Τα κράτη-μέλη διεκδικούν δισεκατομμύρια ευρώ, είτε μέσω του κοινοτικού προϋπολογισμού είτε με δανεισμό, και στήνουν νέα λόμπι πίεσης. Σοβαρές διαφωνίες για τα κριτήρια χρηματοδότησης. Ποιος είναι με ποιον και ποιος είναι εναντίον του άλλου, λίγο πριν από την τηλεδιάσκεψη των ηγετών.
Οι περισσότεροι αναλυτές συγκλίνουν στην παραπάνω εκτίμηση, προεξοφλώντας ότι στην παρούσα φάση και με αφορμή το πρότζεκτ της Κομισιόν για τον περιορισμό της κορονοϊκής ύφεσης «κάποιες παραδοσιακές φιλίες θα δοκιμαστούν».
Η ένταξη του Ταμείου Ανάκαμψης στον κοινοτικό προϋπολογισμό ρίχνει λάδι στη φωτιά που έχει ανάψει εδώ και καιρό και αφορά τον προϋπολογισμό 2021-2027. Το μεγάλωμα του προϋπολογισμού επιθυμούν οι υποστηριζόμενες από τη Γαλλία υπερχρεωμένες νότιες χώρες της ΕΕ, δίνοντας έμφαση στα κονδύλια της λεγόμενης «περιφερειακής ανάπτυξης» και στις αγροτικές επιδοτήσεις.
Στον αντίποδα κινούνται άλλες χώρες, του ευρωπαϊκού Βορρά, οι οποίες πιέζουν για πιο σφιχτό προϋπολογισμό με το επιχείρημα του τετελεσμένου Brexit και των ταμειακών απωλειών. Είναι χώρες γειτονικές της Γερμανίας, η οποία και τις υποστηρίζει αθορύβως όταν το επιθυμεί.
Η νέα ύφεση που γέννησε ο κορονοϊός δημιούργησε νέες συμμαχίες στο πλαίσιο της ΕΕ, λέει και το σάιτ Politico, με τις διχογνωμίες να αφορούν δύο βασικά ζητήματα: την ισορροπία μεταξύ επιχορηγήσεων και δανείων, αλλά και τον καθορισμό των προαπαιτουμένων κριτηρίων για τις όποιες εκταμιεύσεις.
Οι «τσιγκούνες» χώρες της Ένωσης προβάλλουν ως επιχείρημα την υπευθυνότητα κάθε κράτους - μέλους και αρνούνται να αποδεχθούν τον σχεδιασμό της Κομισιόν. Κατά το προτεινόμενο πλάνο, το μεγαλύτερο μέρος των 750 δισ. ευρώ θα διανεμηθεί με τη φόρμουλα των επιχορηγήσεων, και μόλις το 1/3 αυτού του ποσού με τη μορφή δανεισμού. Κατόπιν, και πάντα κατά τον κεντρικό σχεδιασμό, μέσα σε περίοδο τριακονταετίας και με αρχή το έτος 2028 τα χρήματα αυτών των επιχορηγήσεων θα επιστραφούν από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και όχι από το ταμείο κάθε επιχορηγηθέντος μέλους.
Ε, αυτό είναι και το σημείο που βγάζει από τα ρούχα τους τους «σφιχτοχέρηδες», σαν τους Φινλανδούς, οι οποίοι ήδη απέρριψαν το πλάνο της Κομισιόν και υποστηρίζουν ότι ο δανεισμός πρέπει να καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος του «πακέτου» των κεφαλαίων που θα μοιραστούν. Διότι πρέπει ο καθένας να αναλαμβάνει τις ευθύνες του, λένε. Της ίδιας «καθαρής λογικής» είναι και οι Ολλανδοί, οι οποίοι παραστέκονται ενθέρμως στους Φινλανδούς.
Υπέρ των επιχορηγήσεων που θα χρεωθεί ο κοινοτικός προϋπολογισμός και όχι οι εθνικοί προϋπολογισμοί είναι οι υπερχρεωμένες χώρες του Νότου, η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, στις οποίες προστίθενται και ορισμένες κεντροευρωπαϊκές που δείχνουν κατανόηση (αλλά μέχρις ενός σημείου, όπως θα διαβάσετε παρακάτω), όπως είναι η Τσεχία. Επ’ αυτού του θέματος, για τα «δανεικά και αγύριστα» δηλαδή, η Γαλλία έκλεισε μία συμφωνία με τη Γερμανία για επιχορηγήσεις 500 δισ. ευρώ.
Ερωτηθείς από το Politico αν η Ελλάδα είναι ικανοποιημένη με τα προτεινόμενα από την Κομισιόν κονδύλια, ο αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης είπε ότι «μέχρι στιγμής, η ελληνική κυβέρνηση βλέπει την πρόταση θετικά».
Κριτήρια προ πανδημίας…
Τα κριτήρια βάσει των οποίων θα μοιραστούν τα ευρώ είναι, επίσης, ένα θέμα που έχει δημιουργήσει τριβές και έχει ήδη κινητοποιήσει τα διπλωματικά σώματα. Κατά την Κομισιόν, ο «τύπος» από τον οποίο θα προκύψει το τελικό ποσό που θα λάβει το κάθε μέλος θα λαμβάνει υπ’ όψιν διάφορα μεγέθη: την ανεργία μεταξύ 2015 και 2019, τον πληθυσμό, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Ορισμένες χώρες (άλλες απλώς πλούσιες και άλλες επιπροσθέτως και «σφιχτές» όπως οι προαναφερθείσες Φινλανδία και Ολλανδία), η Αυστρία, η Δανία, το Λουξεμβούργο, η Ιρλανδία, η Γαλλία, λένε ότι οπωσδήποτε τα κριτήρια πρέπει να αντικατοπτρίζουν τη συντελεσμένη ζημία από τον κορονοϊό, να λογαριάζουν τον άμεσο αντίκτυπο της κρίσης. Στο βάθος αυτής της θέσης τους προβάλλει η εξής (και μάλλον ορθή) ένσταση: δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί η υγειονομική κρίση, λένε, για να μπαλωθούν τρύπες στις διάφορες προβληματικές εθνικές οικονομίες, για να καταπραϋνθούν προσωρινά χρονίζουσες νοσηρές καταστάσεις, για να αντιμετωπιστούν ευκαιριακά οι εντελώς άσχετες με την υγειονομική κρίση δομικές παθογένειες.
…και κριτήρια από το μέλλον
Περαιτέρω σύγχυση (και, φυσικά, ζωηρές αντιδράσεις) προκάλεσε η Κομισιόν με έναν άλλον «τύπο» της, ο οποίος αφορά το πρόγραμμα REACT-EU και συνδέεται με μη καταγεγραμμένο προς το παρόν μέγεθος, με την ανεργία των νέων της διετίας 2020-2021! Με τέτοιας έμπνευσης «τύπο», οι χώρες - μέλη της Ένωσης βρίσκονται στη δυσάρεστη θέση να μη δύνανται να υπολογίσουν το ύψος των κεφαλαίων που πρέπει να λάβουν…
Το ανατολικό μειονέκτημα
Με την επέκταση της ΕΕ στην Ανατολική Ευρώπη, ο παράγων δομική φτώχεια (κληρονομημένη από το αλήστου μνήμης «ανατολικό μπλοκ») δημιουργεί πρόβλημα πολλαπλών ταχυτήτων ανάπτυξης και, συνακολούθως, τριβών ιδιαιτέρου χαρακτήρα. Οι πρώην δορυφόροι των Σοβιετικών, αλλά και ορισμένες παλιές επαρχίες τους, η Τσεχία, η Σλοβακία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία, αλλά και η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία, διαμαρτύρονται λέγοντας ότι οι εξ ορισμού δυτικές χώρες του Νότου, η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία, θα πάρουν πολλά λεφτά αν και είναι πιο πλούσιες από τις ανατολικές!
Δεν έχουν άδικο όσον αφορά τους αριθμούς. Έτσι είναι. Είμαστε εμείς οι συγκριτικά πιο πλούσιοι. Βάσει των προβλέψεων των Βρυξελλών, η Ουγγαρία, λόγου χάρη, θα λάβει επιχορηγήσεις 6,1 δισ. ευρώ, ενώ η Πορτογαλία τα διπλάσια κεφάλαια. Σημειωτέον ότι ο πορτογαλικός πληθυσμός είναι κατά τι μεγαλύτερος από τον ουγγρικό. Οι Ανατολικοί κάνουν φασαρία και για το μέγεθος της ανεργίας ακόμη, αφού τα τελευταία χρόνια ο ευρωπαϊκός Νότος σπάει τα ρεκόρ και η ανεργία του έχει ξεπεράσει εκείνη της Ανατολικής Ευρώπης. Βέβαια, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ παραμένει χαμηλότερο στην Ανατολή…
Ήξεις αφήξεις
Τέλος, υπάρχει και ο μυστηριώδης παράγων! Δείγμα του: Οι Πολωνοί θα απορροφήσουν με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο πολλά λεφτά, είτε μέσω κοινοτικού προϋπολογισμού είτε με δανεισμό, αφού συγκαταλέγονται μεταξύ των κορυφαίων δικαιούχων στον σχεδιασμό της Κομισιόν, ωστόσο είναι και με τους «σφιχτούς» είναι και με τις Βρυξέλλες. Ερωτηθείς αν η χώρα του είναι ικανοποιημένη με την προτεινόμενη μεθοδολογία κατανομής, ο πολωνός υπουργός Οικονομικών δήλωσε τα εξής: «Βασικά ναι, αλλά όχι και εντελώς. Θα το διαπραγματευτούμε αυτό»…
Πηγή: Protagon.gr
ΣΧΟΛΙΑ
Μπορείτε να σχολιάσετε μέσω Facebook ή Blogger (Google) επιλέγοντας την αντίστοιχη καρτέλα από πάνω