Ζούμε στην εποχή που η οικονομική κρίση στερεί από τους Έλληνες νέους επιστήμονες την δυνατότητα να προσφέρουν τις γνώσεις που απέκτησαν από τις σπουδές τους, για την ανάπτυξη της χώρας τους
Ειδικότερα στον χώρο των μηχανικών η έλλειψη ευκαιριών είναι εμφανέστερη, μετά το σταμάτημα της οικοδομικής δραστηριότητας, τη μείωση των επενδύσεων στον βιομηχανικό τομέα, τις αντιδράσεις, δικαιολογημένες ή αδικαιολόγητες, στην δημιουργία μονάδων που έχουν σχέση με ενδεχόμενη επιβάρυνση του περιβάλλοντος, όπως η εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου, οι σταθμοί LNG, οι χημικές βιομηχανίες, η διαχείριση των απορριμμάτων.
Χιλιάδες επιστήμονες μηχανικοί και ιδιαίτερα πολιτικοί μηχανικοί, μηχανολόγοι, μεταλλειολόγοι, χημικοί μηχανικοί κλπ, ξενιτεύονται στην Ευρώπη και στην Αμερική διότι δεν βρίσκουν δουλειά στην πατρίδα τους. Το πιο εύκολο πράγμα είναι να λες όχι στις επενδύσεις. Το δύσκολο είναι να εξασφαλίζεις δουλειά στους επιστήμονές σου, ώστε να αρχίσει να αποδίδει το κεφάλαιο που ξόδεψε η χώρα και οι οικογένειές τους για να τους σπουδάσουν. Απεναντίας οι χώρες υποδοχής των Ελλήνων επιστημόνων έχουν το προνόμιο να απολαμβάνουν την υπεραξία ενός πολύτιμου ανθρώπινου κεφαλαίου, που τους αποφέρει παραγωγή πλούτου και κέρδη, χωρίς να έχουν ξοδέψει τίποτε για αυτό.
Μια από αυτές τις περιπτώσεις είναι και η επιστήμων που παρουσίασε η τοπική εφημερίδα «Η ΓΝΩΜΗ» (φύλλο 12/2/2016). Πρόκειται για την Αλεξανδρουπολίτισσα Αναστασία Καραμπερίδου, κόρη των γνωστών μηχανικών συμπολιτών μας Δώρας και Τέγου Καραμπερίδη. Είναι πολιτικός μηχανικός και εργάζεται στην Ολλανδία, στην μεγάλη εταιρεία πετρελαιοειδών Shell, σε έργα ανοικτής θαλάσσης και στην τεχνολογία του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), σαν και αυτό που πρόκειται να εγκατασταθεί ανοικτά της Μάκρης.
Η ΓΝΩΜΗ μίλησε μαζί της και απάντησε στα ερωτήματα με σαφήνεια και λογική.
Η παιδική και μαθητική μου ζωή στην Αλεξανδρούπολη
Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη, αλλά τα παιδικά και τα μαθητικά μου χρόνια τα πέρασα στην Αλεξανδρούπολη. Αποφοίτησα αρχικά από το 2ο Γυμνάσιο και εν συνεχεία από το 1ο Ενιαίο Λύκειο (παλαιό Γενικό Λύκειο). Ανήκω στην πρώτη χρονιά της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης Αρσένη, χρονιά 1999-2000. Τα λυκειακά χρόνια ήταν πολύ όμορφα αν και η αδιάκοπη προσπάθεια για την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο συνοδεύτηκε από άγχος και αγωνία. Διατηρώ μέχρι και σήμερα καλές φιλίες με παλιούς συμμαθητές από εκείνα τα χρόνια, οι οποίοι ζουν αυτή τη στιγμή στην πόλη μας.
Οι σπουδές μου στην Ελλάδα και στο εξωτερικό
Το 2000 επέτυχα στις πανελλαδικές εξετάσεις την εισαγωγή μου στο τμήμα Πολιτικών Μηχανικών της Πολυτεχνικής σχολής του ΑΠΘ. Η σχολή δεν ήταν η πρώτη μου επιλογή, για την ακρίβεια ήταν η δεύτερη. Πρώτη επιλογή είχα την Ιατρική σχολή, μιας και ονειρευόμουν τον εαυτό μου μεγάλο ιατρό με εξειδίκευση στην μοριακή βιολογία και στη γενετική. Δεν επέτυχα για ελάχιστα μόρια και αν και μου είχε κοστίσει αρκετά τότε, η επαφή μου με τις σπουδές του Πολυτεχνείου με έκανε πολύ γρήγορα να αναθεωρήσω. Μέχρι και σήμερα βρίσκω συναρπαστικό το επάγγελμα του μηχανικού μιας και μέσα από αυτό θαυμάζω την δημιουργικότητα του ανθρώπινου νου.
Όταν ολοκλήρωσα τις σπουδές μου στο ΑΠΘ, έφυγα στην Ολλανδία για τις μεταπτυχιακές μου σπουδές στο πανεπιστήμιο του TUDelft (Technical University of Delft). Το μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών ήταν διετούς κύκλου και είχε ως θέμα την μελέτη υδραυλικών κατασκευών (αντιπλημμυρικά, παράκτια και λιμενικά έργα).
Από το 2006 όπου και ήρθα στην Ολλανδία είμαι ακόμα εδώ, συμπληρώνοντας φέτος αισίως 10 χρόνια παραμονής.
Η επαγγελματική μου ένταξη στην Ολλανδία
Η επαγγελματική ένταξη ήρθε μέσα από το ίδιο το μεταπτυχιακό πρόγραμμα. Οι πολυτεχνικές σχολές είναι λίγες στην Ολλανδία, εν αντιθέσει με την Ελλάδα. Να σημειωθεί ότι πανεπιστημιακού επιπέδου σχολή Πολιτικών Μηχανικών υπάρχει μόνο στο Ντελφτ σε μια χώρα 16 εκατ. κατοίκων, όταν την ίδια στιγμή η Ελλάδα διαθέτει 5 πανεπιστημιακές σχολές. Ως συνέπεια αυτού είναι η άμεση επαφή του Ολλανδικού πανεπιστημίου με την αγορά εργασίας. Ανέφερα προηγουμένως ότι οι μεταπτυχιακές σπουδές είναι διετούς κύκλου, με το δεύτερο χρόνο να δίνει την δυνατότητα πρακτικής άσκησης σε τεχνική εταιρεία. Έτσι και εγώ, τον δεύτερο χρόνο δούλεψα για 9 μήνες ως τελειόφοιτη φοιτήτρια στη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων του Ρότερνταμ στο τμήμα των Λιμενικών Έργων (Gemeentewerken Rotterdam - Haveninfra). Η εξειδίκευση μου ήταν ο σχεδιασμός των λιμενικών έργων και η διπλωματική μου εργασία έγινε σε συνεργασία με την Διεύθυνση Τεχνικών Έργων που είναι υπεύθυνη για τις υποδομές του μεγαλύτερου λιμανιού της Ευρώπης, το λιμάνι του Ρότερνταμ.
Εννοείται ότι μετά από αυτήν την εμπειρία, η αναζήτηση εργασίας στην Ολλανδία και η μη επιστροφή μου στην Ελλάδα ήταν το πιο πιθανό σενάριο για το επόμενο βήμα. Μετά την αποφοίτηση, οι συστάσεις τόσο από τους καθηγητές αλλά και από τους συναδέλφους στην τεχνική υπηρεσία του Ρότερνταμ βοήθησαν στο να βρω την πρώτη μου εργασία στο μελετητικό τμήμα μιας από τις μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρείες της Ολλανδίας που δραστηριοποιείται σε παγκόσμιο επίπεδο (ΒΑΜ).
Η δουλειά μου στη Shell, στα έργα ανοικτής θάλασσας
Εργάστηκα στην ΒΑΜ περίπου 7 χρόνια πάνω στη μελέτη και την κατασκευή των λιμενικών έργων, κυρίως σε γεωτεχνικές μελέτες, με την ειδικότερη εξειδίκευση μου να είναι οι βαθιές θεμελιώσεις. Είχα την τύχη να είμαι μέλος μελετητικών ομάδων για σύνθετα, απαιτητικά και πολύ μεγάλα λιμενικά έργα ανά τον κόσμο. Ταξίδεψα αρκετά, βρέθηκα από το γραφείο στο εργοτάξιο και στην κυριολεξία κρεμάμενη από κορυφές πασσάλων εκτελώντας δυναμικές φορτίσεις για υπολογισμό φέρουσας ικανότητας. Κάπου εκεί με ανακάλυψε η Shell, η οποία και μου πρότεινε συνεργασία. Ο ρόλος μου στη Shell μοιάζει σε αρκετά σημεία με την προηγούμενη θέση μου, αλλά ταυτόχρονα διαφέρει πολύ. Ως πολιτικός μηχανικός στο Projects & Technology (P&T) της Shell, μου δίνεται η ευκαιρία να ασχοληθώ και με έργα ανοιχτής θάλασσας σε βάθη που φτάνουν τα 3 χιλιόμετρα. Κάτι το οποίο δεν ίσχυε πριν, μιας και οι προηγούμενες δουλειές μου ήταν κατά βάση παράκτιες σε βάθη που δε ξεπερνούσαν τα 25 μέτρα.
Καινοτομίες και νέες εφαρμογές
Η Shell είναι μια εταιρία που καινοτομεί στο χώρο της συνεχώς και επενδύει σε αυτό. Είναι μια συνεχής ανάγκη της εταιρίας να αντεπεξέλθει στον ανταγωνισμό αλλά και στο οικονομικό περιβάλλον που επικρατεί. Το τμήμα στο οποίο ανήκω, Civil, Structures & Offshore Engineering του P&T συμμετέχει ενεργά στην ανάπτυξη νέων εφαρμογών στο χώρο των θαλάσσιων κατασκευών. Οι καινοτόμες τεχνολογίες αφορούν κατά κύριο λόγο το χώρο της ναυπηγικής και των πλωτών κατασκευών, με στόχο την βελτιστοποίηση της φορτοεκφόρτωσης (π.χ. υγροποιημένου αερίου) σε δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες. Σύντομα θα βρεθώ σε πλοίο που θα εκτελέσει σεισμικές και γεωτεχνικές έρευνες στα πλαίσια της χαρτογράφησης του πυθμένα στις Φιλιππίνες, για ένα τέτοιο έργο.
Το εργασιακό και τεχνολογικό περιβάλλον στην Ολλανδία
Το εργασιακό περιβάλλον της Ολλανδίας είναι αρκετά μικρό. Ειδικότερα σε εφαρμογές που απαιτούν μεγάλη εξειδίκευση, όπως είναι τα λιμενικά έργα, οι εταιρείες είναι μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού. Στο χώρο των θαλάσσιων κατασκευών από την άλλη, μπορεί να υπάρχει και μόνο μια εταιρεία στον παγκόσμιο χάρτη που ειδικεύεται στις συγκεκριμένες τεχνολογίες, όπως για παράδειγμα η Ολλανδική Heerema. Αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι η Ολλανδία παρόλο το μικρό μέγεθος της, αποτελεί παγκοσμίως μια από τις σημαντικότερες παρουσίες στο χώρο των υδραυλικών κατασκευών. Είναι μια μικρή μεγάλη χώρα, για μένα.
Αυτό που με εντυπωσίασε στους Ολλανδούς μηχανικούς, είναι ότι τόλμησαν να εφαρμόσουν οποιαδήποτε μηχανική λύση σκεφτήκαν, και αυτή μπορεί να είναι πολύπλοκη όπως τα Delta Works (τα γνωστά αντιπλημμυρικά έργα) μέχρι το αστείο κόνσεπτ των πλωτών σπιτιών. Για μένα, οι προβληματικές εδαφολογικές συνθήκες σίγουρα αποτέλεσαν το απόλυτο κίνητρο για την ευρεσιτεχνία των Ολλανδών μηχανικών από πολύ νωρίς, όπως για παράδειγμα στη γεωτεχνική μηχανική όπου καθιέρωσαν πατέντες στον χώρο των επί τόπου δοκιμών, την γνωστή δοκιμή Ολλανδικού κώνου (CPT).
Προϋποθέσεις για επιστροφή και απασχόληση στην Ελλάδα;
Η απάντηση είναι αρκετά άμεση και είναι αρνητική. Η Shell ανήκει στις κορυφαίες 5 πετρελαϊκές εταιρείες του κόσμου, οπότε δε μπορώ να βρω κάτι παρόμοιο στην Ελλάδα όχι μόνο από οικονομικής άποψης άλλα κυρίως από επιστημονικής. Όσο δούλευα στη BAM, θα μπορούσα να πω ότι υπάρχει Ελληνική εταιρεία συναγωνίσιμη στο αντικείμενο που διατηρεί έδρα στην Αθήνα.
Δεν σκέφτομαι την επιστροφή μου στην Ελλάδα, απλά προσπαθώ να επισκέπτομαι την οικογένειά μου όσο το δυνατόν περισσότερο. Με απασχολεί και με θλίβει το γεγονός ότι στο μέλλον θα βρίσκομαι μακριά από τους δικούς μου όταν αυτοί θα με έχουν πρακτικά ανάγκη. Λυπάμαι που το λέω αλλά νιώθω ότι αυτό είναι και το τίμημα που η προηγούμενη γενιά θα πληρώσει απέναντι στη νέα γενιά για την σημερινή άσχημη κατάσταση της χώρας.
Πόσο εφικτό είναι για ένα νέο επιστήμονα να έρθει για δουλειά στην Ευρώπη;
Σήμερα υπάρχουν αρκετοί Έλληνες στην Ολλανδία. Όταν ήρθα εγώ, 10 χρόνια πριν, οι Έλληνες ήταν πολύ λίγοι. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια μεγάλη αύξηση της Ελληνικής κοινότητας στην Ολλανδία.
Αυτό που πρέπει να τονίσω είναι ότι η επαγγελματική αποκατάσταση στην Ευρώπη και προφανώς και στην Ολλανδία είναι πολύ δύσκολη πλέον. Τα δεδομένα τα τελευταία 5-6 χρόνια έχουν αλλάξει δραματικά. Δε θα συμβούλευα κάποιον σήμερα να βρεθεί στο εξωτερικό αν δεν πληροί τις προϋποθέσεις. Το θεωρώ χάσιμο πολύτιμου χρόνου και μια διαδικασία που μπορεί να επιβαρύνει ψυχολογικά κάποιον. Οι εταιρείες σήμερα ζητάνε γνώση της τοπικής γλώσσας, άπταιστη γνώση της αγγλικής και ένα πολύ καλό βιογραφικό με εργοδότες που μπορούν να αναγνωρίσουν για να καταλάβουν το επίπεδο του υποψήφιου.
Η γνώμη σου, ως μηχανικός, για την Αλεξανδρούπολη και τι θα ήθελα για την πόλη σου;
Ένα από τα πράγματα που με ενοχλούν στην Ελλάδα είναι η συγκέντρωση όλων των υπηρεσιών και των φορέων / αρχών στην Αθήνα. Θεωρώ ότι η επαρχία μένει «κουτσή» και επιχειρηματικές δραστηριότητες δε βοηθιούνται. Εγώ προσωπικά θα ήθελα να δω ένα μοντέλο στην Ελλάδα που οι τοπικές υπηρεσίες θα μπορούν να καθιστούν απόλυτα λειτουργικές τις εταιρείες που θα επέλεγαν την επαρχία για έδρα τους.
Η Αλεξανδρούπολη έχει το πλεονέκτημα να έχει αυτή τη στιγμή λιμενικές, σιδηροδρομικές και εναέριες υποδομές. Αλλά δεν τις αναπτύσσει και δεν τις εκμεταλλεύεται με ένα τρόπο τέτοιο που θα την καθιστούσαν ανταγωνίσιμη αρχικά στον Ελλαδικό χώρο και στη συνέχεια στα Βαλκάνια. Νομίζω ότι η σημερινή τεχνογνωσία είναι τέτοια που επιτρέπει αναπτυξιακά έργα που στο σύνολό τους σέβονται το περιβάλλον και την τοπική κοινότητα, παρέχουν ασφαλείς συνθήκες εργασίας και δημιουργούν ευκαιρίες ανάπτυξης για τον τόπο. Εγώ θα ήθελα να δω την τοπική κοινωνία να δραστηριοποιηθεί, να πάρει πρωτοβουλίες και να δώσει στο τόπο μια διαφορετική εικόνα από αυτή που συναντάμε σήμερα. Θα ήθελα ο δημόσιος τομέας να αποτελεί την απόλυτη μικρή μειοψηφία επαγγελματικής κατεύθυνσης των κάτοικων.
Πηγή: gnomionline.gr
ΣΧΟΛΙΑ
Μπορείτε να σχολιάσετε μέσω Facebook ή Blogger (Google) επιλέγοντας την αντίστοιχη καρτέλα από πάνω