Ο Α' Κατανυκτικός Εσπερινός ο οποίος ονομάζεται και Συγχωρητικός τελέσθηκε στο Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου. Πριν από το τέλος του Εσπερινού μίλησε ο Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμος με θέμα: «Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή της Ορθοδοξίας στον 21ο αιώνα».
Πλήθος κόσμου και οι κληρικοί της Μητρόπολης Αλεξανδρούπολης κατέκλυσαν τον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου για να παρακολουθήσουν την εναρκτήρια ακολουθία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και να ακούσουν την ομιλία του Σεβ. Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως κ. Ανθίμου που είχε θέμα «Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή της Ορθοδόξου Εκκλησίας στον 21ο αιώνα». Τον Εσπερινό και την ομιλία παρακολούθησαν επίσης ο Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης κ. Ευάγγελος Λαμπάκης και ο Αντιδήμαρχος Φερών κ. Νικόλαος Γκότσης.
Στο τέλος του Εσπερινού ο Μητροπολίτης μας διάβασε την συγχωρητική ευχή για χάρη όλου του εκκλησιάσματος και αφού ζήτησε πρώτος απ' όλους συγνώμη, έπειτα ευλόγησε ένα έκαστο από τους πιστούς και τους κληρικούς και τους ευχήθηκε καλό αγώνα στην Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Ολόκληρη η ομιλία του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως Ανθίμου
στον Κατανυκτικό Εσπερινό της Κυριακής της Τυρινής 2017
στον Κατανυκτικό Εσπερινό της Κυριακής της Τυρινής 2017
Ἀγαπητοί μου·
Κύριε Δήμαρχε, Πατέρες, ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές μου,
Γνωρίζουμε ὅλοι ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας κινεῖται μέσα σὲ δύο ἑορτολογικοὺς κύκλους. Ὁ ἕνας εἶναι ὁ κύκλος τῶν ἀκινήτων ἑορτῶν: μὲ σταθερὲς τὶς δεσποτικές καὶ θεομητορικὲς γιορτὲς καθὼς καὶ τὶς γιορτὲς τῶν ἁγίων μας. Ὁ δεύτερος εἶναι ὁ κύκλος τῶν κινητῶν ἑορτῶν, ποὺ καθορίζονται ἀπὸ τὸν ἑορτασμὸ τοῦ Πάσχα.
Ἡ Μεγάλη Σαρακοστὴ εἶναι μιὰ συγκεκριμένη χρονικὴ περίοδος μέσα στοὺς ἐτήσιους αὐτοὺς δύο ἑορτολογικοὺς κύκλους καὶ ἀρχίζει ἀπὸ τὸ Τριώδιο, μὲ τὶς Κυριακὲς Τελώνου καὶ Φαρισαίου, Ἀσώτου, Κρίσεως καὶ Τυρινῆς, θὰ συνεχιστεῖ ἀπὸ αὔριο μὲ τὴν Καθαρὰ Ἑβδομάδα καὶ τελειώνει τὸ ἀπόγευμα τῆς Παρασκευῆς τοῦ Λαζάρου. Εἶναι μιὰ περίοδος χωρὶς τὸ σύνηθες δοξολογικὸ ἐκκλησιαστικὸ χρῶμα, τὸ ὁποῖο ἐγκαταλείπουμε πανηγυρικὰ τὴν Α' ́ Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἐκείνη τὴν ἡμέρα ἡ Ἐκκλησία μᾶς διαβεβαιώνει ὅτι, ἀκόμα κι ἂν ὀρθώνεται μπροστά μας τὸ στάδιο τῶν ἀρετῶν καὶ τὸ πέλαγος τῆς νηστείας, τελικὰ νὰ εἴμαστε σίγουροι ὅτι στὸ τέλος, ἡ Ὀρθόδοξη Πίστη μας θὰ νικήσει τὸν κόσμο.
Κάποιοι λένε ὅτι ἡ Μεγ. Σαρακοστὴ εἶναι πένθιμη περίοδος. Δὲν εἶναι βέβαια ἔτσι ἐπειδὴ ἡ Ἐκκλησία ποτὲ δὲν πενθεῖ. Ἐμφανίζεται ὅμως ἔτσι, μὲ τὸ μουσικὸ καὶ χρωματικὸ τελετουργικό της προκειμένου νὰ κατανοήσουμε τὸν κατανυκτικὸ χαρακτῆρα τῆς περιόδου αὐτῆς. Ἕνας χαρακτῆρας ἐσωτερικῆς προσεγγίσεως τῆς ψυχῆς μας, εἰλικρινοῦς αὐτοκριτικῆς, μὲ ἀγωνία γιὰ τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς μας, μὲ διάθεση ἀγωνιστική, γιὰ νὰ ἀποσείσουμε τὴ ραθυμία μας καὶ λαχτάρα, γιὰ νὰ λυτρωθοῦμε ἀπὸ τὴν ὑποκρισία ποὺ ὑποβόσκει μέσα μας καὶ τρώει τὴν προσωπικότητά μας.
Ἀπὸ τὸ Σάββατο τοῦ Λαζάρου ἀρχίζει ἡ Μεγ. Ἑβδομάδα τῶν Παθῶν τοῦ Κυρίου μας, τὰ ὁποῖα ἡ Ἐκκλησία ξεπερνάει γρήγορα καὶ συνοπτικά (ἀφοῦ δὲν τὴν ἐνδιαφέρουν οἱ συναισθηματισμοί) καὶ φτάνουμε στὴν περίεργη ἀναμονὴ καὶ τὴν αἰνιγματικὴ σιωπὴ τοῦ Μεγ. Σαββάτου.
Ἀπὸ τὸ βράδυ τοῦ Μεγ. Σαββάτου ἀρχίζει γιὰ τὴν Ἐκκλησία μας ἡ νέα περίοδος τῆς μόνιμης πλέον χαρᾶς, τῆς βεβαιωμένης πιὰ ἐλπίδος, τῆς δεδομένης σωτηρίας, τῆς χειροπιαστῆς λυτρώσεως, τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἀνθρωπίνου πνεύματος, τῆς νίκης κατὰ τοῦ θανάτου καὶ τῆς ἀφθαρσίας τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος. Εἶναι τότε ποὺ ἡ Ἐκκλησία διαλαλεῖ τὴ λύτρωση τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὸν Ἅδη καὶ τοῦ σώματος ἀπὸ τὴ φθορὰ τοῦ τάφου.
Αὐτὰ τὰ δύο εἶναι τὸ Ὀρθόδοξο μήνυμα ποὺ φέρνει ἡ Ἐκκλησία στὸν κόσμο: ἡ λύτρωση ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ ἡ συντριβὴ τοῦ θανάτου.
Θυμηθεῖτε τὰ βιβλικὰ λόγια:
"Ἐλᾶτε σὲ μένα οἱ κουρασμένοι καὶ οἱ φορτωμένοι, κι ἐγὼ θὰ σᾶς ξεκουράσω".
"Κι ἂν οἱ ἁμαρτίες σας εἶναι κόκκινες σἂν τὸ αἷμα, θὰ τὶς κάνω λευκὲς σὰν τὸ χιόνι".
"Δὲν σᾶς κατακρίνω...συνεχίστε τὴ ζωή σας, ὅμως μὴν ἁμαρτεῖστε ξανά".
"Ἐγὼ δὲν ἦρθα γιὰ νὰ κρίνω τὸν κόσμο, ἦρθα γιὰ νὰ σώσω τὴν κόσμο".
"Ὅποιος πιστεύει σὲ μένα, ἀκόμα καὶ μετὰ τὸ θάνατό του θὰ ζεῖ".
"Βαπτιστεῖτε στὸ Ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ τηρεῖστε ὅσα σᾶς εἶπα".
"Διδάξτε τὸ καλὸ αὐτὸ μαντᾶτο, σὲ ὅλα τὰ ἔθνη".
Καὶ οἱ Ἀπόστολοι τὸ δίδαξαν.
Μέσα σὲ τριακόσια χρόνια τὸ Εὐαγγέλιο ἁπλώθηκε σὲ ὅλο τὸν τότε γνωστὸ κόσμο.
Ἡ Ἐκκλησία δημιουργήθηκε ἂν καὶ ἦταν παράνομη καὶ λειτουργοῦσε μέσα στὶς Κατακόμβες. Χωρὶς Οἰκουμενικὲς Συνόδους, χωρὶς προστάτες-αὐτοκράτορες, χωρὶς ἱεροὺς Κανόνες καὶ Πηδάλια, χωρὶς ἐνιαῖο λειτουργικὸ τύπο, χωρὶς σαφεῖς δικαιοδοσίες Ἐπισκοπῶν, Ἀρχιεπισκοπῶν καὶ Πατριαρχείων, τὸ κήρυγμα τοῦ Χριστοῦ ἐξαπλώθηκε σὲ λαούς, σὲ φυλὲς καὶ γλῶσσες.
Καλοῦσε τὸν κόσμο νὰ γίνει Ἐκκλησία, ὄχι θρησκεῖα. Ἡ θρησκεῖα ἔχει μέλη, ὁπαδούς, ὑποχρεώσεις, καθήκοντα, ἐνῶ στὴν Ἐκκλησία ἀνήκουν ὅλοι, ἀκόμα καὶ οἱ ἀβάπτιστοι!
Ἡ Ἐκκλησία ἀπάλλασσε τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴ σχιζοφρένεια τῶν θρησκευτικῶν καθηκόντων.
Ἐλευθέρωνε τὴ σχέση τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸ Θεό, κι ἐπειδὴ ὁ Θεὸς εἶχε γίνει ἄνθρωπος, ἔδινε πιὰ ἀξία στὸ ἀνθρώπινο πρόσωπο.
Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ἦταν ἡ ἐγγύηση περὶ τῆς ἀναστάσεως τῶν ἰδικῶν μας σωμάτων καὶ τῆς σωτηρίας τοῦ ἐνιαίου ἀνθρωπίνου προσώπου.
Ὅλα αὐτὰ μέχρι τὸ 313, τὸ Διάταγμα τῆς ἀνεξιθρησκείας τοῦ Μεγ. Κωνσταντίνου, τὴ νομιμοποίηση τῆς χριστιανικῆς Ἐκκλησίας ὡς ἐπιτρεπομένης θρησκείας καὶ τὴν παύση τῶν διωγμῶν τὸ 324. Τὸ 380 ὁ Μεγ. Θεοδόσιος ἀνακήρυξε τὴ χριστιανικὴ Ἐκκλησία ἐπίσημη θρησκεία τῆς κραταιᾶς ἐκείνης αὐτοκρατορίας ποὺ ἦταν σχεδὸν πλήρως ἐξελληνισμένη.
Ἄρχισε νὰ λειτουργεῖ ὁ γνωστὸς θεσμὸς τῶν Οἰκουμενικῶν καὶ τῶν τοπικῶν Συνόδων.
Ἡ Ἐκκλησία ἄρχισε νὰ διαμορφώνει καὶ στὴ συνέχεια νὰ περιφρουρεῖ τὸ δόγμα της. Ἄρχισε νὰ περιχαρακώνει, ἀπὸ διάφορες πλάνες, τὴν ὀρθὴ πίστη της. Κάθε φορὰ βέβαια, ἀπομάκρυνε κάποιους ἀπὸ τὸ σῶμα της, ὡς αἱρετικούς. Ὁ αὐτοκράτωρ ὑπέγραφε τὰ Πρακτικὰ τῶν Συνόδων καθιστῶντάς τα ἔτσι νόμους τοῦ Κράτους. Ὁπότε οἱ αἱρετικοὶ γινόντουσαν ταυτόχρονα καὶ παράνομοι. Ἡ Ἐκκλησία ἔγινε ἐξουσία. Στὴν ΚΠολη ὁ αὐτοκράτωρ γόνος μιᾶς δυναστείας, ἔμπαινε στὸ Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας πιασμένος χέρι-χέρι μὲ τὸν Πατριάρχη, ποὺ ἐκτὸς ἐλαχίστων ἐξαιρέσεων ἦταν ἕνα ἁπλὸ καλογεράκι. Ἄρχισε ἡ Ἐκκλησία νὰ θεωρεῖ εὐθύνη της τὴν ἑνότητα τῆς αὐτοκρατορίας καὶ τὴ διαφύλαξή της ἀπὸ ἐπίβουλους ἐχθρούς. Δὲν δίστασε ἡ Ἐκκλησία νὰ παραπετάξει συλλήβδην τὴ Δύση ὅταν ἡ αὐτοκρατορία ἔχασε τῆς κτίσεις τῆς Ἰταλίας. Τὸ καθεστὼς δὲν ἦταν θεοκρατικό, ἦταν συναλληλία καὶ διατηρήθηκε ἔτσι μέχρι τὸ 1453.
Ἀπὸ τὸ 1453 θὰ κάνω ἕνα τεράστιο ἅλμα στὸ σήμερα, στὸν 21ο αἰῶνα, ἐπειδὴ πιστεύω ἀκράδαντα ὅτι σήμερα, στὴ δεύτερη δεκαετία τοῦ 21ου αἰῶνα, στὶς ἀπαρχὲς ἀκόμα τῆς 3ης χιλιετίας, ἡ Ἐκκλησία χρειάζεται νὰ μπεῖ στὴν περίοδο τῆς Μεγ. Σαρακοστῆς της. Νὰ σκύψει στὸν ἑαυτό της. Νὰ θυμηθεῖ τὸν ἀρχικὸ ρόλο της. Νὰ ἐπανεξετάσει τὸ σκοπό της. Κι ὅταν λέω Ἐκκλησία, δὲν ἐννοῶ τὴν Ἱεραρχία τῶν ἐπισκόπων ἀλλὰ τὴ νοοτροπία ὅλων μας ἀνεξαιρέτως, ὡς χριστιανῶν. Ἐπειδὴ ἡ δική σας νοοτροπία εἶναι ποὺ κατευθύνει τὶς ἀποφάσεις τῶν Ἐπισκόπων στὶς Συνόδους.
Καταλαβαίνετε τί θέλω νὰ πῶ, ὅσοι ἔχετε καλὴ διάθεση καὶ δὲν διστάζετε νὰ παραδεχτεῖτε ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας σήμερα χαρακτηρίζεται ἀπὸ τρία σύνδρομα.
Α΄
Τὸ ἕνα σύνδρομο εἶναι ὁ μανιακὸς ἀπομονωτισμός.
Ἀπομονωτισμὸς στὴν Ἐκκλησία ἐπιτρέπεται; ὅταν ὁ Χριστὸς παρήγγειλε τοὺς μαθητές του νὰ πᾶνε καὶ νὰ κηρύξουν ἐνώπιον βασιλέων καὶ ἡγεμόνων;
Τί ἐννοῶ μανιακὸ ἀπομονωτισμό;
Φωνάζουν κάποιοι: "ὄχι στὸ διάλογο μὲ τοὺς ἀλλοθρήσκους"! Γνωρίζετε τί ἔχει γραφεῖ ἐνάντια στὸ Πρόγραμμα Ἰσλαμικῶν σπουδῶν ποὺ ἔγινε στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ τοῦ ΑΠΘ καὶ ἐνάντια σὲ ὅσους τὸ προετοίμασαν, μεταξὺ αὐτῶν καὶ στὸν Ἐπίσκοπό σας. Ὅταν προχθὲς στὴν Τεχεράνη ὅπου σταλθήκαμε, μαζὶ μὲ ἀξιόλογο μητροπολίτη τῆς Ἐκκλησίας μας τὸν σεβ. Δημητριάδος Ἰγνάτιο, μὲ τοὺς δύο Κοσμήτορες τῶν Θεολογικῶν Σχολῶν μας, τὴν Πρύτανη τοῦ Παντείου Πανεπιστημίου καὶ δύο ἐξειδικευμένους ἀκόμα Καθηγητές, ξέρετε τί διαπιστώσαμε; Ὅτι στὸ σιϊτικὸ Ἰσλαμικὸ Πανεπιστήμιο τῆς Χώρας ἐκείνης, διδάσκεται ἀπὸ ἕναν μουσουλμάνο καθηγητὴ ὁ Γρηγόριος Παλαμᾶς κι ἀπὸ ἕναν ἄλλο καθηγητή, ἡ Φιλοκαλία. (Ἂς διερωτηθοῦμε τώρα, ὅλοι ἐδῶ μέσα, κληρικοὶ καὶ λαϊκοί, πόσοι ξέρουμε τί εἶναι ἡ Φιλοκαλία. Ὅταν στὰ 1981 ἡ Ἕλλάδα μπῆκε στὴν τότε Ε.Ο.Κ. ἡ γαλλικὴ ἐφημερίδα Le Monde ἔγραψε στὸ πρωτοσέλιδο: "καλωσορίζουμε στὴν Εὐρώπη τὴ Χώρα τῆς Φιλοκαλίας". Φαίνεται ὅμως ὅτι ἀπογοητεύθηκε ἡ Εὐρώπη ἀπὸ τὴν προσμονή της αὐτὴ καὶ γι ́αὐτὸ μᾶς ὁδήγησε παρὰ λίγο στὸ Grexit).
Γιὰ τὸ ταξείδι αὐτὸ στὴν Τεχεράνη θὰ ἐπανέλθω σὲ λίγες ἡμέρες ὅταν δημοσιεύσω τὴν ὁμιλία ποὺ ἔκανα ἐκεῖ. Πληροφοροῦμαι ὅτι κάποια ἱστοσελίδα στὴν Κομοτηνὴ μὲ βρίζει ἀσύστολα γι αὐτό. Ὅμως, ἐσεῖς καταλαβαίνετε ποὺ ἐξυπηρετοῦν αὐτὲς οἱ συναντήσεις. Ὑπάρχει κι ἄλλη μέθοδος: νὰ δημιουργήσουμε πόλωση θρησκευτικὴ στὴν περιοχή μας καὶ τότε νὰ εἶστε βέβαιοι ὅτι θὰ σπεύσουν πολλοὶ γιὰ νὰ λύσουν τὸ πρόβλημα!
Φωνάζουν κάποιοι: "ὄχι στὸ διάλογο μὲ τοὺς Καθολικοὺς" καὶ προσθέτουν: "τὸν πάπα νὰ καταρᾶσθε"! Ὅταν τὴ φράση αὐτή, ποὺ μᾶς τὴν παραδίδει μόνο μιὰ φορὰ ὁ στρατηγὸς Μακρυγιάννης, ξέρουμε ὅτι τὴν ἄκουσε ἀπὸ τὸν (ὄχι καὶ τόσο ἔντιμο πολιτικὸ) Ἰωάννη Κωλέττη, καὶ ἡ σύγχρονη ἔρευνα ἀποδεικνύει ὅτι τὴν πρόσθεσε ὁ ἴδιος καὶ ἆρα δὲν τὴν ἐκφώνησε ποτὲ ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός!
Φωνάζουν κάποιοι: "ὄχι στὸ διάλογο μὲ τοὺς Προτεστᾶντες"! Ὅταν πολλοὶ ἐξ αὐτῶν στὴν Πατρίδα μας, μὲ εἰλικρίνεια καὶ ἐπιτυγχάνοντας ἅλματα πνευματικά, προσέθεσαν πλέον στὶς Ἀκολουθίες τους τὸν Ἀκάθιστο Ὕμνο!
Φωνάζουν κάποιοι: "ὄχι στὸ διάλογο μὲ τοὺς Μονοφυσῖτες". Ὅταν τρομάζει, ὅποιος διαπιστώνει τὰ μαρτύρια ποὺ ὑπέστησαν γιὰ τὸ Χριστὸ οἱ Ἀρμένιοι, ἀλλὰ καὶ ὑποκλίνεται μπροστὰ στὸν ἀσκητισμὸ τῶν Κοπτῶν!
Φωνάζουν κάποιοι: "ὄχι στὸ διάλογο μὲ τὶς ἐπιστῆμες"! Ὅταν τὴν ἐξέλιξη ὡς δημιουργικὴ διεργασία τοῦ Θεοῦ, τὴν δέχονται ἀπερίφραστα ἀκόμα καὶ Ἅγιοι Πατέρες τῆς Πίστεώς μας. Ὅταν ἡ ἀποκρυπτογράφιση τοῦ γενετικοῦ κώδικα, μόνο δόξα προσφέρει στὸ Θεό. Ὅταν ἡ δωρεά τῶν ὀργάνων εἶναι ἔκφραση ὕψιστης ἀγάπης πρὸς τὸν συνάνθρωπο. Ὅταν οἱ φυσικὲς ἐπιστῆμες σήμερα καταδεικνύουν τὸ Θεό ξεκάθαρα!
Φωνάζουν κάποιοι: "ὄχι στὸ διάλογο μὲ τὴ σύνολη κοινωνία"! ξεχνῶντας, ὅτι ἀκόμα καὶ οἱ κοινωνικὲς ἐκτροπὲς εἶναι ἐκτροπὲς συνανθρώπων μας, "χάρη τῶν ὁποίων σταυρώθηκε ὁ Χριστός". Ἀντὶ νὰ προσευχόμαστε γι ́ αὐτούς, τοὺς ἀποκαλοῦμε "ἀποβράσματα τῆς κοινωνίας". Κι ἔτσι ἀπομονωνόμαστε ἀπὸ τὴν κοινωνία ποὺ μᾶς φοβᾶται, μᾶς προσπερνάει καὶ συνεχίζει τὴν πορεία της χωρὶς Χριστό, ἐξαιτίας μας!
Ὅλες αὐτὲς οἱ συμπεριφορὲς εἶναι ἕνας ἀντιχριστιανικὸς δογματισμὸς ποὺ ἀπομονώνει τὴν Ἐκκλησία μας καὶ δὲν τὴν ἀφήνει νὰ ἀναπνεύσει. Εἶναι μιὰ ἐπίμονη προσκόλληση στὸ γράμμα, ἐπιλεκτικὰ κάποιων Κανόνων καὶ ὄχι στὸ συνολικὸ πνεῦμα τῶν Κανόνων (ποὺ εἶναι ἡ ἄρση τῶν δυσβάστακτων φορτίων ἀπὸ τὶς πλᾶτες τῶν ἀνθρώπων). Εἶναι μιὰ ἐγωϊστικὴ ἔπαρση ποὺ θεωρεῖ δεδομένο ὅτι μόνο ἐμεῖς θὰ σωθοῦμε! Ποιοὶ ἐμεῖς; μά, οἱ Ὀρθόδοξοι φυσικά!
Β΄
Κι ἔρχομαι τώρα στὸ δεύτερο σύνδρομο ποὺ ἀφορᾶ σ ́ἐμᾶς τοὺς Ὀρθοδόξους ἀποκλειστικά, ὅταν ἐπιβάλλουμε στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας ἕναν ἀρρωστημένο ἐθνικισμό.
Ἀρρωστημένος ἐθνικισμὸς στὴν Ἐκκλησία ἐπιτρέπεται; ὅταν ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἔγραφε ὅτι δὲν ὑπάρχει Ἰουδαῖος καὶ Ἕλληνας, Σκύθης ἢ βάρβαρος, ἀλλὰ ὅλοι εἴμαστε τὸ ἴδιο, χάρη στὸν Ἰησοῦ Χριστό;
Εἶναι ἀλήθεια ὅτι αὐτὸς ὁ ἐθνικισμός, ἄρχισε στὰ Βαλκάνια μὲ τὴν ἑλληνικὴ ἐπανάσταση καὶ ὁδήγησε στὸ νὰ μὴν ἀφήνουμε τὸ κοινὸ ποτήριο τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ νὰ μᾶς ἑνώσει. Εἶπε ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος στὴν Κρήτη: "Ἕλληνες εἴμαστε, ἀλλὰ ἂν προτάξουμε αὐτή μας τὴν ἰδιότητα, θὰ γίνουμε οἱ Ὀρθόδοξοι κομμάτια μεταξύ μας".
Καὶ ἀφοῦ ἀναφέρθηκα στὴν Κρήτη: ὅλοι σας βιώσατε καὶ βλέπετε ἀκόμα νὰ διατηρεῖται μιὰ σατανικὴ πολεμικὴ ἐνάντια στὴν Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδο τῆς Κρήτης ποὺ ἔγινε πέρυσι. Τελικά, τί ἔγινε στὴν Κρήτη, ξέρετε; Νὰ σᾶς πῶ τί ἔγινε: φάνηκε ξεκάθαρα στὸν πλανήτη ὅτι τώρα ποὺ δὲν ὑπάρχει ἡ πυγμὴ ἑνὸς αὐτοκράτορα, οἱ Ὀρθόδοξοι χριστιανοὶ εἴμαστε ἀνίκανοι νὰ συγκροτήσουμε Σύνοδο. Αὐτὸ φάνηκε. Καὶ κάποιοι τὸ χαίρονται ἀκόμα, ἐπειδὴ θέλουν μιὰ Ἐκκλησία ἀνάπηρη, νὰ στηρίζεται στὰ δεκανίκια ὅποιου πολιτικοῦ καίσαρα καὶ νὰ μὴν πατάει στὰ πόδια της ποτέ. Καὶ ἐπειδὴ κάποιοι ἄλλοι θέλουν, γιὰ δικό τους πολιτικὸ καὶ ἐκκλησιαστικὸ συμφέρον, νὰ μειώσουν τὸ ρόλο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Ἂν π.χ. ἔρχονταν ὁ Πρόεδρος Πούτιν τὶς ἡμέρες ἐκεῖνες στὴν Κρήτη, τότε θὰ ἔσπευδαν ὅλες οἱ Ἐκκλησίες, ὁπότε δὲν καταλαβαίνουμε ποῦ θὰ παρέπεμπε τὸ γεγονός; Αὐτὸ ἐννοῶ ἄκρατο καὶ ἀρρωστημένο ἐθνικισμό, ἀπὸ ὁπουδήποτε κι ἂν προέρχεται.
Γ΄
Καὶ τὸ τρίτο σύνδρομο ποὺ νομίζω ὅτι χαρακτηρίζει τὴν Ἐκκλησία μας, εἶναι μιὰ φοβικὴ ἀτολμία.
Φοβικὴ ἀτολμία στὴν Ἐκκλησία μας ἐπιτρέπεται; ὅταν ὁ Χριστὸς φώναζε: "νὰ ἔχετε θάρρος, μὴ φοβᾶστε, ἐγὼ τὸν νίκησα τὸν κόσμο";
Ἀπὸ τὴ μιά: ἐνῶ κλειστήκαμε στὸ καβούκι μας καὶ δὲν ἀνοιγόμαστε στὴν ἱεραποστολή, κατηγοροῦμε κιόλας τοὺς ἐλαχίστους, ἀβοήθητους ἀπὸ τὴν ἑλλαδικὴ Ἐκκλησία καὶ Πολιτεία, Ὀρθοδόξους ἀδελφούς μας, ποὺ πασχίζουν στὴν Εὐρώπη, στὴν Ἀμερική, στὴν Ἀφρικὴ καὶ στὴν Ἀσία, νὰ προσαρμόσουν τὴν Ὀρθόδοξη βιοτὴ στὰ ἐκεῖ κοινωνικὰ δεδομένα καὶ τοὺς βρίζουμε ὡς προδότες καὶ παραχαράκτες τῆς πίστεως, ἀπομειωμένου φρονήματος. Βλέπετε, μετρᾶμε τὴν ὀρθοδοξότητά τους ἀνάλογα μὲ τὸ μῆκος τῆς γενειάδος τους, μὲ τὸ φάρδος τοῦ μανικιοῦ στὸ ράσο καὶ τὴν ἐπιβολὴ τῶν ἰαμβικῶν δεκαοκτασύλλαβων στὶς ἐκεῖ διαλέκτους.
Ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη, στὸ ἐσωτερικό μας:
Δὲν τολμᾶμε, φοβόμαστε νὰ δοκιμάσουμε τὴ μετάφραση τῶν ἐκκλησιαστικῶν κειμένων μας στὴ λατρεία, τὴν ἁπλοποίηση τῶν ἀμφίων μας, τὴν ἀλλαγὴ τῶν ὡραρίων τῶν λατρευτικῶν συνάξεων, τὴ μείωση τῆς χρονικῆς διάρκειας τῶν ἀκολουθιῶν, τὴν ἀπάλειψη τῶν βυζαντινῶν μελῶν ἀπὸ τοὺς ἀνατολίτικους ἀμανέδες καὶ μερικὰ ἄλλα.
Δὲν εἶμαι βέβαιος ὅτι χρειάζεται νὰ γίνουν ἀλλαγὲς σ ̓ αὐτά, ἀλλὰ ὄχι καὶ νὰ φοβόμαστε νὰ δοκιμάσουμε! Ὅχι καὶ νὰ ὑφιστάμεθα τέτοια πρωτόγνωρη τρομοκρατία στὶς ἱστοσελίδες, ὅταν τὸ προσπαθοῦμε διερευνητικά! Τουλάχιστον νὰ δοκιμάσουμε, νὰ ἀφουγκραστοῦμε τὸν ρυθμὸ τῆς ἐποχῆς μας, νὰ ρωτήσουμε τὰ νέα παιδιά μας "πῶς θέλουν τὴν Ἐκκλησία;" τους.
Αὐτὴ ἡ δειλὴ ἀτολμία πνίγει κάθε δημιουργική ἰκμάδα τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἀπὸ ἐργαστήρι σωτηρίας, τὴν μετατρέπει σὲ μουσεῖο τυπολατρείας. Ἀπὸ χῶρο ἐλευθερίας τῆς βουλήσεως προσώπων, ἡ Ἐκκλησία, καταντᾶ κολλέγιο ὑποκρινομένων ἁγίων. Ἀπὸ ἐλπιδοφόρος ὁρίζοντας τοῦ αὔριο, εὐτελίζεται σὲ φαντασιωμένη παρελθοντολογία καὶ γελοία προφητολογία.
Ἀγαπητοί μου,
Ἡ εὐθύνη μας εἶναι τεράστια, ὡς χριστιανῶν, ὡς κληρικῶν καὶ ὡς ἱεραρχῶν. Ἕνας σπουδαῖος ἄγγλος βυζαντινολόγος, ἔγραψε πρὶν ἀπὸ δεκαετίες, ὅτι στὸν 21ο αἰῶνα θὰ ἐπιβιώσει μόνο ἡ Ὀρθοδοξία.
Ὅμως, σωστὰ ἀναλύθηκε ἀπὸ δικό μας δυνατὸ θεολόγο, ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μόνο ὅταν ἀνοίγεται, μόνο τότε εἶναι καὶ Ὀρθόδοξη εἶναι καὶ Ἐκκλησία!
Τί θὰ πεῖ "ἀνοίγεται ἡ Ἐκκλησία";
Θὰ πεῖ, νὰ διδαχθοῦμε σωστὰ τὴν Πίστη μας, τὸ Εὐαγγέλιο καὶ τὴν Παράδοσή μας.
Θὰ πεῖ, νὰ προσευχόμαστε σωστὰ γιὰ ὅλους καὶ γιὰ ὅλα.
Θὰ πεῖ, νὰ ἀνοίξουμε τὶς καρδιές μας.
Νὰ πάψουμε τὶς διγλωσσίες καὶ νὰ συνομιλήσουμε μὲ ὅλους.
Νὰ ἀποδεχτοῦμε τοὺς πάντες γύρω μας, μὲ ἀγάπη. Ὄχι ἁπλῶς νὰ τοὺς ἀνεχτοῦμε, ἀλλὰ νὰ τοὺς προσλάβουμε μὲ κατανόηση.
Νὰ πετάξουμε τὸν ἄγονο ἐγωϊσμό μας, τάχα μὴν παρεξηγηθοῦμε ἢ μᾶς χαλάσει τὸ "καλό μας ὄνομα".
Νὰ διώξουμε τὶς φοβίες μας γιὰ τὴν Ἐκκλησία, λές καὶ δὲν ὑπάρχει Χριστὸς ἢ λὲς καὶ κοιμᾶται.
Νὰ γίνουμε οἱ ἱερεῖς, Πατέρες γιὰ τοὺς χριστιανούς μας, κι ὄχι εἰσαγγελεῖς.
Νὰ γίνουμε οἱ χριστιανοί, ἀδελφοὶ μὲ ὅλους κι ὄχι μισσιονάριοι.
Νὰ ἐμπιστευθοῦμε ἀκόμα περισσότερο τὸ Χριστὸ καὶ τὸ Σῶμα του, ποὺ εἶναι ἡ Ἐκκλησία.
Νὰ παραδεχτοῦμε μὲ εἰλικρίνεια τὶς ἦττες μας, προσωπικὲς καὶ ἐκκλησιαστικές.
Νὰ μετανοήσουμε ὡς πρόσωπα καὶ ὡς Ἐκκλησία.
Νὰ δράσουμε μέσα στὸν κόσμο ὡς Ἐκκλησία, ὄχι ὡς κρατικὴ ὑπηρεσία, οὔτε ὡς προνοιακὸ ἵδρυμα ἢ ὡς ἐθνικοπατριωτικὸ κίνημα.
Νὰ τολμήσουμε νὰ δοκιμστοῦμε στὰ μαρμαρένια ἁλώνια τῆς πραγματικότητος καὶ νὰ δοκιμάσουμε πόση εἶναι ἡ δραστικότητα τῶν λόγων τοῦ Χριστοῦ σήμερα (ἔτσι ὅπως ψελλίζεται μὲ τὰ χλιαρὰ λόγια μας καὶ διαφαίνεται μὲ τὴν ἀσυνεπῆ ζωή μας).
Θέλω νὰ πῶ: νὰ ἀφήσουμε τὰ μεγάλα λόγια καὶ τὶς πομπώδεις ἐκφράσεις "γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία" καὶ νὰ βιώσουμε ὡς Ἐκκλησία τὴν Μεγ. Σαρακοστή μας, σήμερα στὸν 21ο αἰῶνα.
Ἤδη ἄρχισε ἡ σύγκρουση τῶν πολιτισμῶν, τὴ βλέπουμε στὸ πεδίο τῆς μάχης, ἀκοῦμε τὶς ἰαχές της καὶ ἤδη περισυλλέγουμε καὶ τοὺς πρώτους νεκρούς. Ἐμεῖς ξέρουμε καλὰ ὅτι ἡ ἐντελέχεια τῶν πολιτισμῶν εἶναι οἱ θρησκεῖες. Ὁ Χριστιανισμὸς σὰν θρησκεῖα δὲν εἶναι ἰδιαίτερα ἀποτελεσματική. Ἂν ὅμως ἐπιστρέψουμε στὶς πηγές μας καὶ γίνουμε αὐτὸ ποὺ μᾶς ἔκανε ὁ Χριστός, ὄχι θρησκεῖα ἀλλὰ Ἐκκλησία, τότε θὰ βοηθήσουμε τὸν κόσμο, ποὺ μᾶς ἔχει ἀνάγκη. Μᾶς χρειάζεται ὅμως, περισσότερη ταπείνωση, ποὺ εἶναι τὸ κύριο χαρακτηριστικὸ τῆς Μεγ. Σαρακοστῆς, ὥστε μετὰ τὴν Μεγ. Ἑβδομάδα νὰ φτάσουμε ὡς Ἐκκλησία, στὸ ξέφωτο τῆς Ἀναστάσεως.
Θὰ δοκιμαστοῦμε ὡς Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία στὴν Ἑλλάδα. Θὰ περάσουμε τὴ Μεγ. Σαρακοστή μας καὶ τὴν Ἑβδομάδα τῶν Παθῶν μας. Ὅμως, ἀμφιβάλλει στ ἀλήθεια κανείς, ὅτι θὰ νικήσουμε; ὅτι τελικά, ἡ ἀναστημένη Ἐκκλησία θὰ νικήσει τὸν κόσμο;
Αὐτὴ ἡ νίκη τοῦ Χριστοῦ ἂς εἶναι καὶ ἡ δική μας προσωπικὴ νίκη ἡ ὁποία θὰ ̔ρθεῖ ὡς δωρεὰ τοῦ Θεοῦ καὶ θαῦμα, ὕστερα ἀπὸ ἀλλεπάλληλες πτώσεις μας καὶ ἦττες μας. Γιατὶ ἀλλοίμονο σ ὅποιον ἀπὸ ἐμᾶς πιστεύει ὅτι ἡ νίκη τῆς Ἐκκλησίας ὀφείλεται στὴ δική του συμβολὴ ἢ φρυκτωρία. Τοῦ Θεοῦ εἶναι τὸ χωράφι, τοῦ Θεοῦ εἶναι καὶ τὸ οἰκοδόμημα.
Τοῦ Θεοῦ ἂς εἴμαστε κι ἐμεῖς.
Κύριε Δήμαρχε, Πατέρες, ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές μου,
Παρακαλῶ, συγχωρέστε μου ὅσα σᾶς σκανδάλισα, σᾶς ἀπογοήτευσα ἢ σᾶς πίκρανα. Κι ἐγὼ συγχωρῶ σὲ ὅλους ὅλα, ὅσα ἐνδεχομένως εἴπατε ἢ πράξατε ἐναντίον μου (μέσα στὴ δίνη ποὺ περάσαμε ὡς τοπικὴ Ἐκκλησία). Ὥστε κι ὁ Χριστὸς νὰ συγχωρέσει τὸ ποτάμι ὅλων τῶν ἁμαρτιῶν μας, μέσα στὸ ἀπέραντο πέλαγος τῆς ἀμείωτης ἀγάπης του.
Καλὴ Σαρακοστή, ἀγαπητοί μου.
[post_ads]
ΣΧΟΛΙΑ
Μπορείτε να σχολιάσετε μέσω Facebook ή Blogger (Google) επιλέγοντας την αντίστοιχη καρτέλα από πάνω