Θολό το τοπίο για το έργο του LNG Αλεξανδρούπολης

Όσο περνούν τα χρόνια και το έργο του πλωτού Ανεξάρτητου Σταθμού Φυσικού Αερίου Αλεξανδρούπολης δεν υλοποιείται, τόσο και χάνεται η αρχική δυναμική του.

Όταν, την περίοδο 2010-2011, έκλεινε οριστικά και άδοξα ο κύκλος για τον πετρελαιαγωγό «Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη», ένα άλλο έργο εξαγγέλθηκε. Ο «πλωτός Ανεξάρτητος Σταθμός Φυσικού Αερίου (Α.Σ.Φ.Α.) - Floating Storage and Regasification Unit (FSRU)» στη θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης. Το έργο, του γνωστού και ως LNG Αλεξανδρούπολης, το πρόβαλαν, δίνοντας νέες ελπίδες και νέα οράματα για την περιβόητη ανάπτυξη της περιοχής μας.

Όμως, κατά την προσωπική μου εκτίμηση, όσο περνούν τα χρόνια και το έργο δεν υλοποιείται, τόσο και χάνεται η αρχική δυναμική του.

Σύντομο ιστορικό του έργου

Mε την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, στα πλαίσια της ευρωπαϊκής της νομοθεσίας, η εταιρεία «GASTRADE Α.Ε.» του Ομίλου Κοπελούζου, το Δεκέμβριο του 2010 υπέβαλε αίτηση στην Ρυθμιστική Αρχή Ενεργείας (Ρ.Α.Ε.) για άδεια εγκατάστασης πλωτού Ανεξάρτητου Σταθμού Φυσικού Αερίου (Α.Σ.Φ.Α.) στη θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης η οποία και της χορηγήθηκε το 2011 (Απόφαση ΡΑΕ 29/2011).

Στην πρώτη παρουσίαση του έργου που έγινε στην Αλεξανδρούπολη το Δεκέμβριο του 2011 με πρωτοβουλία του Ομίλου Κοπελούζου, το χρονοδιάγραμμα προέβλεπε έναρξη εκτέλεσής του, το τελευταίο τρίμηνο του 2015.

Τον Ιανουάριο του 2015, εκδόθηκε η άδεια με ισχύ μέχρι 22-01-2018. Τέλη του 2016 και του 2017, η GASTRADE Α.Ε. καταθέτοντας στη Ρ.Α.Ε. αιτήσεις, απέσπασε τις αριθ. 60/26-01-2017 και 406/4-6-2018 αντίστοιχα Αποφάσεις, παίρνοντας παράταση ολοκλήρωσης και λειτουργίας του έργου μέχρι το 2030.

Όμως, από τότε (Ιανουάριος 2015), που θα μπορούσε να ξεκινήσει η υλοποίηση του έργου, μέχρι και σήμερα (Ιούνιος 2019) στο χώρο του υγροποιημένου φυσικού αεριού έχουν συντελεστεί μεταβολές που θολώνουν το τοπίο για τον Α.Σ.Φ.Α. Αλεξανδρούπολης. Ειδικότερα:

1. Οι νέες άδειες για Α.Σ.Φ.Α.

Το διάστημα που υποτίθεται ότι θα ξεκινούσε το έργο, η Ρ.Α.Ε. χορήγησε τέσσερις (4) νέες άδειες για Α.Σ.Φ.Α.

• Το 2014, στον ΤΑΡ - TRANS ADRIATIC PIPELINE AG. (Απόφαση ΡΑΕ 431/2014).
• Το 2018, στην WINDOWS INTERNATIONAL HELLAS S.A. του Ρώσου δισεκατομμυριούχου Λεονίντ Λεμπέντεφ που στοχεύει στην κατασκευή Α.Σ.Φ.Α. στην περιοχή της Θεσσαλονίκης και με διασυνδετήριο αγωγό θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τη Νέα Μεσημβρία (Θεσσαλονίκη) στη Γευγελή (Σκόπια). (Απόφαση ΡΑΕ 1324/2018).
• Το 2018, στη ΔΙΩΡΥΓΑ GAS Α.Ε. η οποία ανήκει κατά 100% στην Motor Oil του Ομίλου Βαρδινογιάννη και στοχεύει στην κατασκευή Α.Σ.Φ.Α. στην περιοχή των Αγίων Θεοδώρων Κορινθίας με δυνατότητα να τροφοδοτεί και το εθνικό δίκτυο φυσικού αεριού. (Απόφαση ΡΑΕ 1321/2018).
• Το 2018, στη ΔΕΣΦΑ για την προσθήκη τρίτης δεξαμενής (95.000 κ.μ.) στις εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας οπότε η χωρητικότητά της αυξήθηκε από 130.000 στις 250.000 κ.μ. αερίου και μπορεί πλέον να εξάγει, καθώς από τα 7 δισ. κ.μ. αερίου που είναι η δυναμικότητά του, τα 2 δισ. επαρκούν για την εσωτερική αγορά, ενώ τα 5 δισ. θα μπορούν να κατευθυνθούν προς τα Βαλκάνια και την Ουκρανία. Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα εισαγωγής LNG από τις ΗΠΑ και μελλοντικά από το Ισραήλ και την Κύπρο. Ήδη, στις 30-12-2018 το πρώτο αμερικανικό φορτίο υγροποιημένου φυσικού αερίου (168.000 κ.μ.), που εισήγαγε η Ελλάδα, εκφορτώθηκε στη Ρεβυθούσα. (www.desfa.gr/press-center).

2. Η θέση της Ε.Ε.

Στον 2ο προσωρινό κατάλογο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των Έργων Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCI) για την ενέργεια ο οποίος δημοσιοποιήθηκε στις 14-10-2013, αναφερόταν ότι θα επιλεγεί ένα από τα δυο project LNG, της Αλεξανδρούπολης ή της Καβάλας.

Στον 3ο προσωρινό κατάλογο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των Έργων Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCI) για την ενέργεια ο οποίος δημοσιοποιήθηκε στις 23-11-2017, δεν γίνεται αναφορά στο project LNG της Αλεξανδρούπολης, αλλά αναφορά μόνο σε ένα project LNG, με τον αόριστο τίτλο «In Northern Greece» (στη Βόρεια Ελλάδα).

Πρόσφατο δημοσίευμα του έγκυρου Αγγλικού Ομίλου παροχής πληροφοριών για την ενέργεια, S&P Global Platts, μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι το LNG της Αλεξανδρούπολης, μαζί με τον αγωγό TAP και τον αγωγό IGB είχαν περιληφθεί στη λίστα έργων προτεραιότητας της CESEC (Central and South Eastern Europe Energy Connectivity) δηλαδή της υπηρεσίας που είναι υπεύθυνη για την ενεργειακή πολιτική της ΕΕ, ωστόσο κατά τη διάρκεια της 6ης συνάντησης υψηλού επιπέδου της πρωτοβουλίας "Ενεργειακή Συνδεσιμότητα Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης" που πραγματοποιήθηκε στο Βουκουρέστι παρουσία του Επιτρόπου Ενέργειας, σε σχέση με την Ελλάδα δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση και εξετάστηκε η πρόοδος των μέτρων που θα διασφαλίσουν την αποτελεσματική και ευέλικτη πρόσβαση των συμμετεχόντων στην αγορά στο σταθμό LNG της Ρεβυθούσας, χωρίς καμία αναφορά στο project της Αλεξανδρούπολης.

Στην προηγουμένη συνάντηση υψηλού επιπέδου της πρωτοβουλίας CESEC, το καλοκαίρι του 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε προχωρήσει σε κατηγοριοποίηση των έργων ανάλογα με το βαθμό ωριμότητάς τους. Συγκεκριμένα, μετά από μελέτη που διενεργήθηκε από τον διεθνή επιχειρηματικό σύμβουλο Grant Thornton για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εξετάστηκαν 6 έργα προτεραιότητας για τη Ν.Α. Ευρώπη, μεταξύ των οποίων και o αγωγός IGB καθώς και 3 ακόμη project που υπό όρους μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως έργα προτεραιότητας μεταξύ των οποίων και ο σταθμός LNG της Αλεξανδρούπολης.

Με βάση το πόρισμα Grant Thornton ο αγωγός IGB χαρακτηρίστηκε έργο με δυνητικά υψηλή ικανότητα να επιτελέσει τους στόχους του με βάση τον αρχικό του σχεδιασμό, ενώ αντίθετα ο τερματικός σταθμός της Αλεξανδρούπολης χαρακτηρίστηκε ως έργο με χαμηλό επίπεδο ωριμότητας σε αυτό το στάδιο.

Μάλιστα η μελέτη «κρούει τον κώδωνα» για το ελληνικό έργο αφού σημειώνει ότι μπήκε στην κατηγορία των μη ώριμων έργων όχι εξαιτίας του σταδίου προετοιμασίας, αλλά λόγω των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά και κυρίως λόγω των υφιστάμενων ανταγωνιστικών υποδομών.

3. Ο IGB και η Βουλγαρία

Στις 21-5-2019 πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της έναρξης κατασκευής του κάθετου αγωγού φυσικού αερίου Ελλάδας - Βουλγαρίας IGB (Interconnector Greece Bulgaria) παρουσία του Έλληνα και Βούλγαρου πρωθυπουργού. Υπόψη ότι ο IGB, ουσιαστικά ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2011 με τη σύσταση εταιρείας από ΔΕΠΑ, EDISON και BEH.

Την 01-6-2019, το ΑΠΕ-ΜΠΕ μετέδωσε ότι: α) η Βουλγαρία συμφώνησε να αγοράσει για πρώτη φορά αμερικανικό φυσικό αέριο υπογράφοντας συμφωνία για παράδοση 90 εκατ. κ.μ. σε πρώτη φάση από την εταιρεία Cheniere και 50 εκατ. κ.μ. από την εταιρεία BP, μέσα στο 2019 μέσω του τερματικού σταθμού της Ρεβυθούσας και β) μέσω του διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου με την Ελλάδα (IGB) που αναμένεται να είναι έτοιμος μέχρι το τέλος του 2020, θα παραλαμβάνει αζερινό φυσικό αέριο με αρχική ετήσια χωρητικότητα 3 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων.

Αυτά προς ενημέρωση, καθώς επικειμένων των εθνικών εκλογών, πολλοί και ποικιλοτρόπως θα «εκμεταλλευτούν» για μια ακόμη φορά, πολιτικά, τον Α.Σ.Φ.Α. Αλεξανδρούπολης.

ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Υποναύαρχος Λ.Σ. (ε.α)
[post_ads]