«Το 1821 σήμερα» του Κωνσταντίνου Χολέβα: Ένα επετειακό βιβλίο για τον “σημερινό” Έλληνα

Το βιβλίο του κ. Χολέβα σαφώς και πρέπει να κοσμήσει την κάθε βιβλιοθήκη και να αποτελέσει βοηθητικό εγχειρίδιο για κάθε δάσκαλο και καθηγητή...

Κείμενο Ιωάννη Α. Σαρσάκη (Καστροπολίτη)

Τον κ. Κωνσταντίνο Χολέβα τον γνώρισα προσωπικά το 2011, όταν είχε έρθει στο Διδυμότειχο ως καλεσμένος του Μητροπολίτη μας κ. Δαμασκηνού, στις εορταστικές εκδηλώσεις «Βατάτζεια». Από τότε και για κάθε χρόνο (πλην του 2017) αποτελεί αναπόσπαστο μέλος των εκδηλώσεων με τον τίτλο «Βατάτζεια», καθώς πέραν της συμμετοχής του ως ομιλητής, μέσω των πολλών γνωριμιών του, έχει προτείνει αξιόλογους επιστήμονες τους οποίους έχει προσκαλέσει η Μητρόπολη ως ομιλητές για τις εν λόγω εκδηλώσεις.

Επίσης το 2013 είχα την χαρά και την τιμή να παρευρεθώ στο πλευρό του ως καλεσμένος της Σχολής Γονέων - Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Κατερίνης, όπου μιλήσαμε για τον άγιο αυτοκράτορα Ιωάννη Βατάτζη.

Τον Ιανουάριο του 2020 μου έκανε την εξαιρετική τιμή (μαζί βεβαίως και με άλλους αξιόλογους ομιλητές) να παραστεί στην παρουσίαση του βιβλίου μου «Ο Πάμμεγας Σκηπτούχος Άγιος Ιωάννης Βατάτζης ο εκ Διδυμοτείχου», την οποία διοργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Διδυμοτείχου και Περιφέρειας στην Στοά του Βιβλίου στην Αθήνα. Θα πρέπει βεβαίως να αναφέρω, ότι υπήρξα πολλές φορές καλεσμένος του στη ραδιοφωνική του εκπομπή «Ελληνορθόδοξη Πορεία» στην Πειραϊκή Εκκλησία, όπου μιλήσαμε για τον Άγιο Ιωάννη Βατάτζη, το Διδυμότειχο, τον Έβρο και τη Θράκη. Για τα θέματα αυτά βεβαίως ο κ. Χολέβας έχει αρθρογραφήσει και συνεχίζει να αρθρογραφεί, προβάλλοντας την περιοχή μας με τα πλεονεκτήματα αλλά και τα προβλήματά της, σε έναν αρκετά μεγάλο αριθμό αναγνωστών, καθώς τα άρθρα του δημοσιεύονται σε πολλές εφημερίδες αλλά και ιστοσελίδες, οι οποίες τυγχάνουν μεγάλης αναγνωσιμότητας.

Πέραν των πολλών άρθρων που έχει γράψει ο κ. Χολέβας θα πρέπει να τονίσω, ότι έχει ασχοληθεί και με την συγγραφή βιβλίων, καθώς έχει βάλει την υπογραφή του σε πάνω από 10 βιβλία.

Το τελευταίο του βιβλίο που έχει κυκλοφορηθεί από τις «Εκδόσεις Αρχονταρίκι» πριν λίγους μήνες, έχει τίτλο «Το 1821 σήμερα» και υπότιτλο «Τα μηνύματα του 1821 και τα σύγχρονα εθνικά θέματα». Πρόκειται βεβαίως για μία επετειακή έκδοση, καθώς φέτος συμπληρώνονται 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής επανάστασης κατά του Οθωμανικού ζυγού.

Αν και σε καμία περίπτωση δεν είμαι βιβλιοκριτικός, και βεβαίως δεν έχω τις απαραίτητες επιστημονικές γνώσεις για να κρίνω ένα βιβλίο, νιώθω την ανάγκη να γράψω δύο λόγια για το τελευταίο βιβλίο του κ. Χολέβα, ο οποίος είχε την καλοσύνη να μου το αποστείλει με μια πολύ ωραία προσωπική αφιέρωση.

Το βιβλίο αφιερώνει ο συγγραφέας στους δύο σύγχρονους δασκάλους του Γένους (όπως πολύ σωστά τους αποκαλεί) και πολύ καλούς του φίλους, τους αειμνήστους πλέον πατ. Γεώργιο Μεταλληνό και Σαράντο Καργάκο, οι οποίοι βεβαίως, μέσω των κειμένων τους αποτελούν πολύτιμο μέρος της βιβλιογραφίας του.

Το όλο σύγγραμμα χωρίζεται σε τρεις ενότητες: Ενότητα Α΄: "Οι πρόδρομοι και η προετοιμασία", Ενότητα Β΄: "Οι πρωταγωνιστές και τα ιδανικά τους" και Ενότητα Γ΄: "Η ανάδειξη και η επικαιρότητα του 1821".

Στην Α' Ενότητα ο συγγραφέας μας μεταφέρει στον 13ο αιώνα και πιο συγκεκριμένα στην αυτοκρατορία της Νίκαιας, όπου και μέσω του Διδυμοτειχίτη Ιωάννη Βατάτζη διαμορφώνεται η συνείδηση του Νέου Ελληνισμού. Ακολούθως ο αναγνώστης ενημερώνεται και για άλλες σημαντικές προσωπικότητες (λαϊκούς και κληρικούς) που διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο κατά τη διάρκεια του οθωμανικού ζυγού, ώστε να παραμείνει άσβεστη η Ελληνορθόδοξη συνείδηση των υποδούλων κάτω από αντιξοότατες συνθήκες σκληρής και απάνθρωπης σκλαβιάς. Επίσης πολύ σημαντική είναι η αναφορά για τη μεγάλη προσφορά των Ιερωμένων (κρυφά σχολειά, νεομάρτυρες κλπ), οι οποίοι στερέωσαν την Πίστη των Ρωμηών και καλλιέργησαν την παιδεία, δημιουργώντας τις κατάλληλες συνθήκες για τον ξεσηκωμό του Γένους.

Στην Β΄ Ενότητα ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή με πρόσωπα και γεγονότα που αφορούν τα χρόνια της επανάστασης. Ο συγγραφέας δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην παράθεση πηγών, όπου καταδεικνύεται ο εθνικοθρησκευτικός χαρακτήρας της επανάστασης του 1821, αλλά και η εξάπλωσή της σε περιοχές πλην Στερεάς Ελλάδας και Πελοποννήσου. Με ακλόνητα επιχειρήματα και στοιχεία καταρρίπτει τις ιδεοληψίες περί ταξικής επανάστασης δήθεν εμπνεόμενης από την Γαλλική του 1789. Η αναφορά στα γεγονότα αρχίζει από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη και καταλήγει στον Ιωάννη Καποδίστρια.

Στην Γ΄ Ενότητα ο κ. Χολέβας μας παρουσιάζει κείμενα και αναλύει την σκέψη σημαντικών λογίων του Γένους, οι οποίοι έγραψαν για το 1821. Διονύσιος Σολωμός, Κωστής Παλαμάς, Κώστας Σαρδελής, Σαράντος Καργάκος και πατ. Γεώργιος Μεταλληνός "επιστρατεύονται" από τον συγγραφέα, έτσι ώστε να κατανοήσουμε τις πραγματικές συνθήκες και το αληθινό νόημα της επαναστάσεως του 21, καθώς τις τελευταίες δεκαετίες κάποιοι προσπαθούν να διαστρέψουν τα γεγονότα, βασιζόμενοι στην γενική άγνοια και αδιαφορία των νεοελλήνων. Επίσης στην ενότητα αυτή γίνεται αναφορά στα 10 συνέδρια που διοργάνωσε η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος της Εκκλησίας της Ελλάδος από το 2012 μέχρι τα τέλη του 2020 (ο ίδιος είναι ιδρυτικό μέλος της επιτροπής), τα οποία βεβαίως αφορούσαν σε γεγονότα της προεπαναστατικής και επαναστατικής περιόδου του 1821. Η ενότητα και το βιβλίο κλείνουν με αναφορές του συγγραφέα σε σύγχρονα γεγονότα, που συνδυάζονται και με τα μηνύματα της Παλιγγενεσίας.

Όπως προανέφερα δεν είμαι ο ιδανικότερος αναλυτής και γνώστης για την παρουσίαση ενός βιβλίου, βρήκα το θάρρος - θράσος να το κάνω αυτό, καθώς ο κ. Χολέβας (ως έμπειρος συγγραφέας), το συνέγραψε με ένα τρόπο όπου σαφώς θεωρείται επιστημονικός (καθώς ο ίδιος είναι Πολιτικός Επιστήμων και πολυγραφότατος συγγραφέας), σε συνδυασμό όμως με μια "απλότητα", όπου ο κάθε αναγνώστης ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου αλλά και ηλικίας, μπορεί να το μελετήσει και να κατανοήσει τα γεγονότα και τις συνθήκες που αφορούν την επανάσταση του 1821, αλλά και να αντιπαραθέσει επιχειρήματα σε όσους στοχεύουν να παραποιήσουν (για παραταξιακούς αλλά και άλλους λόγους) το μεγάλο γεγονός της Παλιγγενεσίας του 1821.

Το βιβλίο του κ. Χολέβα σαφώς και πρέπει να κοσμήσει την κάθε βιβλιοθήκη (ιδιωτική, δημόσια και σχολική) και να αποτελέσει βοηθητικό εγχειρίδιο για κάθε δάσκαλο και καθηγητή, που θέλει να διδάξει στα παιδιά μας την αλήθεια, για το μεγαλύτερο γεγονός της νεότερης ιστορίας της πατρίδας μας.