29 Μάη 1944 οι μαχητές του ΕΛΑΣ σε συνεργασία με Αμερικανούς σαμποτέρ ανατινάζουν τις γέφυρες Δικαίων και Λουτρών

80 χρόνια από την ημέρα της ανατίναξης των σιδηροδρομικών γεφυρών Δικαίων και Λουτρών Τραϊανούπολης από μαχητές του ΕΛΑΣ και Αμερικανούς σαμποτέρ.

Συμπληρώνονται φέτος 80 χρόνια από την ημέρα εκείνη, μεσάνυχτα 29 προς 30 Μάη 1944, όπου οι μαχητές του 81ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ σε συνεργασία με Αμερικανούς σαμποτέρ του Συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής, με ένα παράτολμο και άκρως επικίνδυνο εγχείρημα, αιφνιδιάζοντας τις Γερμανικές και Βουλγαρικές κατοχικές δυνάμεις, προχώρησαν στην ανατίναξη των σιδηροδρομικών γεφυρών των Δικαίων Ορεστιάδας μήκους 50 μέτρων και των Λουτρών Τραϊανούπολης μήκους 40 μέτρων, διακόπτοντας έτσι την τροφοδοσία της στρατιωτικής μηχανής των Ναζί με υλικά από την Τουρκία.

Η απόφαση για την επιχείρηση πάρθηκε στο Κάιρο είχε τον κωδικό «ΣΙΚΑΓΟ» και στόχο να διακοπεί η τροφοδοσία της ναζιστικής Γερμανίας με χρώμιο, χαλκό κ.α. από την Τουρκία, υλικά άκρως απαραίτητα για την πολεμική τους βιομηχανία. Μόνο από τον σιδηροδρομικό σταθμό των Δικαίων περνούσαν την ημέρα περισσότερα από 200 βαγόνια φορτωμένα με χρώμιο.

Στα τέλη του Μάρτη του 1944 έφτασαν από το Κάιρο στο Δέλτα του Έβρου οι Αμερικανοί σαμποτέρ μαζί με ένα τόνο εκρηκτικά. Από εκεί τους παρέλαβαν οι μαχητές του ΕΛΑΣ και με άκρα μυστικότητα τους μετέφεραν και τους φιλοξένησαν στον κόρφο της Γκίμπρενας στο δάσος της Δαδιάς. Επικεφαλής των αμερικανών σαμποτέρ ήταν ο ταγματάρχης James Kelly (Κέλλης).

Αφού όλα ήταν έτοιμα στις 29 Μάη 1944, ένα Τάγμα του ΕΛΑΣ με Διοικητή τον Λεωνίδα Τερζούδη οδήγησε μια ομάδα σαμποτέρ στη γέφυρα των Δικαίων και το δεύτερο Τάγμα με Διοικητή τον Μανόλη Δημουλά οδήγησε μια άλλη ομάδα στη γέφυρα των Λουτρών. Και αφού οι μαχητές του ΕΛΑΣ εξασφάλισαν στους σαμποτέρ την άνεση να εργαστούν επί δίωρο στα πέλματα των γεφυρών, τα μεσάνυχτα όλα ήταν έτοιμα, άναψαν το φιτίλι, πυροδοτήθηκαν τα εκρηκτικά και οι δυο γέφυρες έγιναν κομμάτια με ένα εκκωφαντικό θόρυβο.

Η ανατίναξη των γεφυρών ήταν μια από τις κορυφαίες αντιστασιακές δράσεις των παρτιζάνων του Έβρου. Το πλήγμα για την πολεμική βιομηχανία των Ναζί τεράστιο. Την επόμενη μέρα οι ραδιοφωνικοί σταθμοί των συμμαχικών χωρών, BBC κ.ά., μετέδιδαν με πανηγυρικό τρόπο σε όλο τον κόσμο τη μεγάλη επιτυχία του ΕΛΑΣ και των Αμερικανών σαμποτέρ. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ απένειμε στον επικεφαλής σαμποτέρ James Kelly τα παράσημα της «Λεγεώνας της Αξίας» και της «Πορφυράς Καρδιάς» όπως γράφει ο ίδιος στα απομνημονεύματά του.

Και ενώ στην αρχή οι κατοχικές δυνάμεις έδωσαν εντολή στους προέδρους των Κοινοτήτων να τους παραδώσουν ονόματα κομμουνιστών προς εκτέλεση, τελικά δίστασαν να προχωρήσουν σε αντίποινα και μαζικές εκτελέσεις, όπως συνήθιζαν. Καθοριστική ήταν η στάση των προέδρων που αρνήθηκαν να δώσουν ονόματα, αλλά και το καταρρακωμένο ηθικό των Γερμανών καθώς τα νέα  από το ανατολικό μέτωπο δεν ήταν καθόλου ευχάριστα γι΄ αυτούς. Περιορίστηκαν να ενισχύσουν τις δυνάμεις τους στον Έβρο με ένα τάγμα και 10 άρματα που ήρθαν από την Ουγγαρία.
[post_ads]