Άλλο έπαρση Ελληνικής σημαίας κι άλλο περιφορά της Ελληνικής σημαίας ανά τας οδούς και τας ρίμας την παραμονή της απελευθέρωσης του Δεδέαγατς.
του Γεωργίου Αλεπάκου
Στο περιοδικό Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ, τεύχος 70ο και σε άρθρο του ο φίλος και επίμονος ιστοριοδίφης Θ. Ορδουμποζάνης εξιστορεί τον ρόλο των προσκόπων στην περίοδο της παλινόρθωσης της Ελληνικής κυριαρχίας στο τότε Δεδέαγατς σημερινή Αλεξανδρούπολη. Πράγματι αναγράφει επί λέξει τα εξής:
«Σπουδαίο ρόλο στην παλιννόστηση και εγκατάσταση των προσφύγων στη Θράκη έπαιξε ένας νεαρός τότε Κρητικός εκπαιδευτικός, ο Κωνσταντίνος Λαγουμιτζάκης, τον οποίο ο Βαμβακάς διόρισε επιθεωρητή εκπαίδευσης της Θράκης. Το όνομα του Κωνσταντίνου Λαγουμιτζάκη στην Αλεξανδρούπολη το διαβάζουμε στη μαρμάρινη πλάκα που έστησαν οι πρόσκοποι δίπλα στο ταχυδρομείο, σε ανάμνηση της πρώτης έπαρσης της Ελληνικής σημαίας στις 13 Μαΐου του 1920 από τους Προσκόπους!!!.
Αναφέρεται μάλιστα σ' αυτή την πλάκα:
«...και πριν ή φέρει ούτος (ο Στρατός) την Σημαίαν μας οι Πρόσκοποι περιήγαγον αυτήν υπερηφάνως εις κατάπληξιν και εχθρών και φίλων.
Κων. Λαγουμιτζάκης - Επιθεωρητής Σχολείων Θράκης - 6 Ιουλίου 1920».
Με αφορμή λοιπόν την επαναφορά του μύθου και πάλι στο προσκήνιο με την φετινή επέτειο των 102 χρόνων της ενσωμάτωσης της Αλεξανδρούπολης στην Ελλάδα, αλλά και το πρόσφατο συνέδριο που πραγματοποίησε με μεγάλη επιτυχία το Ιστορικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης όπου ξεκαθαρίστηκαν πολλοί μύθοι σχετικά με την ιστορία της πόλης μας, θέλω να ξεκαθαρίσω τον μύθο της ιστορίας που διακινείται και πάλι κάθε επέτειο, σε αντίθεση με πραγματικά γεγονότα εκείνης της ημέρας.
Άλλο όμως έπαρση Ελληνικής σημαίας και άλλο περιαγωγή (περιφορά) της Ελληνικής σημαίας ανά τας οδούς και τας ρίμας την παραμονή της απελευθερώσεως της πόλης μας (13-5-1920).
Στην εφημερίδα «ΦΩΣ» της Θεσσαλονίκης, στις 17-5-1920 δημοσιεύθηκε ένα άρθρο που υπογράφει κάποιος ονόματι Σ. Χριστοδούλου και αναφέρεται στις εντυπώσεις του, όταν επισκέφτηκε την πόλη μας την παραμονή της 14ης Μαΐου 1920! Η ατμόσφαιρα είναι ηλεκτρισμένη, ο στρατός έτοιμος να καταλάβει τη Δυτική Θράκη και οι κάτοικοι της με αγωνία αναμένουν τον ερχομό του στρατού:
«ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ ΤΑΞΕΙΔΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΔΕΔΕΑΓΑΤΣ: Φεύγουμε απ΄ τη Θεσσαλονίκη με το εξπρές στας 7 το βράδυ και φθάνουμε στη Ξάνθη στας 5 το πρωί. Το ταξείδι μας ήτο ευχάριστο. Στη Ξάνθη μείναμε περίπου 2 ώρας για την επιθεώρηση των διαβατηρίων……… Περνούμε αλληλοδιαδόχως όλους τους σταθμούς……… Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός του Ναρλίκιοϊ, είναι ο τελευταίος Σταθμός που κατέχουν τα Ελληνικά στρατεύματα και η συγκέντρωσης των Μεραρχιών των προοριζομένων διά την κατάληψιν της Θράκης……… Φεύγομεν διηρχόμεθα αλληλοδιαδόχως τους Σταθμούς, Γκιουμουλτζίνας, Δεμιρμπεϊλή, Κιουσέμετσικ, Τσιρκάκιοϊ, Βάνδομα και φθάνουμε στο Δεδέαγατς το βράδυ στας 7 1/2 στας 13 του μηνός Μαΐου……… Άλλοι πρόσφυγες περιμένουν, φωναί απειλαί ύβρεις και από όλα αυτά μια φράση ακούεται πάντοτε… Γκρίνσκι ίντεν ούτρε - δηλαδή οι Έλληνες έρχονται αύριον……… Στο Δεδέαγατς στο σταθμό (ΓΑΛΛΙΚΟ) συναντούμεν ένα όμιλον από καμιά δεκαπενταρια άτομα, τους πλησιάζουμεν και τους ερωτώμεν πόσο απέχει η πόλις, αφού δέ μας επληροφόρησεν εις καθαιροτάτην Ελληνικήν, ένας από αυτούς μας ερωτά φοβισμένα εάν είμεθα Ελληνες, εις καταφατική μας απάντησιν πλησιάζει περισσοτέρον και πιο σιγανά μας λέγει. Ξεύρετε πότε έρχονται οι δικοί μας; Του απαντώ ότι αύριον εξάπαντος ο Ελληνικός στρατός θα καταλάβη όλην την περιοχήν του Δεδέαγατς. Μόλις ακούει αυτή τη φράσι με κυτάζει καλύτερα θέλων φαίνεται και εκ της όψεως μου να βεβαιωθεί καλλίτερα εάν είναι αλήθεια, και αίφνης ωσάν να ηλεκτρίσθη τρέχει εις την παρέα του και με δύο λόγια που τους είπε ήρχισαν όλοι να φιλιούνται και δρομαίως έφυγον προς το Δεδέαγατς να προετοιμασθούν όπως μας είπον δια την υποδοχήν του Στρατού μας. Σ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ».
Από όλα τα ανωτέρω αναφερόμενα, δηλαδή από την περιγραφή του Κωνσταντίνου Λαγουμιτζάκη που θεωρείται ο «προθιερέας του προσκοπισμού στην Θράκη» αλλά και από την περιγραφή του δημοσιογράφου Χριστοδούλου που έφθασε στην πόλη το απόγευμα της παραμονής της άφιξης του Στρατού, δηλ. στις 13-5-1920 σαφώς συνάγεται ότι μόλις οι κάτοικοι έμαθαν, την απελευθέρωση της πόλης ξεχύθηκαν στο Δεδέαγατς με τις Ελληνικές σημαίες, πανηγυρίζοντας χαρούμενοι την είδηση της άφιξης την επομένη δηλαδή το πρωί της 14-5-1920 του Ελληνικού Στρατού και από πουθενά δεν συνάγεται ότι πρόσκοποι ανήρτησαν στο αυστηρά φυλασσόμενο και υπό Γαλλική διοίκηση Διοικητήριο (ταχυδρομείο) την Ελληνική σημαία «με τύμπανα και σάλπιγγες|».
Η υποστολή της Γαλλικής σημαίας και η έπαρση της Ελληνικής έγινε στις 15-5-1920 μπροστά στο τότε Διοικητήριο και νυν ταχυδρομείο της πόλης όπως προκύπτει από φωτογραφίες της εποχής.
Πολύ πιθανό αλλά μάλλον σίγουρο, όπως προκύπτει από φωτογραφία της εποχής, η αναφερόμενη ανάρτηση της Ελληνικής σημαίας είτε από προσκόπους, είτε από όλα τα σωματεία με συμμετοχή πλήθους κόσμου ακόμη και μουσουλμάνων συμπολιτών μας, έγινε κάποιες μέρες αργότερα όπως δείχνει ξεκάθαρα την ανάρτηση σημαιών παραπλεύρως του Διοικητηρίου (ταχυδρομείου) και μπροστά στην αυλή του στην σημερινή οδό Ψαρών.
Το γεγονός αυτό σίγουρα θυμούνται οι σεβάσμιοι προκτήτορες της πόλης μας Α. ΜΑΝΙΑΣ και Α. ΚΡΙΤΟΥ σε μεταγενέστερες περιγραφές. Πράγματι τις επόμενες μέρες πραγματοποιήθηκε μεγαλειώδης συγκεντρωση πλήθους κόσμου όλων των μειονοτήτων, σωματείων, κλπ φορέων της πόλης πρωτοστατούντων των προσκόπων, της πιο ρωμαλέας και μαχητικής οργάνωσης της νεολαίας του Δεδέαγατς που είχε δημιουργηθεί στην πόλη από το 1919, την εποχή της Διασυμμαχικής κατοχής (THRACE INTERALLIEE).
ΓΕΩΡΓΙΟΣ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ Π. ΑΛΕΠΑΚΟΣ
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΣ ΝΟΜΙΚΟΣ
Βιβλιογραφία:
Στο περιοδικό Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ, τεύχος 70ο και σε άρθρο του ο φίλος και επίμονος ιστοριοδίφης Θ. Ορδουμποζάνης εξιστορεί τον ρόλο των προσκόπων στην περίοδο της παλινόρθωσης της Ελληνικής κυριαρχίας στο τότε Δεδέαγατς σημερινή Αλεξανδρούπολη. Πράγματι αναγράφει επί λέξει τα εξής:
«Σπουδαίο ρόλο στην παλιννόστηση και εγκατάσταση των προσφύγων στη Θράκη έπαιξε ένας νεαρός τότε Κρητικός εκπαιδευτικός, ο Κωνσταντίνος Λαγουμιτζάκης, τον οποίο ο Βαμβακάς διόρισε επιθεωρητή εκπαίδευσης της Θράκης. Το όνομα του Κωνσταντίνου Λαγουμιτζάκη στην Αλεξανδρούπολη το διαβάζουμε στη μαρμάρινη πλάκα που έστησαν οι πρόσκοποι δίπλα στο ταχυδρομείο, σε ανάμνηση της πρώτης έπαρσης της Ελληνικής σημαίας στις 13 Μαΐου του 1920 από τους Προσκόπους!!!.
Αναφέρεται μάλιστα σ' αυτή την πλάκα:
«...και πριν ή φέρει ούτος (ο Στρατός) την Σημαίαν μας οι Πρόσκοποι περιήγαγον αυτήν υπερηφάνως εις κατάπληξιν και εχθρών και φίλων.
Κων. Λαγουμιτζάκης - Επιθεωρητής Σχολείων Θράκης - 6 Ιουλίου 1920».
Με αφορμή λοιπόν την επαναφορά του μύθου και πάλι στο προσκήνιο με την φετινή επέτειο των 102 χρόνων της ενσωμάτωσης της Αλεξανδρούπολης στην Ελλάδα, αλλά και το πρόσφατο συνέδριο που πραγματοποίησε με μεγάλη επιτυχία το Ιστορικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης όπου ξεκαθαρίστηκαν πολλοί μύθοι σχετικά με την ιστορία της πόλης μας, θέλω να ξεκαθαρίσω τον μύθο της ιστορίας που διακινείται και πάλι κάθε επέτειο, σε αντίθεση με πραγματικά γεγονότα εκείνης της ημέρας.
Άλλο όμως έπαρση Ελληνικής σημαίας και άλλο περιαγωγή (περιφορά) της Ελληνικής σημαίας ανά τας οδούς και τας ρίμας την παραμονή της απελευθερώσεως της πόλης μας (13-5-1920).
Στην εφημερίδα «ΦΩΣ» της Θεσσαλονίκης, στις 17-5-1920 δημοσιεύθηκε ένα άρθρο που υπογράφει κάποιος ονόματι Σ. Χριστοδούλου και αναφέρεται στις εντυπώσεις του, όταν επισκέφτηκε την πόλη μας την παραμονή της 14ης Μαΐου 1920! Η ατμόσφαιρα είναι ηλεκτρισμένη, ο στρατός έτοιμος να καταλάβει τη Δυτική Θράκη και οι κάτοικοι της με αγωνία αναμένουν τον ερχομό του στρατού:
«ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ ΤΑΞΕΙΔΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΔΕΔΕΑΓΑΤΣ: Φεύγουμε απ΄ τη Θεσσαλονίκη με το εξπρές στας 7 το βράδυ και φθάνουμε στη Ξάνθη στας 5 το πρωί. Το ταξείδι μας ήτο ευχάριστο. Στη Ξάνθη μείναμε περίπου 2 ώρας για την επιθεώρηση των διαβατηρίων……… Περνούμε αλληλοδιαδόχως όλους τους σταθμούς……… Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός του Ναρλίκιοϊ, είναι ο τελευταίος Σταθμός που κατέχουν τα Ελληνικά στρατεύματα και η συγκέντρωσης των Μεραρχιών των προοριζομένων διά την κατάληψιν της Θράκης……… Φεύγομεν διηρχόμεθα αλληλοδιαδόχως τους Σταθμούς, Γκιουμουλτζίνας, Δεμιρμπεϊλή, Κιουσέμετσικ, Τσιρκάκιοϊ, Βάνδομα και φθάνουμε στο Δεδέαγατς το βράδυ στας 7 1/2 στας 13 του μηνός Μαΐου……… Άλλοι πρόσφυγες περιμένουν, φωναί απειλαί ύβρεις και από όλα αυτά μια φράση ακούεται πάντοτε… Γκρίνσκι ίντεν ούτρε - δηλαδή οι Έλληνες έρχονται αύριον……… Στο Δεδέαγατς στο σταθμό (ΓΑΛΛΙΚΟ) συναντούμεν ένα όμιλον από καμιά δεκαπενταρια άτομα, τους πλησιάζουμεν και τους ερωτώμεν πόσο απέχει η πόλις, αφού δέ μας επληροφόρησεν εις καθαιροτάτην Ελληνικήν, ένας από αυτούς μας ερωτά φοβισμένα εάν είμεθα Ελληνες, εις καταφατική μας απάντησιν πλησιάζει περισσοτέρον και πιο σιγανά μας λέγει. Ξεύρετε πότε έρχονται οι δικοί μας; Του απαντώ ότι αύριον εξάπαντος ο Ελληνικός στρατός θα καταλάβη όλην την περιοχήν του Δεδέαγατς. Μόλις ακούει αυτή τη φράσι με κυτάζει καλύτερα θέλων φαίνεται και εκ της όψεως μου να βεβαιωθεί καλλίτερα εάν είναι αλήθεια, και αίφνης ωσάν να ηλεκτρίσθη τρέχει εις την παρέα του και με δύο λόγια που τους είπε ήρχισαν όλοι να φιλιούνται και δρομαίως έφυγον προς το Δεδέαγατς να προετοιμασθούν όπως μας είπον δια την υποδοχήν του Στρατού μας. Σ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ».
Από όλα τα ανωτέρω αναφερόμενα, δηλαδή από την περιγραφή του Κωνσταντίνου Λαγουμιτζάκη που θεωρείται ο «προθιερέας του προσκοπισμού στην Θράκη» αλλά και από την περιγραφή του δημοσιογράφου Χριστοδούλου που έφθασε στην πόλη το απόγευμα της παραμονής της άφιξης του Στρατού, δηλ. στις 13-5-1920 σαφώς συνάγεται ότι μόλις οι κάτοικοι έμαθαν, την απελευθέρωση της πόλης ξεχύθηκαν στο Δεδέαγατς με τις Ελληνικές σημαίες, πανηγυρίζοντας χαρούμενοι την είδηση της άφιξης την επομένη δηλαδή το πρωί της 14-5-1920 του Ελληνικού Στρατού και από πουθενά δεν συνάγεται ότι πρόσκοποι ανήρτησαν στο αυστηρά φυλασσόμενο και υπό Γαλλική διοίκηση Διοικητήριο (ταχυδρομείο) την Ελληνική σημαία «με τύμπανα και σάλπιγγες|».
Η υποστολή της Γαλλικής σημαίας και η έπαρση της Ελληνικής έγινε στις 15-5-1920 μπροστά στο τότε Διοικητήριο και νυν ταχυδρομείο της πόλης όπως προκύπτει από φωτογραφίες της εποχής.
Η υποστολή της Γαλλικής σημαίας και η έπαρση της Ελληνικής έγινε στις 15 Μαΐου 1920 μπροστά στο σημερινό Ταχυδρομείο |
Πολύ πιθανό αλλά μάλλον σίγουρο, όπως προκύπτει από φωτογραφία της εποχής, η αναφερόμενη ανάρτηση της Ελληνικής σημαίας είτε από προσκόπους, είτε από όλα τα σωματεία με συμμετοχή πλήθους κόσμου ακόμη και μουσουλμάνων συμπολιτών μας, έγινε κάποιες μέρες αργότερα όπως δείχνει ξεκάθαρα την ανάρτηση σημαιών παραπλεύρως του Διοικητηρίου (ταχυδρομείου) και μπροστά στην αυλή του στην σημερινή οδό Ψαρών.
Το γεγονός αυτό σίγουρα θυμούνται οι σεβάσμιοι προκτήτορες της πόλης μας Α. ΜΑΝΙΑΣ και Α. ΚΡΙΤΟΥ σε μεταγενέστερες περιγραφές. Πράγματι τις επόμενες μέρες πραγματοποιήθηκε μεγαλειώδης συγκεντρωση πλήθους κόσμου όλων των μειονοτήτων, σωματείων, κλπ φορέων της πόλης πρωτοστατούντων των προσκόπων, της πιο ρωμαλέας και μαχητικής οργάνωσης της νεολαίας του Δεδέαγατς που είχε δημιουργηθεί στην πόλη από το 1919, την εποχή της Διασυμμαχικής κατοχής (THRACE INTERALLIEE).
ΓΕΩΡΓΙΟΣ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ Π. ΑΛΕΠΑΚΟΣ
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΣ ΝΟΜΙΚΟΣ
Βιβλιογραφία:
- «ΦΩΣ» της Θεσσαλονίκης, 17-5-1920
- Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ, τεύχος 70ο
ΣΧΟΛΙΑ
Μπορείτε να σχολιάσετε μέσω Facebook ή Blogger (Google) επιλέγοντας την αντίστοιχη καρτέλα από πάνω