Στις 17 Νοεμβρίου 1922 με Συνοδική Απόφαση ανακηρύσσεται η Αλεξανδρούπολη αυτοτελής Μητρόπολη. Η ιστορία της Μητρόπολης Αλεξανδρούπολης.
Πρώτος Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως εξελέγη την ίδια ημέρα με την ανακήρυξη της νέας Μητροπόλεως, ο μέχρι τότε Αγκύρας Γερβάσιος Σαρασίτης.
Η ιστορία της Ιεράς Μητροπόλεως Αλεξανδρουπόλεως
Το Δεδέαγατς (Αλεξανδρούπολη) αρχικά υπαγόταν στη Μητρόπολη Μαρωνείας. Τον Οκτώβριο του 1885 η μικρή παράλια κωμόπολη, καθώς και άλλα 13 χωριά της περιοχής, αποσπώνται από τη Μητρόπολη Μαρωνείας και προσαρτώνται στη Μητρόπολη Αίνου που είχε έδρα στην Αίνο της Ανατολικής Θράκης.
Σύμφωνα με την εφημερίδα "Ανατολικός Αστήρ", σε αφιέρωμα της εποχής περί της Εκκλησιαστικής Περιφερείας Μαρωνείας, αναφερόμενη στο Μουτεσαριφλίκιο Δεδέ-Αγάτς, στο οποίο υπαγόταν και τα μουδιρλίκια Φερρών, Μάκρης και Δουγάν Χισάρ (Αισύμη), το Δεδέαγατς ήταν Κωμόπολη αρτισύστατος, παράλιος και ο τελευταίος σιδηροδρομικός σταθμός προς το Αιγαίο από Φιλιππούπολη. Επίσης αποτελούσε την αποθήκη των σιτηρών και λοιπών προϊόντων, των προερχομένων από την Ανατολική Ρωμυλία και τις λοιπές περιοχές της νοτιοδυτικής Θράκης.
 |
| Εφημερίδα "Ανατολικός Αστήρ" |
Το Δεδέαγατς περιελάμβανε πληθυσμό περίπου 2.000 ψυχές, οικίες και άλλες οικοδομές περίπου 500 - 600. Οι ντόπιες οικογένειες που κατοικούσαν μόνιμα στο Δεδέαγατς ανέρχονταν σε 120 - 130. Οι κάτοικοι προέρχονταν από διάφορες περιοχές, με διάφορες εθνικότητες και διάφορα ήθη και έθιμα. Υπερίσχυε το ελληνικό στοιχείο, εις όλα και καθ΄ όλα. Τα 3/4 του πληθυσμού ήταν Έλληνες, το δε άλλο 1/4 ανήκε σε ξένες εθνικότητες. Επίσης το εμπόριο και η ναυτιλία διενεργούνταν από Έλληνες.
Η ελληνική κοινότητα είχε ξύλινη εκκλησία, λιθόκτιστο δημοτικό σχολείο και επίσης λιθόκτιστο παρθεναγωγείο - νηπιαγωγείο. Στο δημοτικό σχολείο φοιτούσαν πάνω από 130 μαθητές ενώ στο παρθεναγωγείο πάνω από 40 - 50 κορίτσια.
Η εφημερίδα σημειώνει την ανάγκη σύστασης σχολής, όπου θα μορφώνονται οι μελλοντικοί δάσκαλοι, αναγκαίοι για τα σχολεία των γύρω χωριών. Επιπρόσθετα επισημαίνει την ανάγκη ανέγερσης νέας εκκλησίας, καθώς στα γύρω βουλγάρικα χωριά και ιδίως το Δουγάν Χισάρ (Dugan Hisar = Αισύμη) είχαν προχωρήσει προ πολλού στην αγορά έκτασης για ανέγερση εκκλησίας.
Το Δεδέαγατς (Αλεξανδρούπολη) από μικρή κωμόπολη εξελίχθηκε σύντομα σε πόλη. Η κατασκευή του σιδηροδρομικού δικτύου και η αξιοποίηση του λιμανιού, της έδωσαν το προβάδισμα από την γειτονική Αίνο. Έτσι το 1891, επί Μητροπολίτη Αίνου Λουκά, αποφασίστηκε η μετάθεση της έδρας της Μητρόπολης από την Αίνο στο Δεδέαγατς.
 |
| Έγγραφο που υπογράφει ο Μητροπολίτης Αίνου Λουκάς Εν Δεδεαγάτς τη 17 Ιουνίου 1897 (Περιοδικό "Εκκλησιαστική Αλήθεια") |
Το 1899 θα κλείσει ο κύκλος της ποιμαντορίας του Μητροπολίτη Λουκά, η οποία συνδέθηκε με τη μετάθεση της έδρας της Μητρόπολης Αίνου στο Δεδέαγατς. Το Μάιο του ιδίου έτους θα τον διαδεχθεί ο Επίσκοπος Μυρέων Γερμανός. Το Δεδέαγατς με το νέο Μητροπολίτη του εισέρχεται σε μια νέα σημαντική δεκαετία!
 |
| Το Δεδέαγατς το 1900 (Πηγή: Eski Türkiye Fotoğrafları Arşivi) |
Η νεοσυσταθείσα Μητρόπολη Αλεξανδρουπόλεως
Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, την 17η Νοεμβρίου 1922, επί Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Μελετίου Δ' Μεταξάκη, με συνοδική απόφαση ανακηρύσσεται η Αλεξανδρούπολη αυτοτελής Μητρόπολη. Στην Συνοδική αυτη πράξη αναφέρονται μεταξύ των άλλων τα εξής: «Το εν τη Δυτική Θράκη τμήμα της επαρχίας Αίνου λόγω των πολιτικών συνθηκών, υφ ας τούτο νυν διατελεί εν σχέσει προς το εν τη Ανατολική Θράκη τμήμα της αυτής επαρχίας, το διατελούν υπό άλλας πολιτικάς συνθήκας και λόγω της συγκεντρώσεως και εγκαταστάσεως εκεί χιλιάδων ομογενών προσφύγων, έχει ανάγκην αμέσου και συνεχούς ποιμαντορικής προνοίας και επιβλέψεως, ενέκρινεν όπως αποσπώμενον εκ του εν τη Ανατολική Θράκη τμήματος της επαρχίας Αίνου και μετά κατάλληλον των ομόρων επαρχιών Μαρωνείας και Ξάνθης διαρρύθμισιν αποτελέση νέαν Μητρόπολιν υπό το όνομα Μητρόπολις Αλεξανδρουπόλεως, κατέχουσα θέσιν εν τη Β΄ στήλη του Συνταγματίου ευθύς προ της Μητροπόλεως Φιλαδελφείας».
Τελευταίος Μητροπολίτης Αίνου (1907-1922) με έδρα την Αλεξανδρούπολη διετέλεσε ο μετέπειτα Χαλκηδόνος Ιωακείμ Γεωργιάδης.
Πρώτος Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως εξελέγη την ίδια ημέρα με την ανακήρυξη της νέας Μητροπόλεως, ο μέχρι τότε Αγκύρας Γερβάσιος Σαρασίτης. Υπήρξε ο πρώτος διοργανωτής της Μητροπόλεως Αλεξανδρουπόλεως υπό αντίξοες περιστάσεις.
Πρωινές ώρες τις 31ης Μαΐου 1934 οι καμπάνες της Μητρόπολης Αλεξανδρουπόλεως κτυπούσαν πένθιμα. Η καρδιά του Γερβασίου δεν άντεξε και σε ηλικία 67 ετών εκοιμήθη.
Το 1934 εξελέγη Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως ο Ιωακείμ Καβύρης, ο οποίος αρχιεράτευσε μέχρι το έτος 1966.
Τον Ιούνιο του 1934 καταργήθηκε η Μητρόπολη Σουφλίου και το μεγαλύτερο τμήμα της, μαζί με την πόλη του Σουφλίου προσαρτήθηκαν στη Μητρόπολη Διδυμοτείχου και Ορεστιάδος. Το νότιο τμήμα της Μητροπόλεως Σουφλίου προσαρτήθηκε στη Μητρόπολη Αλεξανδρουπόλεως, η οποία ταυτόχρονα διευρύνθηκε και προς νότο με την προσθήκη σε αυτή και της νήσου Σαμοθράκης, που αποσπάστηκε από την Μητρόπολη Μαρωνείας και έτσι απέκτησε τα σημερινά της γεωγραφικά όρια και την ονομασία της Μητρόπολη Αλεξανδρουπόλεως, Τραϊανουπόλεως και Σαμοθράκης.
Πηγές:
- Ουρανία Πανταζίδου Απρίλιος 1891: Η μετάθεση της έδρας της Μητρόπολης Αίνου στο Δεδέαγατς (www.alexpolisonline.com/2021/04/1891.html)
- Περιοδικό "Εκκλησιαστική Αλήθεια", βιβλιοθήκη της Βέροιας (http://medusa.libver.gr)
- Εφημερίδα "Ανατολικός ΑΣΤΗΡ", Βιβλιοθήκη της Βουλής.
Διαβάστε επίσης:
- Ο πρώτος Μητροπολίτης Αλεξανδρούπολης Γερβάσιος Σαρασίτης
- Χριστούγεννα 1922: Η Αλεξανδρούπολη υποδέχεται τον πρώτο της Μητροπολίτη Γερβάσιο Σαρασίτη
- Η ιστορία του Μητροπολιτικού Ναού της Αλεξανδρούπολης
* Η κεντρική φωτογραφία του άρθρου με τον Άγιο Νικόλαο, το Επισκοπείο της Μητροπόλεως και την Λεονταρίδειο Σχολή είναι του 1910.[post_ads]
ΣΧΟΛΙΑ
Μπορείτε να σχολιάσετε μέσω Facebook ή Blogger (Google) επιλέγοντας την αντίστοιχη καρτέλα από πάνω