Οι κινήσεις της Μόσχας στην Άπω Ανατολή

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι η προτεραιότητα της Ρωσίας για ολόκληρο τον 21ο αιώνα είναι η ανάπτυξη της Άπω Ανατολής.

του Ανδρέα Καραντζή

Οι κρατικές επισκέψεις του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν στη Βόρεια Κορέα και στο Βιετνάμ, πραγματοποιήθηκαν λίγο μετά την επίσημη επίσκεψη στην Κίνα, την οποία ο Ρώσος ηγέτης επισκέφθηκε πρώτη. Μετά το Πεκίνο, ο Βλαντιμίρ Πούτιν επισκέφθηκε επίσης τη Λευκορωσία και το Ουζμπεκιστάν.

Ένα σαφές φάσμα προτεραιοτήτων για τη ρωσική εξωτερική πολιτική έχει σκιαγραφηθεί με αυτές τις επισκέψεις, σε ολόκληρη την περίμετρο των συνόρων της Ρωσίας. Περιλαμβάνει την αντιπαράθεση με το ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, τη διατήρηση θέσεων στην Κεντρική Ασία με έναν μεταφορικό διάδρομο προς το Αφγανιστάν, με τον οποίο δημιουργούνται σταδιακά εποικοδομητικές σχέσεις, καθώς και μια ισχυρή συμμαχία στον Ειρηνικό Ωκεανό, διαμορφώνοντας μια συνεχή γραμμή γεωπολιτικών συμφερόντων της Μεγάλης Ευρασίας, από την Τσουκότκα μέχρι το νότιο άκρο της χερσονήσου της Ινδοκίνας. Ο βασικός κρίκος ολόκληρης αυτής της γεωπολιτικής δομής, είναι χωρίς αμφιβολία η ρωσο-κινεζική σχέση φιλίας και συνεργασίας, που χρησιμεύουν ως ορατή ενσάρκωση της στρατηγικής αλληλοϋποστήριξης, που υποστηρίζεται και από τις δύο πλευρές.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν επισκέφτηκε τη Βόρεια Κορέα, τον πρώτο σταθμό της ασιατικής περιοδείας που στη συνέχεια τον οδήγησε στο Βιετνάμ. Δύο επισκέψεις των οποίων προηγήθηκε ομιλία στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης, όπου δήλωσε ότι η προτεραιότητα της Ρωσίας για ολόκληρο τον 21ο αιώνα είναι η ανάπτυξη της Άπω Ανατολής.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν είχε επισκεφθεί τη Βόρεια Κορέα για 24 χρόνια, εξού και η στρατηγική σημασία του ταξιδιού, που απεγκλωβίζει οριστικά την Πιονγιάνγκ από το παγκόσμιο περιθώριο - σύμφωνα με τις χώρες της Δύσης η Βόρεια Κορέα είναι ένα κράτος-παρίας - να την κάνει εταίρο μιας χώρας που έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στους BRICS.

Της επίσκεψης Πούτιν είχε προηγηθεί η συμμετοχή αντιπροσωπείας από το Βιετνάμ και το γειτονικό Λάος σε φόρουμ που διοργάνωσαν οι BRICS για τον διάλογο με τις αναπτυσσόμενες χώρες.

Ο Ρώσος πρόεδρος ανακοίνωσε ότι η νέα συνεργασία μεταξύ Μόσχας και Πιονγιάνγκ προβλέπει «αμοιβαία βοήθεια σε περίπτωση επίθεσης», χαρακτηρίζοντάς την επαναστατική. «Η συμφωνία συνολικής εταιρικής σχέσης που υπογράφηκε προβλέπει, μεταξύ άλλων, την παροχή αμοιβαίας βοήθειας σε περίπτωση επίθεσης εναντίον ενός από τα μέρη αυτής της συμφωνίας», είπε ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Η Μόσχα και η Πιονγιάνγκ ακολουθούν μια ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική και δεν δέχονται εκβιασμό, πρόσθεσε ο Ρώσος πρόεδρος, προτού υποδείξει ότι η Ρωσία δεν αποκλείει τη στρατιωτική - τεχνική συνεργασία με τη Βόρεια Κορέα, σύμφωνα με την υπογεγραμμένη συμφωνία.

Η συμφωνία μεταξύ Ρωσίας - Βόρειας Κορέας είναι παρόμοια με τη συμφωνία που έχει υπογραφεί μεταξύ ΗΠΑ και Νότιας Κορέας.

Σε ό,τι αφορά τη γενικότερη εικόνα της περιοχής, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, αρχίζουν να διεκδικούν ευρύτερους ρόλους. Οι ιαπωνικές αρχές κατέστρεψαν σκόπιμα τις πολιτικές, διπλωματικές, εμπορικές και οικονομικές σχέσεις με τη Ρωσία, συνέθεσαν ένα στρατιωτικό μπλοκ με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Νότια Κορέα εναντίον της Ρωσίας και της Κίνας, αύξησαν σημαντικά τις κοινές ασκήσεις με τις ΗΠΑ στα ανοικτά των ρωσικών ακτών, δημιουργούν μονάδες πεζοναυτών και στρατευμάτων αποβίβασης για την «απελευθέρωση των κατεχόμενων νησιών», επιτρέπουν την ανάπτυξη αμερικανικών πυρηνικών όπλων και πυραύλων μεσαίου βεληνεκούς που στοχεύουν τη Ρωσία, ενώ ταυτόχρονα δηλώνουν ότι προσβάλλονται από τη Μόσχα, για την επέκταση των φιλικών δεσμών με τη γειτονική Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας.

Κατανοούν πολύ καλά ότι η συμμαχία που δημιουργείται μεταξύ Μόσχας και Πιονγιάνγκ αποσκοπεί αποκλειστικά στο να αποτρέψει τα αμερικανικά, ιαπωνικά και νοτιοκορεατικά κέντρα ισχύος από την πραγματοποίηση των διακηρυγμένων στόχων τους για τη καταστροφή του κράτους-παρία, της Βόρεια Κορέας, και την ανατροπή του καθεστώτος Κιμ. Η συμφωνία Ρωσίας - Βόρειας Κορέας κρίθηκε από τη Μόσχα απαραίτητη για να αναγκάσει την Ουάσιγκτον, το Τόκιο και τη Σεούλ να αφήσουν ήσυχους τους Βορειοκορεάτες.

Ωστόσο, είναι σημαντικό για τις ιαπωνικές αρχές να παρουσιάσουν τη Συμφωνία ως μια «υπαρξιακή απειλή» για την Ιαπωνία. Σύμφωνα με το Τόκυο, πρώτον, η Βόρεια Κορέα χρησιμοποίησε την έκφραση «συμμαχία» όσον αφορά τις σχέσεις της με τη Ρωσία, και δεύτερον, η Ρωσία δεν αποκλείει τη στρατιωτική συνεργασία με τη Βόρεια Κορέα, η οποία «προκαλεί μεγάλη ζημιά στην κατάσταση ασφαλείας γύρω από την Ιαπωνία».

Το σημείο καμπής στην Ουκρανία

Η απόφαση του ΝΑΤΟ να εγκαταστήσει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία σηματοδότησε μια στρατηγική καμπή που η Ρωσία δεν μπορούσε να αγνοήσει. Οι Ηνωμένες Πολιτείες υιοθέτησαν αυτή τη θέση που υπερασπίστηκαν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σουηδία και η Γαλλία, εξουσιοδοτώντας τα ουκρανικά στρατεύματα να χρησιμοποιήσουν τα όπλα που παρείχαν για να επιτεθούν στο ρωσικό έδαφος.

Ο Άντονι Μπλίνκεν χαλάρωσε τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν στον ουκρανικό στρατό, ο οποίος μέχρι τώρα είχε άδεια να χρησιμοποιεί τα παρεχόμενα όπλα, μόνο για να επιτεθεί σε στρατιωτικούς στόχους που βρίσκονται σε θέατρα επιχειρήσεων.

Επιπλέον, οι Ηνωμένες Πολιτείες πίεσαν τη Γερμανία να κάνει το ίδιο και ο Όλαφ Σολτς ενέδωσε για άλλη μια φορά στον εκβιασμό, όπως έκανε από την αρχή του πολέμου.

Η αντίδραση της Ρωσίας σε αυτές τις ανακοινώσεις ήταν σιωπηλή. Χρειάστηκε μια εβδομάδα για να βγει ο Βλαντιμίρ Πούτιν και να απαντήσει. «Αν κάποιος θεωρεί δυνατό να προμηθεύσει τέτοια όπλα στη ζώνη μάχης για να επιτεθεί στο έδαφός μας […] γιατί δεν θα έχουμε το δικαίωμα να προμηθεύουμε τα όπλα μας του ίδιου τύπου σε περιοχές του κόσμου όπου βρίσκονται οι ευαίσθητες εγκαταστάσεις των χωρών που δρουν με αυτόν τον τρόπο εναντίον της Ρωσίας; Θα το σκεφτούμε…», δήλωσε στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ που πραγματοποιήθηκε στην Αγία Πετρούπολη, στις αρχές Ιουνίου.

«Η παροχή όπλων σε μια ζώνη σύγκρουσης είναι πάντα κάτι κακό. Ειδικά όταν οι προμηθευτές όχι μόνο προμηθεύουν όπλα, αλλά τα ελέγχουν. Είναι ένα πολύ σοβαρό και πολύ επικίνδυνο μέτρο», πρόσθεσε ο Βλαντιμίρ Πούτιν, υπονοώντας ότι δυτικοί στρατιωτικοί εκπαιδευτές ήταν ήδη παρόντες στην Ουκρανία.

Επιπλέον, ο Βλαντιμίρ Πούτιν προειδοποίησε τη Γερμανία: «Οι αποστολές γερμανικών αρμάτων μάχης στην Ουκρανία εξέπληξαν πολλούς ανθρώπους στη Ρωσία […] Τώρα, εάν (οι Ουκρανοί) χρησιμοποιήσουν (γερμανικούς) πυραύλους για να επιτεθούν σε εγκαταστάσεις στο ρωσικό έδαφος, θα καταστρέψουν εντελώς τις ρωσο-γερμανικές σχέσεις», προειδοποίησε.

Τέλος, αναφέρθηκε και πάλι σε πιθανή χρήση πυρηνικών όπλων. «Για κάποιο λόγο, η Δύση πιστεύει ότι η Ρωσία δεν θα τα χρησιμοποιήσει ποτέ», είπε ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο ρωσικό πυρηνικό δόγμα: «Εάν οι ενέργειες κάποιου απειλούν την κυριαρχία και την εδαφική μας ακεραιότητα, θεωρούμε ότι είναι δυνατό να χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας».

Προφανώς το Κρεμλίνο είχε προεξοφλήσει ότι το ΝΑΤΟ θα εγκαταστήσει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία για να επιτεθεί σε ρωσικό έδαφος. Επομένως και η Ρωσία έπρεπε να κάνει το ίδιο. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που ο Βλαντιμίρ Πούτιν ταξίδεψε στη Βόρεια Κορέα: για να εγκαταστήσει παρόμοιους πυραύλους ικανούς να φτάσουν στο έδαφος των ΗΠΑ.

Το Κρεμλίνο έχει καταγγείλει την παροχή συστημάτων υψηλής ακρίβειας μεγάλης εμβέλειας, δηλαδή αεροσκαφών F-16 και άλλων όπλων από την Ουάσιγκτον και τα μέλη του ΝΑΤΟ, για επίθεση σε ρωσικό έδαφος.

Στοιχειά από το παρελθόν

Η κρίση της Κούβας του 1962, δεν αφορούσε μόνο την υποστήριξη του καθεστώτος του Φιντέλ Κάστρο από τη Μόσχα. Στην ουσία η ΕΣΣΔ απλά άδραξε την ευκαιρία να αντικρούσει τις ΗΠΑ με αντίποινα, για την τοποθέτηση πυραύλων Jupiter, με πυρηνικές κεφαλές, στα τουρκοσοβιετικά σύνορα νωρίτερα το 1961. Με την τοποθέτηση των σοβιετικών πυραύλων στην Κούβα, οι δύο χώρες θα έφταναν σε ισοδυναμία. Σύμφωνα με τα ιστορικά αρχεία οι Jupiter έγιναν λειτουργικοί τον Απρίλη του 1962 γεγονός που πιθανών οδήγησε τον Χρουστσόφ να προωθήσει ανάλογη πρόταση για τοποθέτηση όπλων στην Κούβα.

Πριν από λίγες ημέρες, η Μόσχα έστειλε ένα παρόμοιο μήνυμα με την αποστολή ρωσικής ναυτικής δύναμης στην Αβάνα. Δύο ρωσικά πλοία που μεταφέρουν υπερηχητικούς πυραύλους Zircon, η φρεγάτα Admiral Gorshkov και το πυρηνικό υποβρύχιο Kazan, βρέθηκαν μόλις λίγα χιλιόμετρα μακριά από τις ακτές της Φλόριντα.

Η απάντηση των ΗΠΑ ήταν να αναπτύξουν ένα ηλεκτρονικό αεροσκάφος αναγνώρισης RC-135W Rivet Joint για την παρακολούθηση των κινήσεων του ρωσικού ναυτικού. Επιπλέον, έστειλαν το υποβρύχιο πυρηνικής επίθεσης Helena, που έφερε αντιπλοϊκούς πυραύλους Harpoon, στο Γκουαντάναμο.

Η Ρωσία έχει μεταφέρει πυραυλικά συστήματα Iskander καθώς και τακτικά πυρηνικά όπλα στη Λευκορωσία, αλλά θα μπορούσε να κάνει το ίδιο και σε άλλες χώρες. Θα μπορούσε να βασιστεί στη Βενεζουέλα, μια χώρα με την οποία έχει υπογράψει μια σημαντική συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας, όπως αποδεικνύεται από την αποστολή δύο στρατηγικών Tu-160 Blackjack. Η χερσόνησος Παραγουάνα της Βενεζουέλας, θα μπορούσε να φιλοξενήσει πυραύλους με αρκετό βεληνεκές ώστε να απειλήσουν τις ακτές των Ηνωμένων Πολιτειών.

Παράλληλα, η κατάσταση γίνεται πιο περίπλοκη σε παγκόσμια κλίμακα, ιδιαιτέρως στον στρατιωτικό τομέα.

Πώς θα αντιδράσει τώρα το ρωσικό ναυτικό σε ασκήσεις με πυρηνικά όπλα στη Νότια Κορέα και στα κοντινά ύδατα; Τι θα συμβεί εάν προσχωρήσει και η Ιαπωνία, σύμφωνα με τις περσινές τριμερείς συμφωνίες της Ουάσιγκτον; Ή το ΝΑΤΟ, την «παγκοσμιοποίηση» του οποίου μόλις ανακοίνωσε ο Γενικός Γραμματέας Γενς Στόλτενμπεργκ; Παρεμπιπτόντως, τα πολεμικά πλοία των στόλων του ΝΑΤΟ έχουν από καιρό εμφανισθεί στην Ανατολή. Και αν, για παράδειγμα, ο Ρωσικός Στόλος του Ειρηνικού ξεκινήσει ασκήσεις κοντά στα ιαπωνικά χωρικά ύδατα, θα έχει ακόμα το Τόκιο την ευκαιρία να συνεχίσει να προκαλεί τη Μόσχα; Ή θα πρέπει να αλλάξει σχέδια; Επιπλέον, αυτή η λογική λειτουργεί και προς την αντίθετη κατεύθυνση. Αν το ΝΑΤΟ στείλει στρατεύματα στην Ουκρανία και έρθει σε επαφή μάχης με ρωσικούς σχηματισμούς, τι θα συμβεί σε αυτή την περίπτωση στην Άπω Ανατολή;

Πηγή: geoeurope.org
[post_ads]