιέργειες (ξενιστές), στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης, με στόχο την πρόληψη και την προστασία των καλλιεργειών από το παθογόνο βακτήριο Xylella Fastidiosa, το οποίο προσβάλλει σημαντικές καλλιέργειες για την περιοχή, όπως το αμπέλι, η ελιά και η αμυγδαλιά.

Η ένταξη του παθογόνου βακτηρίου στο ετήσιο πρόγραμμα επισκοπήσεων επιβλαβών οργανισμών του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, από φέτος, αποτελεί μία "ασπίδα" προστασίας μεγάλου μέρους καλλιεργειών στην Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας - Θράκης, το οποίο κατέχουν οι ελαιοκαλλιέργειες και οι αμπελοκαλλιέργειες (οι δύο αυτές καλλιέργειες εντάσσονται στον μακρύ κατάλογο των ξενιστών του βακτηρίου και κυριότερος ξενιστής του είναι η άμπελος).

Σύμφωνα με όσα επισήμανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο θεματικός Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας, Σωτήρης Παπαδόπουλος, σύντομα αναμένεται να ανακοινωθεί η μεθοδολογία και τον Ιούνιο, λογικά, θα ξεκινήσουν οι δειγματοληψίες.

«Οι ελιές της Θάσου (προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης – ΠΟΠ), όπως και η σουλτανίνα στην Καβάλα (η δεύτερη μεγαλύτερη σε έκταση καλλιέργεια σουλτανίνας στην Ελλάδα) κατέχουν ένα πολύ σημαντικό μερίδιο των καλλιεργειών στην Περιφέρεια» είπε ο κ. Παπαδόπουλος.

Υπογράμμισε δε, ότι, η κινητοποίηση για την πρόληψη είναι αναγκαία, καθώς – όπως είπε – το παθογόνο βακτήριο δεν θεραπεύεται. «Είναι ένα δύσκολο βακτήριο, δεν υπάρχει θεραπεία, νεκρώνεται το φυτό, επομένως πρέπει να πάμε σε αντικατάστασή του» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Η διαδικασία προβλέπει ότι, θα παίρνονται δείγματα κλαδιών ελιάς, αμυγδαλιάς και πικροδάφνης από περιοχές της ΠΑΜΘ σε ετήσια βάση, για τη διαπίστωση της τυχόν παρουσίας του παθογόνου βακτηρίου και την έγκαιρη λήψη προληπτικών μέτρων.

Σύμφωνα και με όσα αναφέρονται σε σχετική ανακοίνωση, μέχρι σήμερα δεν έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη του βακτηρίου αυτού στην Ελλάδα. Στην Ευρώπη, η πρώτη και μοναδική αναφορά επιβεβαιωμένης παρουσίας του έχει καταγραφεί στην επαρχία Λέτσε της Περιφέρειας Απουλίας της Ιταλίας, από το 2013, σε αρκετά φυτικά είδη, με συμπτώματα ξηράνσεων στα φύλλα και ταχύτατης αποπληξίας κατά τις θερμές περιόδους του έτους. Είναι και η πρώτη φορά που διαπιστώνεται η ασθένεια σε ελαιόδεντρα ("σύνδρομο ταχείας παρακμής της ελιάς").

Πέρα από την "κλασική" μέθοδο πρόληψης η οποία συνίσταται κυρίως στο να υπάρχει υγιές πολλαπλασιαστικό υλικό (τα νέα φυτά που θα φυτευτούν να έχουν πιστοποιητικό φυτοϋγείας), οι καλλιεργητές πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή και στην απολύμανση των μηχανημάτων (όπως αυτών του κλαδέματος).

«Το βακτήριο μεταδίδεται με τα έντομα (οι φορείς του βακτηρίου ανήκουν σε δύο οικογένειες των Ημιπτέρων (Cicadellidae και Cercopidae) που κοινώς αποκαλούνται "τζιτζικάκια"), αλλά και με το κλάδεμα και έτσι αν υπάρχει ένα παθογόνο σε ένα δέντρο, τότε, πολύ εύκολα μεταδίδεται», σημείωσε ο κ. Παπαδόπουλος.

Εκτός των προαναφερθέντων τρόπων, το ασβέστωμα των δέντρων που ήταν μια συνηθισμένη επιλογή στο παρελθόν, μπορεί να είναι πρόχειρη, όμως, είναι αποτελεσματική λύση. Κι αυτό διότι, όπως εξήγησε ο κ. Παπαδόπουλος, «πολλά είδη εντόμων διαχειμάζουν ανάμεσα στα σχισίματα που έχουν οι κορμοί των δέντρων, με το ασβέστωμα καίγονται».